Avrupa Komisyonu, Macaristan'ın fonlara erişebilmesi için Budapeşte'nin akademik özgürlüğü garanti etmesi gerektiğini söyledi. Ancak bazı AP üyeleri, Başbakan Viktor Orban'ın paraya kolayca erişebileceğinden korkuyor.
REKLAM
Avrupa Komisyonu, Macaristan için daha önce dondurulmuş uyum fonlarından 545 milyon euronun serbest bırakılmasını onayladı, ancak ödemelerin çoğu daha önce belirlenen hukukun üstünlüğü koşullarına tabi olmaya devam ediyor.
Uyum politikasının orta vadeli gözden geçirme sürecinin bir parçası olarak Komisyon, Macaristan'ın Ekonomik Kalkınma ve Dijital programlardan 545 milyon euroyu yeni STEP önceliklerine yeniden programlamasına yönelik bir karar aldı.
Bir Komisyon sözcüsü Euronews'e, "Ancak, Macaristan akademik özgürlükle ilgili Temel Haklar Şartı konusundaki Yatay Etkinleştirme Koşulu'nu yerine getirmemeye devam ettiği için, yeniden programlanan fonlar dağıtılmayacak," dedi.
Macaristan, sistematik yolsuzluk riskleri ve hukukun üstünlüğüne ilişkin endişeler nedeniyle çeşitli AB yaptırımlarına tabi. 28 milyar euroluk fonların çoğu Budapeşte'ye açık değil.
Yedi yıllık bütçenin orta vadeli gözden geçirilmesi sırasında, ülkeler savunma ve çift kullanımlı mal ve projeler için kullanılmayan fonlarını yeniden gruplandırabilirler. Macaristan, 545 milyon euronun çözülmesini talep etti.
Macaristan'ın günlük gazetesi Nepszava'ya göre, fonların büyük bir kısmı, 395 milyon euro, Macaristan'daki akademik özgürlük tehditleri nedeniyle dondurulmuş fonlardan yeniden gruplandırıldı. Komisyona göre, bu para ancak daha önce belirlenen şartlar yerine getirildiğinde Macaristan'a ödenecek.
"Komisyon, Yatay Etkinleştirme Koşulları'nın ancak kamu yararına vakıflar tarafından yönetilen üniversitelerin bu yeni önceliklerden açıkça hariç tutulması veya Komisyon'un geçmişte kamu yararına vakıflarla ilgili olarak gündeme getirdiği sorunların çözülmesi durumunda yerine getirilebileceğini düşünmektedir," denildi.
AP milletvekilleri endişeli
Alman Yeşiller Avrupa Parlamentosu Üyesi ve Brüksel'de Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın sert bir muhalifi olan Daniel Freund, bu hamleyi eleştirdi ve yasal işlem tehdidinde bulundu.
Freund, Euronews'e yaptığı açıklamada, yeni zarflarda Macaristan'ın kriterleri karşılamasının ve paraya erişiminin daha kolay olabileceğini söyledi.
"Komisyon bu fonları asla serbest bırakmamalıydı. Orban hukukun üstünlüğünü ortadan kaldırdığı için dondurulmuşlardı — ve hiçbir şey değişmedi. Şimdi yüz milyonlarca avroyu fiilen kendisi için serbest bırakabilmesi çok saçma. Parlamento olarak şu anda bu karara karşı yasal işlem yapmayı inceliyoruz," dedi.
Daha önce, Financial Times, Komisyon'un Macaristan için dondurulmuş fonlardan 550 milyon euroyu çözmek üzere olduğunu ve bunun Viktor Orban'ın bir sonraki Rusya'ya karşı AB yaptırım paketine iyi niyetini kazanmak amacıyla yapıldığını bildirdi.
Avrupa Komisyonu, böyle bir takasın gerçekleşmediğini belirtti.