Porselenin sırrı Hollanda'da çözüldü: Çin çömlekçilikte Avrupa'yı nasıl etkiledi?

Porselenin sırrı Hollanda'da çözüldü: Çin çömlekçilikte Avrupa'yı nasıl etkiledi?
© euronews
By euronews
Haberi paylaşın
Haberi paylaşınClose Button
Aşağıda yerleştirilen video haber linkini kopyalayın/yapıştırınCopy to clipboardCopied

Porselen 16. yüzyılda Çin'den Avrupa'ya geldiğinde büyük bir heyecan yarattı. Çin'in Jingdezhen kentindeki çömlekçiler daha önce benzeri görülmemiş, büyülü bir malzeme bulmuştu. Bir sır olarak saklanan üretim sürecini yalnızca onlar biliyordu.

REKLAM

Porselen 16. yüzyılda Çin'den Avrupa'ya geldiğinde büyük bir heyecan yarattı. 

Çin'in Jingdezhen kentindeki çömlekçiler daha önce benzeri görülmemiş, büyülü bir malzeme bulmuştu. Bir sır olarak saklanan üretim sürecini yalnızca onlar biliyordu. Fakat sonra Hollandalı çömlekçiler, kendi mavi-beyaz seramiklerini yapmaya başladı.

Çin'in Jingdezhen kentinin meşhur mavi-beyaz Qinghuaci porseleni

Qinghuaci porseleni 72 etaptan oluşan karmaşık bir süreçten geçerek yapılır.

Dip alma olarak adlandırılan aşamada çamurun fazlalıkları alınır. Kalınlığın çok hassas bir şekilde ayarlanması gerekir. Milimetrenin onda birini geçmeyecek bir hata payı verilir. 

Dip alma çok yetenekli ustalar tarafından yapılması gereken son derece hassas bir işlem.

Euronews
Qinghuaci porseleni 72 etaplı karmaşık bir süreçten geçerek yapılırEuronews

Sırlama aşamasına gelindiğindeyse kap çok yavaşça daldırılır ancak şaşırtıcı derecede hızlı bir şekilde çıkarılır. Bu hız nesnenin şekline göre belirlenir. Zanaatkar buna karar vermek için tecrübesine güvenir.

Zarif sır altı rengi mavi-beyaz porselenin ayırt edici özelliklerinden biri. Tasarımı, Çin’in soluklaştırma ve sivriltme gibi, geleneksel mürekkepleme ve yıkama boyama tekniklerinden bazıları kullanılarak yapılır. Yüzeyine işlenen her şey genellikle bir tür kutsamayla ilişkilendirilen benzersiz bir sembolizme sahip.

Euronews
Çin'in boyama tekniklerinden mürekkeple boyamaEuronews

Jingdezhen Porselen El Ressamı Chen Yu, "Yaratıcı eserler oluşturmak için dışarı çıkıp keşfetmeli ve hayatın güzelliğini takdir etmelisin. Böyle bir girdi olmadan bir çıktı da olamaz. Bunun yanında, sanatsal ifade son derece kişiseldir, kişinin zevklerinin ve yaşam anlayışının bir tezahürüdür." şeklinde konuşuyor. 

Hollanda'nın Royal Delft porselenleri

Bir Hollanda kenti olan Delft, yaklaşık dört yüz yıldır çamurla muhteşem işler yapıyor. 

Delftware tasarımları başlangıçta Çin seramiklerinin bir taklidiydi ancak çömlekçiler, kısa süre içinde kendi mavi-beyaz seramiklerini yapmaya başladı ve dekorasyon zamanla daha Hollandalı hale geldi. Değirmenler, gemiler ve Delft şehri popülerleşti.

Euronews
Elle boyama, ustalaşması yaklaşık on yıl kadar süren ve çok fazla beceri gerektiren bir iş.Euronews

Tarihte Delft'te yaklaşık 34 fabrikanın olduğu bir noktaya gelinmişti ancak bugün Royal Delft, kentte kalan tek fabrika.

Royal Delft Müzesi Müdürü Co van Nieuwenhuijzen, "Çok narindi. Avrupa’da porselen yapamıyorduk. Delft’te çamuru farklı bir şekilde karıştırmaya başladılar. İnceltmeyi başardılar. Sonuçta elde ettikleri şey Çin porselenine çok benziyordu. Bu yüzden insanlar bunu Hollanda ya da Delft porseleni olarak adlandırdı ama aslında bu toprak çömlek. Dekorasyonu oldukça rafineydi ve mavi renk yeni bir şeydi." şeklinde konuşuyor. 

Euronews
Meşhur Royal Delft Proud MaryEuronews

Royal Delft fabrikasında yapılan en ünlü porselen eser "Proud Mary". Bugün üretilen en iyi seramikler hâlâ elle boyanıyor ve bu da ustalaşması yaklaşık on yıl kadar süren ve çok fazla beceri gerektiren bir iş. Bu süreçte kobalt içeren özel bir boya kullanılır. 

Çömlek daha sonra sırlanır ve fırınlanır. Büyülü kısmı fırınlama. Kimyasal bir reaksiyon siyah boyayı ikonik mavi renge dönüştürür. Bugün hakiki bir Delft küçük bir servet değerinde ve her parça benzersiz.

Jingdezhen porseleninde fırının kritik önemi

Jingdezhen’de yapılan tüm eserlerin başarısı ya da başarısızlığı fırını denetleyen ustanın uzmanlığına bağlı. Yılların kazandırdığı tecrübe, odunu doğru zamanda ve doğru miktarlarda atmaları için onlara rehberlik ediyor.

Euronews
Fırını denetleyen ustaların uzmanlığı büyük önem arz ediyorEuronews

Bunu günler boyunca, aralıksız, gece gündüz yapıyorlar. Fırının içerisindeki sıcaklık eşit şekilde dağılmadığı için farklı türdeki çömlekler, ihtiyaç duydukları ısı miktarına bağlı olarak içeride farklı yerlere konuyor. Örneğin mavi-beyaz porselen, fırın kapısının en yakınındaki, en sıcak yere ihtiyacı duyar. 

Euronews
Jingdezhen porseleni için fırında en iyi, en parlak etkiyi elde etmek üzere çam odunu yakılırEuronews

Fırında en iyi, en parlak etkiyi elde etmek için çam odunu yakılır. Bunun nedeni çamın 1300 derecelik bir sıcaklıkta yağ yayması. 

Çam yağı, kabın üzerindeki sırla temas ettiğinde zengin, parlak, cilalanmış görünümlü bir yüzey oluşturur.

Haberi paylaşın

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Çin ve Fransa'daki merkezlerinden ipek dokumacılığının hikayesi

Picasso'nun seramik eserleri Kopenhag'da ziyaretçilerini ağırlıyor