Brüksel'in Orta Doğu'daki kırılgan barış anlaşmasının sağlanmasında sınırlı bir rolü olsa da Gazze'deki korkunç insani durumun iyileştirilmesine yardımcı olabileceğine dair umutlar yüksek.
REKLAM
Avrupa Birliği (AB), 15 aydır devam eden İsrail-Gazze savaşında ateşkes sağlanması ihtimalini memnuniyetle karşıladı ve bölge savaşın korkunç mirasıyla yüzleşirken bugün 120 milyon euro (4,3 milyar Türk Lirası) yardım sözü verdi.
Brüksel barış anlaşmasının sağlanmasında sınırlı bir rol oynadı ancak siyasi ve lojistik destek de dahil olmak üzere bölgenin geleceğinde daha güçlü bir rol oynayabileceğine dair umutlar yüksek.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen X'te yayınladığı bir mesajında, "Ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması anlaşması bölgenin umutsuzca ihtiyaç duyduğu umudu sunuyor" dedi ancak Gazze'nin "insani durumunun korkunç olmaya devam ettiğini" de sözlerine ekledi.
Anlaşma çarşamba günü ABD Başkanı Joe Biden ve kilit arabulucu Katar tarafından duyuruldu ancak İsrail'in anlaşmayı onaylamakta tereddüt etmesinin ardından anlaşmanın geleceği şüpheye düştü.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze'yi yöneten Hamas'ın son dakika talepleri konusunda isim vermeden suçlamalarda bulunurken, kendi kabinesinin üyeleri de anlaşmaya şüpheyle yaklaştı.
Bugün taahhüt edilen gıda, sağlık ve temizlik yardımlarını içeren AB yardım paketi ile birlikte 2023'ten bu yana bölgeye yapılan toplam yardım 450 milyon euro değerine ulaştı. 3.800 ton yardım da hava yolu ile ulaştırılacak.
Komisyon sözcüsü Anouar El Anouni perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada, "Avrupa Birliği ateşkesin uygulanmasını desteklemeye hazırdır," dedi.
Anouni, Mısır'la önemli bir sınır kontrol noktası olan Refah sınır kapısına bir misyonun yeniden konuşlandırılmasının, kendilerinin ve İsrail'in rızası olduğu takdirde, "AB'nin Filistin sınır yetkililerine daha iyi danışmanlık ve yardım yapmasını sağlayabileceğini" de sözlerine ekledi.
Anlaşma haberi AB liderleri tarafından memnuniyetle karşılanırken, üst düzey diplomat Kaja Kallas bunu "büyük ve olumlu bir atılım" olarak nitelendirdi; Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa ise AB'nin iki devletli çözüme olan bağlılığını yineledi. İki devletli çözüm, birçok kişinin savaş nedeniyle artık pek ihtimal verilmeyen uzun vadeli bir barış planı.
Avrupa Parlamentosu'nun (AP) merkez sol sosyalist grubuna liderlik eden Iratxe Garcia Pérez, Hamas'ın elinde kalan tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulundu ve yakında bölgeye gitme sözü verdi.
ABD, Mısır ve Katar'ın aracılık ettiği ve ABD Başkanı Donald Trump'ın çok daha agresif bir politika izlemeye başlamasıyla sonuçlanması hızlanmış olabilecek bir anlaşmayla AB'nin çok az ilgisi oldu.
Uzman Hugh Lovatt Euronews'in Radio Schuman podcast programına çarşamba günü verdiği demeçte, Brüksel'in müzakerelerde "kenarda kaldığını" söyledi.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi adlı düşünce kuruluşunda kıdemli bir araştırmacı olan Lovatt, "AB'nin oynayabileceği önemli bir rol varsa, o da ateşkesten sonra olacakları formüle etmeye ve şekillendirmeye yardımcı olmaktır. Gazze'yi kimin yöneteceği, güvenliği kimin sağlayacağı ve İsrail-Filistin çatışmasının sona erdirilmesi ve Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin etmeleri için daha geniş bir diplomatik yolun nasıl yeniden başlatılacağı gibi süreçler," dedi.
Lovatt, "Bunlar elbette çok büyük meseleler ve AB'nin yardımcı olmak için iyi bir konumda olduğunu düşünüyorum," diye ekledi.