17 AB ülkesi, hukukun üstünlüğü ilkesinden uzaklaştığını düşündükleri Macaristan'a karşı AB'nin güçlü adımlar atmasını talep etti.
REKLAM
Brüksel'de Genel İşler Konseyi için bir araya gelen AB bakanları, Budapeşte'deki son yasal girişimler karşısında sabırları tükenirken, AB'nin 7. Madde süreci çerçevesinde Macaristan'da hukukun üstünlüğüne ilişkin bir oturum başlattı.
Viktor Orban hükümetinin kendi deyimiyle 'Bahar Temizliği' kapsamında şeffaflık yasası taslağı, yabancı sermayeli medya ve STK'ların hedef alınması ve Budapeşte Onur Yürüyüşü'nün yasaklanması oturumda gündeme getirilecek başlıca endişeler arasında yer alıyor.
Toplantı öncesinde 17 üye ülke ortak bir deklarasyon yayınlayarak Budapeşte'deki Onur Yürüyüşü'nün yasaklanmasını kınadı ve bunun AB hukukunu ihlal ettiğini iddia etti.
Deklarasyonda "Avrupa Birliği Antlaşmasının 2. Maddesinde belirtilen temel değerlere ve insan onuruna, özgürlüğe, eşitliğe ve insan haklarına saygıya aykırı olan bu gelişmelerden büyük endişe duyuyoruz" denildi.
Mektupta, yeni Macar mevzuatının Onur Yürüyüşü katılımcılarına ve organizatörlerine para cezası uygulanmasına izin verdiği ve ayrıca katılımcıların yapay zekalı akıllı kamera sistemleri ile tespit edilmesine olanak sağlayacağı hatırlatıldı.
17 ülke Macaristan'dan Onur Yürüyüşü yasağını iptal etmesini talep ediyor
"Macaristan'ı bu tedbirleri gözden geçirmeye, tüm vatandaşlarının insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygı gösterilmesini ve korunmasını sağlamaya ve böylece uluslararası yükümlülüklerine uymaya çağırıyoruz," denildi.
Bildiri Avusturya, Belçika, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, İrlanda, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, Slovenya, İsveç ve İspanya tarafından imzalandı. İmzacılar ayrıca Macaristan'ın yasayı revize etmemesi halinde Avrupa Komisyonu'nu hukukun üstünlüğü ilkesini tam olarak kullanmaya çağırdı.
Macaristan'ın AB Bakanı János Bóka eleştirileri reddetti.
"Macaristan'da 'Pride' yasağı diye bir şey yok. Bugünkü oturumda meslektaşlarıma anayasal ve yasal çerçeveyi açıklayacağım. Bu tartışmanın ardından masadaki meslektaşlarımın Macar mevzuatına daha incelikli bir bakış açısıyla yaklaşacaklarını umuyorum."
AB üyelerinin Macaristan'a karşı sabrı tükeniyor
7. Madde süreci 2018 yılında Avrupa Parlamentosu'nun Macaristan'ın özellikle adalet ve medya özgürlüğü alanlarında hukukun üstünlüğü ilkesini ihlal ettiği iddiasıyla yaptırıma tabi tutulması çağrısında bulunmasıyla başladı. Konsey daha sonra konuyu yedi kez görüştü ancak 7. Madde sürecinde üye devletlerin yaptırımları oylamaya çağırılacağı bir sonraki aşamayı tetikleyecek adımı hiçbir zaman atmadı.
Eleştirmenler ayrıca 13 Mayıs'ta Budapeşte parlamentosuna sunulan "Kamu Hayatının Şeffaflığı" başlıklı yasa tasarısının Macar hükümetine basını ve sivil toplumdaki eleştirel sesleri bastırmak için geniş yetkiler vereceğinden endişe ediyor.
Bir Komisyon sözcüsüne göre Avrupa Komisyonu, kabul edilmesi halinde "AB ilkeleri ve hukukunun ciddi bir ihlali anlamına geleceğini" söyleyerek Macaristan'dan tasarıyı geri çekmesini istedi.
İsveç'in AB bakanı toplantıya girerken hukukun üstünlüğü, şeffaflık ve "sivil toplum ve LGBTI haklarına yönelik baskı" konularında geri adım atılmasından duyduğu endişeyi dile getirdi.
İsveç'in AB Bakanı Jessica Rosencrantz gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Yedi yıl, yedi duruşma geçirdik ve bugün Macar tarafından tamamen yeni bir tutum görmediğimiz sürece bunun devam edemeyeceği konusunda çok açık olacağım. Bence bir sonraki adımları düşünmenin zamanı geldi, çünkü devam etmek anlamsız hale geliyor."
Alman AB Bakanı Gunther Kirchbaum gazetecilere yaptığı açıklamada, "7. Madde sürecinin ilk aşaması nispeten uzun bir süredir devam ediyor. Dolayısıyla kimse bizi sabırlı olmamakla suçlayamaz," dedi ve "Belli bir noktada bundan sonra ne yapacağımıza karar vermemiz gerekiyor" diye ekledi.
"Size şunu söyleyebilirim ki meslektaşlarımın sabrı her geçen gün azalıyor," dedi.
Macaristan'dan Bóka ise toplantıyı siyasi histerinin kuşattığını söyledi, ancak Macaristan'ın diyaloğa hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Pazartesi günü bir AB diplomatı, bakanların gerekli çoğunluğa sahip olmadıkları için salı günü Macaristan'a karşı 7. Madde uyarınca yaptırım uygulanması çağrısında bulunmayacaklarını söyledi.