Rus asıllı milyarder girişimci Pavel Durov, birden fazla vatandaşlığa sahip olan gizemli bir figür.
REKLAMTeknoloji girişimcisi Pavel Durov bir zamanlar "Rus Zuckerberg" olarak adlandırılmış ve başka sosyal ağlar ve bir kripto para birimi kurmuştu.
Fransız medyasının isimsiz kaynaklara dayandırdığı haberine göre, 39 yaşındaki Durov'un başı Rusya'da ve dünyanın dört bir yanında yetkililerle derde girdi ve bu hafta sonu mesajlaşma uygulaması Telegram'la ilgili iddialar nedeniyle Paris yakınlarındaki bir havaalanında tutuklandı.
Fransız savcılar platformunda siber zorbalık, dolandırıcılık, uyuşturucu kaçakçılığı, organize suç ve terörizmi teşvik etme iddiaları nedeniyle tutuklama emri çıkardı.
İşte Pavel Durov hakkında bilmeniz gereken her şey.
İlk girişimi
St. Petersburg doğumlu girişimcinin 40. yaş gününü kutlamasına iki ay kaldı.
Fransız haber ajansı Agence France-Presse'e (AFP) göre, Durov ilk sosyal medya lansmanını 22 yaşındayken kurucularından olduğu ve Rusça kullanıcılara hitap eden VKontakte (VK) platformuyla yaptı ve bu platform ülkede Facebook'tan daha popüler oldu.
Ancak VKontakte'deki muhalif grupların kapatılması ve kişisel verilerin Rusya'nın güvenlik servisi FSB'ye teslim edilmesi yönündeki hükümet taleplerini kabul etmeyince 2014 yılında Rusya'dan ayrıldı. Bu talepler arasında muhalif lider Aleksey Navalny'nin hesabının bloke edilmesi de bulunuyordu.
Daha sonra VKontakte'yi sattı ve "Otostopçunun Galaksi Rehberi" adlı bilimkurgu romanındaki bir başlık olan "Elveda ve tüm balıklar için teşekkürler" mesajını paylaştı.
Durov, Nisan ayında ABD'li gazeteci Tucker Carlson'a Rusya'dan ayrılışıyla ilgili olarak "Kimseden emir almaktansa özgür olmayı tercih ederim," dedi.
Aynı röportajda gayrimenkul ya da tekne gibi hiçbir mülkü olmadığını ve tek varlığının para ve Bitcoin olduğunu da söylemişti.
Telegram'ın kurulması
2013 yılında kardeşi Nikolai ile birlikte, kullanıcı verilerinin korunmasını savunan ve WhatsApp, Instagram, TikTok ve WeChat gibi diğer sosyal medya platformlarıyla rekabet eden, kullanımı ücretsiz bir platform olan Telegram'ı kurdu.
Hizmet, herkese kullanıcı videolarını, resimlerini ve yorumlarını "kanallar" veya gruplar halinde takip etme hakkı tanıyor ancak kullanıcı verileri şifreleme ile korunuyor. Ayrıca grupların yöneticilerine gönderilerini kimlerin görebileceğini doğrulama hakkı veren özel "kanallar" da var.
Durov, Telegram'daki mesajları denetlemeyi her zaman reddetti ve onu "özgür" bir platform olarak tanıttı.
2018 yılında bir Moskova mahkemesi Telegram'ın engellenmesine karar verdi. Ancak protestocuların FSB merkezini kuşatması ve Telegram'ın sembolü olan kağıt uçakları fırlatması nedeniyle başarısız oldu.
Rusya Telegram'ı engelleme planından vazgeçti ve hükümet de uygulamayı kullanıyor.
REKLAMTelegram, verilerinin ya da mesajlarının ele geçirilmesini istemeyen dünyanın dört bir yanındaki muhalif gruplar tarafından kullanılıyor.
Rusya'nın 2022'deki Ukrayna işgalinde savaşın her iki tarafı için de önemli bir bilgi platformu oldu.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy her gün Ukraynalılara savaşla ilgili videolar göndermek için Telegram'ı kullanıyor. Platformda "Z-bloggerlar" tarafından yönetilen Moskova yanlısı kanallar da popüler.
