Son yıllarda uygulanan kış dönemi kapanmaları olumlu sonuçlar verdi, ancak bu önlem yaklaşık 300 balıkçı teknesini etkileyecek.
Avrupa'da Fransa ile İspanya arasında kalan ve Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Biskay Körfezi, her kış yunuslar için riskli bir bölgeye dönüşüyor.
Yunusların mevsimsel göçleri ile yoğun balıkçılık faaliyetlerinin çakışması, her yıl kazara ağlara takılma ihtimalini artırıyor. Bilim insanları ve yetkililerin uzun süredir farkında olduğu bu durum, Brüksel’i bir kez daha harekete geçmeye zorladı.
Avrupa Komisyonu bu hafta, yunuslar ve diğer küçük dişli balinaların ölümlerini azaltmak amacıyla 2026’da bölgede geçici bir balıkçılık yasağını yeniden uygulayacağını açıkladı.
Yasak, 22 Ocak–20 Şubat tarihleri arasında geçerli olacak ve 8 metreden uzun tekneleri kapsayacak. Bu süre boyunca söz konusu tekneler limanda kalmak zorunda olacak.
Karar sürpriz değil. Avrupa Birliği, üst üste üçüncü yıl bu tür bir kış dönemi kapanmasına gidiyor; çünkü önceki kısıtlamaların işe yaradığı tespit edildi.
Brüksel’in paylaştığı verilere göre, 2025’te öldüğü tespit edilen yunus sayısı, bu önlemler yürürlüğe girmeden önceki dönemlere kıyasla belirgin biçimde daha düşük oldu. Bu da uygulamanın tekrarlanmasının temel gerekçesi olarak gösteriliyor.
Bu politikanın arkasında kalıcı bir sorun bulunuyor. Her kış yüzlerce yunus, Atlantik kıyılarına ölü olarak vuruyor; bunların büyük bir kısmında balıkçı ağlarına yakalanma izleri görülüyor.
Fransa’daki deniz memelileri ve denizel megafaunanın izlenmesi için kurulmuş olan PELAGIS gözlemevi gibi bilimsel kuruluşlar, bu durumu yıllardır belgeliyor ve ölümleri durdurmak için somut önlemler alınması çağrısında bulunuyor.
Yaklaşık 300 tekne balıkçılık yasağından etkilenecek
Yeni kapanma, yaklaşık 300 AB balıkçı teknesini etkileyecek. Bu etkiyi Avrupa Komisyonu da kabul ediyor. Bu nedenle Brüksel, balıkçıların Avrupa Denizcilik, Balıkçılık ve Su Ürünleri Fonu üzerinden ekonomik tazminata erişebileceğini, ayrıca ulusal desteklerin de devreye girebileceğini açıkladı.
Amaç, faaliyetlerin durduğu dönemde gelir kaybını telafi etmek.
Ancak planlanan tek önlem bu değil. Komisyon, belirli tekneler için yıl boyunca akustik caydırıcı cihaz kullanımını zorunlu tutmaya devam ediyor.
Bu cihazlar, deniz memelilerini ağlardan uzak tutmak için ses yayıyor. Ayrıca izleme programları güçlendirilecek; balıkçılık faaliyetleri ile deniz yaban hayatı arasındaki etkileşimleri takip etmek için gemi üstü gözlemciler ve kamera sistemleri kullanılacak.
Genel olarak Brüksel, daha önce etkili olduğu kanıtlanan bir yaklaşımı yinelemeyi hedefliyor.
Bu yaklaşım, yılın en kritik dönemlerinde balıkçılık baskısını azaltarak yunuslara nefes aldırmayı, bunu yaparken de kıyı toplulukları için hayati önemdeki balıkçılık sektörünün sürdürülebilirliğini gözden kaçırmamayı hedefliyor.