Dünya bu sene en sıcak yazını yaşarken, 2024'ün de en sıcak yıl olarak kayıtlara geçmesi bekleniyor.
REKLAM2024 yazının şimdiye kadarki en sıcak yaz olduğu ilan edilirken, "iklim krizi üzerimizdeki pençesini sıkılaştırıyor."
Avrupa Birliği'ne bağlı İklim Değişikliği Gözlemleme Ajansı (Copernicus) Direktörü Carlo Buontempo, diğer bazı iklim bilimciler gibi, 2024'ün kayıtlara geçen en sıcak yıl olup olmayacağı konusunda başta kararsız olduğunu söyledi. Çünkü 2023 Ağustos'u ortalamadan çok daha sıcaktı. Ancak 2024 Ağustos'unun 2023 ile kafa kafaya gitmesi, Buontempo'yu bu yılın kayıtlardaki en sıcak yıl olacağından "oldukça emin" hale getirdi.
Buontempo, "2024'ün kayıtlara geçen en sıcak yıl olmaması için, kalan birkaç ay boyunca çok önemli bir yeryüzü soğuması görmemiz gerekiyor ki bu da şu aşamada pek olası görünmüyor," dedi.
2024 yazı ne kadar sıcak geçti?
Copernicus'a göre, kuzey meteorolojik yazının (haziran, temmuz ve ağustos) ortalaması 16,8 santigrat dereceydi. Bu, 2023'teki eski rekordan 0,03 santigrat derece daha sıcak.
Copernicus kayıtları 1940 yılına kadar uzanıyor ancak 19'uncu yüzyılın ortalarında başlayan Amerikan, İngiliz ve Japon kayıtları, bazı bilim insanlarına göre son 10 yılın, düzenli ölçümlerin alınmasından bu yana en sıcak dönem olduğunu ve muhtemelen yaklaşık 120.000 yıl içinde olduğunu gösteriyor.
Hem 2024 hem de 2023 yılının ağustos ayları, 16,82 santigrat derece ile dünya genelinde en sıcak ağustos ayları olarak kayıtlara geçti. Copernicus Direktörü Carlo Buontempo, temmuz ayının genel olarak 2023'ün biraz gerisinde kalarak, bir yıldan uzun bir süredir ilk kez rekor kırmadığını ancak Haziran 2024'ün Haziran 2023'ten çok daha sıcak olması nedeniyle bu yazın bir bütün olarak en sıcak yaz olduğunu söyledi.
Araştırmada yer almayan Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü'nden iklim bilimci Stefan Rahmstorf, "Bu rakamların gösterdiği şey, iklim krizinin bizi nasıl sıkıca kavradığı," dedi.
Dünya neden ısınıyor?
Buontempo, geçen yılki rekor sıcaklığın bir kısmının El Nino'dan (Orta Pasifik'in bazı bölgelerinde görülen ve dünya çapında hava durumunu değiştiren geçici bir doğal ısınma) kaynaklandığını ancak bu etkinin ortadan kalktığını ve bunun da asıl etkenin kömür, petrol ve doğal gazın yakılmasından kaynaklanan uzun vadeli insan kaynaklı iklim değişikliği olduğunu gösterdiğini söyledi.
Buontempo, "Bu sıcak hava dalgasını, aşırı sıcaklıkları görmemiz gerçekten şaşırtıcı değil," dedi. "Daha fazlasını görmemiz kaçınılmaz."
2024 şimdiye kadarki en sıcak yıl mı olacak?
Orta Pasifik'in bazı bölgelerinde geçici bir doğal soğuma olarak tahmin edilen La Nina ile yılın son dört ayı, geçtiğimiz bir buçuk yılın çoğunda olduğu gibi artık rekor kırmayabilir. Ancak Buontempo, 2024'ün yıllık rekoru kırmasını engelleyecek kadar soğuk olmayacağını belirtti.
İklim bilimciler, bunların sadece rekorlar kitabındaki rakamlar olmadığını, insanlara zarar veren hava koşulları olduğunu ifade ediyor.
Michigan Üniversitesi çevre dekanı ve iklim bilimci Jonathan Overpeck, "Phoenix gibi yerler yılın daha uzun ve daha uzun süreleri boyunca yüksekte kilitli bir barbekü gibi hissetmeye başladıkça, tüm bunlar dünya çapında daha fazla sefalet anlamına geliyor," dedi.
Arizona'da bu yıl 100 Fahrenheit (37,8 Santigrat) dereceyi aşan 100'den fazla gün yaşandı.
"Daha uzun ve daha şiddetli sıcak hava dalgaları, bazı yerlerde daha şiddetli kuraklıkları, bazı yerlerde ise daha yoğun yağışları ve selleri beraberinde getiriyor," diyen Overpeck, şöyle ekledi: "İklim değişikliği göz ardı edilemeyecek kadar belirgin ve maliyetli hale geliyor."
Avrupa'nın aşırı sıcak yazı
Bu yaz Avrupa'da çok az yer sıcak dalgalarından ve aşırı hava koşullarından kaçabildi. Bu sene Olimpiyatlar'a ev sahipliği yapan Fransa'nın başkenti Paris'te aşırı sıcaklar Oyunlara katılan sporcuları fazlasıyla zorladı.
REKLAMHaziran ayının başlarında Yunanistan, Türkiye ve Kıbrıs'ı vuran aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybedenler oldu. Özellikle Yunanistan'da ileri yaştaki turistler sıcağa bağlı nedenlerle yaşamını yitirdi.
Sıcaklığın 38 santigrat dereceye ulaştığı İtalya'da da dört kişi hayatını kaybetti.
Ağustos ayında Fransa yılın en sıcak hafta sonunu yaşadı. 2003 yılındaki ölümcül sıcak hava dalgasının ardından Fransa, vatandaşlarını güvende tutmak için uyarı sistemlerini devreye sokan en hazırlıklı Avrupa ülkelerinden biri.