Ancak Telegram aynı zamanda aşırılık yanlıları ve komplo teorisyenleri için de bir platform haline geldi. Üye sayısı 200.000'e kadar çıkabilen gruplar, dezenformasyonun yayılmasını kolaylaştırdı. Aralarında neo-Nazi ve pedofil grupların da olduğu belirtiliyor.
REKLAMDurov'un özel hayatı
Rus basınında yer alan haberlere göre Durov, Rusya'dan ayrıldıktan sonra Karayip adası Saint Kitts ve Nevis'te ülkenin şeker endüstrisine 250.000 dolar bağışta bulunduktan sonra vatandaşlık aldı.
Ağustos 2021'de kendisine Fransız vatandaşlığı verilen Durov, asistanının "Paul Du Rov" adıyla başvurmasını söylemesi üzerine şaka olarak başvurduğunu söyledi. Fransız pasaportu alma koşulları gizemini koruyor ve Fransız yetkililer bu konuda hiçbir yorum yapmadı.
Durov aynı zamanda Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) vatandaşı ve Telegram'ın merkezinin bulunduğu Dubai'de yaşıyor.
Forbes'a göre Durov'un net servetinin yaklaşık 15.5 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor ve bu da onu dünyanın en zengin 121. kişisi yapıyor.
REKLAM
Her zaman siyah giyinen Durov biraz gizemli bir figür ve nadiren röportaj veriyor.
Ancak Telegram kanalında yalnız bir yaşam sürdüğünü ve et, alkol ya da kahve tüketmediğini paylaşıyor.
Ayrıca bir düzine ülkede yaptığı sperm bağışları sayesinde 100'den fazla çocuğun biyolojik babası olduğunu iddia ediyor ve bunu bir "vatandaşlık görevi" olarak tanımlıyor.
Neden tutuklandı?
Fransız müfettişler, platformunda siber zorbalık, dolandırıcılık, uyuşturucu kaçakçılığı, organize suç ve terörizmi teşvik ettiği iddiasıyla tutuklama emri çıkardı.
REKLAMDurov, platformun suç amaçlı kullanımını önlemek için harekete geçmemekle suçlanıyor.
İngiliz gazetesi The Guardian'a göre, Durov'un aranan bir adam olduğunu bilerek Paris'e uçmasına şaşırdıklarını söyleyen bir araştırmacı, "Telegram'ın dokunulmazlığını" eleştirdi.
Durov, geçmişte Telegram'ın şiddet ya da cinayet çağrısı yapan içeriklerin kaldırılması yönündeki her talebe yanıt verdiğini söylemişti.
Telegram pazar akşamı yaptığı açıklamada, "Telegram, Dijital Hizmetler Yasası da dahil olmak üzere AB yasalarına uymaktadır, moderasyonu endüstri standartları dahilindedir ve sürekli gelişmektedir," denildi.
REKLAMAçıklamada, "Telegram'ın CEO'su Pavel Durov'un saklayacak hiçbir şeyi yok ve Avrupa'da sık sık seyahat ediyor. Bir platformun veya sahibinin o platformun kötüye kullanılmasından sorumlu olduğunu iddia etmek saçmadır. Bu durumun bir an önce çözüme kavuşturulmasını bekliyoruz," ifadeleri yer aldı.
Bu arada Rus yetkililer Fransa'yı "iş birliği yapmayı reddetmekle" suçladı. Paris'teki Rus Büyükelçiliği Durov'a erişim talebinde bulundu ve Fransa'nın şu ana kadar duruma "müdahil olmaktan kaçındığını" söyledi.
Şimdi ne olacak?
The Guardian'ın soruşturmaya yakın bir kaynağa dayandırdığı habere göre, Durov'un gözaltı süresi pazar gününe kadar uzatıldı.
Bu da ilk sorgulama süresinin 96 saate kadar uzayabileceği anlamına geliyor.
REKLAMHakim, Durov'u serbest bırakmaya ya da gözaltında tutmaya karar verebilir.