Benzinli ve dizel araç alan şirketlere yönelik sağlanan sübvansiyonların AB'deki vergi mükelleflerine yılda 42 milyar euroya (1,5 trilyon Türk Lirası) mal olduğu bir araştırmayla ortaya çıktı.
REKLAM
AB'de şirketlere araç alımında sağlanan sübvansiyonlar, yalnızca bloğun en büyük beş ülkesindeki vergi mükelleflerine her yıl on milyarlarca euroya mal olmakta.
Ulaşım üzerine araştırmaları bulunan düşünce kuruluşu Transport & Environment (T&E) tarafından hazırlanmış yeni bir çalışma, şirketlere geleneksel olarak vergide sağlanan dört avantajı incelemeye aldı: ayni yardım, amortisman indirimi, KDV indirimi ve yakıt kartları.
İtalya, Almanya, Polonya, İspanya ve Fransa'da bu sübvansiyonların vergi mükelleflerine yılda toplam 42 milyar euroya (1,5 trilyon Türk Lirası) mal olduğu tespit edildi.
Bu vergi avantajları özel araç sahiplerini kapsamamakla beraber, Avrupa'daki tüm yeni araç kayıtlarının yaklaşık yüzde 60'ını temsil ediyor.
2023'ün ilk yarısında, tüm yeni özel araç tescillerinin yüzde 13,8'i bataryalı elektrikli araçlardan (BEV'ler) oluşmaktaydı. Şirketlerin almış olduğu araçlar için bu rakam yüzde 12,4'tü.
T&E elektrikli filolar programı direktörü Stef Cornelis, "Vergi mükellefleri ve şirketlerin arabalarını kullanan kişiler, çevreyi kirleten benzinli araçlar için her yıl milyarlarca euro değerinde vergi ödüyor," diyor. "Bu kötü bir iklim politikası ve sosyal açıdan adil değil."
Fosil yakıtlı şirket araçları için en yüksek sübvansiyonu hangi AB ülkesi sağlıyor?
İtalya, benzinli ve dizel şirket araçlarını en fazla sübvanse eden ülke ve T&E'ye göre bunun ülkedeki vergi mükelleflerine yansıması yılda 16 milyar euro. (592,8 milyar Türk Lirası)
Almanya yıllık toplam 13,6 milyar euro (503,7 milyar Türk Lirası) ile listede ikinci sırada yer alırken, onu Fransa 6,4 milyar euro (237 milyar Türk Lirası) ve Polonya 6,1 milyar euro (225,9 milyar Türk Lirası) ile takip ediyor.
En büyük sübvansiyonların benzinli ve dizel araçları teşvik etmeye devam eden ayni yardım programları şeklinde sağlandığı belirtiliyor. Bunlar, işverenler tarafından verilen ancak çalışanın maaşına dahil edilmeyen ikramiyeler veya yardımları içeriyor.
İngiltere ve İspanya'da benzinli ve dizel araçlar için vergi avantajları çok daha düşük.
İngiltere'de ayrıca fosil yakıtla çalışan araçlar için yüksek ayni yardım oranları yoluyla cezalar getirirken, elektrikli şirket araçları için daha düşük vergiler ödeniyor. Bu durum, elektrikli şirket araçlarının kullanım oranının yüzde 21,5'e yükselmesinin ana faktörü - bu oran, özel araç sahipleri arasında görülen yüzde 8,6'lık orandan çok daha yüksek.
T&E, bunun aksine İspanya'da şirketlerin elektrikli araçları tercih etmeleri için çok az teşvik olduğunu ve kurumsal firmaların elektrikli araç alımının yüzde 3,7 ile çok daha düşük olduğunu belirtiyor.
Araştırmaya göre, benzinli ve dizel SUV şirket aracı sürücüleri en yüksek fosil yakıt sübvansiyonlarından bazılarını alıyor ve kişiler için yılda 8.900 euroya (329.676 Türk Lirası) kadar daha az vergi ödüyor. Toplam 42 milyar euronun 15 milyar eurosu (555,6 milyar Türk Lirası) SUV'lara gidiyor ve şirketler bu araçların iki katını kişiler üzerine kaydettiriyor.
Şirket araçları için elektrifikasyon hedefleri
Cornelis, "İngiltere ve Belçika'daki hükümetler 'yeşil' vergileri uygulamaya koydu ve çevreyi kirleten araçlara sağlanan avantajları aşamalı olarak kaldırır hale geldi," diyor.
"Ancak Avrupa'nın en büyük otomotiv pazarlarındaki hükümetler bunu ele almakta başarısız oluyor."
T&E'nin raporunda, yeni Avrupa Komisyonu, büyük kurumsal araç filoları ve kiralama şirketleri için bağlayıcı 2030 elektrifikasyon hedefleri belirlemeye davet ediliyor.
Düşünce kuruluşu, sübvansiyonların kaldırılmasıyla, şirket araçlarında özel araçların gerisinde kalan elektrifikasyon eğiliminin tersine çevrilebileceğine inanıyor.
"Başkan von der Leyen Yeşil Anlaşma'ya desteğini bir kez daha teyit etti ve Komisyon üyesi adaylarını fosil yakıt sübvansiyonlarını aşamalı olarak kaldırmaya çağırdı. Ancak bugün Avrupa'da benzinli şirket aracı sürücülerinin hala almakta olduğu büyük vergi avantajları bu hedefle çelişiyor," diyor Cornelis.
"Yeni liderlikle Komisyon, büyük şirket araç filoları için elektrifikasyon hedefleri belirlemeli ve nihayet bu vergi anomalisine son vermelidir."