Kireçtaşından yapılmış, gözleri, burnu ve ağzı olmayan bu heykelcik 'yüzyılın keşfi' olarak kabul ediliyor ve Polonya'nın arkeolojik tarihine yeni bir ışık tutuyor.
REKLAM
2022 yılında Pomeranya’da bir çiftçi tarafından bulunan ve “Kołobrzeg Venüsü” olarak adlandırılan heykelciğin, yaklaşık 6 bin yıllık olduğu ve Polonya’daki örnekler arasında benzersiz bir konuma sahip bulunduğu arkeologlar tarafından doğrulandı. Kapsamlı bir tarihlendirme sürecinin ardından, heykelcik Polonya Silahları Müzesi’nin daimi sergisinde yer alan yeni bir bölümde ziyarete açılacak.
Uzmanların basın açıklamasında “sıradışı bir taş heykelcik” olarak tanımladığı eser, Parsęta Nehri yakınlarındaki Obroty köyünde keşfedildi. Kolobrzeg'deki Polonya Silahları Müzesi Dostları Derneği bünyesinde faaliyet gösteren Parseta Keşif Grubu'ndan Waldemar Sadowski tarafından bulunan heykelcik, 2023 yılında Relicta Vakfı'ndan arkeolog Marcin Krzepkowski liderliğinde bir uzman ekip tarafından incelendi ve özgünlüğüyle eşsiz olduğu teyit edildi.
Araştırmacılara göre, Polonya tarihinde şimdiye kadar benzeri görülmemiş bu keşif, yalnızca müzenin “en eski eserlerinden biri” olmakla kalmıyor, aynı zamanda Batı Pomeranya’dan Orta ve Doğu Avrupa’ya kadar eşi bulunmayan bir arkeolojik buluntu olma niteliği taşıyor.
Heykelcik 6000 yıldan daha eski ve Neolitik döneme tarihleniyor. Arkeologlar bunun büyük olasılıkla aşk ve bereket tanrıçası Venüs'ün bir sembolü olduğuna inanıyor. Heykelciğin yüz hatları olmamasına rağmen, kadın özelliklerini açıkça vurguluyor. Heykelciğin Neolitik dönemde bereket ritüelleri için kullanılmış olması oldukça muhtemel.
Araştırmacılar, heykelciğin “Batı Pomeranya’nın verimli topraklarına – bu durumda Parseta Nehri çevresine – yerleşen ilk çiftçiler tarafından yapılmış olabileceğini” belirtiyor.
Avrupa'da benzer Venüs heykelcikleri bulunsa da uzmanlar, Kołobrzeg Venüsü’nün “şimdilik Polonya’da bir eşi olmayan bir bölgeden çıkan eşsiz bir buluntu” olduğunu vurguluyor. Dahası, bu tür figürinler genellikle kilden yapılırken, Polonya’da bulunan bu örnek, bu tarz eserlerde daha az rastlanan bir malzeme olan kireçtaşından üretilmiş olmasıyla dikkat çekiyor.
“Bunun yüzyılın keşfi olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim,” diyor tarihçi, sualtı arkeoloğu ve Polonya Silahları Müzesi Müdürü Aleksander Ostasz, National Geographic’e verdiği demeçte. “Kołobrzeg’in tarihine dair sınırlarımızı kesinlikle zorluyor,” diye de ekliyor.
Kołobrzeg Venüsü, 1908’de Avusturya’da bulunan Willendorf Venüsü ve 2008’de keşfedilen Hohle Fels Venüsü gibi ikonik eserlerin arasına katılarak, bölgedeki en önemli tarih öncesi buluntulardan biri haline geldi. Uzmanlar, heykelcikten yola çıkarak Neolitik dönemdeki yaşam hakkında daha fazla bilgi edinmeyi hedefliyor.
Basın açıklamasına göre, şu sıralar Relicta Vakfı’ndan Marcin Krzepkowski’nin liderliğindeki disiplinler arası bir bilim ekibi, Kolobrzeg Venüsü’ne adanmış kapsamlı bir çalışma hazırlıyor.