Teknoloji milyarderini prestijli ödüle aday gösteren aşırı sağcı milletvekilleri, Musk'ın son elemeyi geçememesinin ardından oylama sürecine şüpheyle yaklaştı.
Tesla ve SpaceX'in CEO'su ve X'in sahibi Elon Musk, Avrupa Birliği'nin (AB) prestijli insan hakları ödülü olan 2024 Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'nün finalist listesinde yer alamadı.
Musk başlangıçta Avrupa Parlamentosu'ndaki (AP) iki aşırı sağcı grup, Avrupa için Vatanseverler (PfE) ve Alman aşırı sağcı parti Almanya için Alternatif (AfD) tarafından yönetilen Egemen Milletler Avrupası grubu tarafından ödüle aday gösterilmişti.
Sakharov Ödülü, düşünce ve ifade özgürlüğünün savunulmasına önemli katkılarda bulunan kişi ya da kuruluşlara verilmektedir.
Ödülü daha önce kazananlar arasında Nelson Mandela ve Rus muhalefet lideri Alexei Navalny gibi önde gelen isimler yer almaktadır.
"Sakharov Ödülü için önümüzdeki haftalarda Elon Musk'ın adaylığını savunacak olmaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Çünkü bugün, 21. yüzyılda, fikir özgürlüğü, düşünce özgürlüğü, güncel bir mücadele olarak kalmaya devam ediyor," diyen Fransız AP milletvekili ve Musk'ın adaylığının önde gelen destekçilerinden Thierry Mariani, geçtiğimiz ay X'te yaptığı açıklamada Musk'ın Sakharov Ödülü'ne aday gösterilmesini desteklediklerini belirtti.
Mariani ayrıca Musk'ın aday gösterilmesiyle ilgili, ödülün "Wokeizm ve İslamcılık gibi totaliter ideolojiler" tarafından bastırıldığını iddia ettiği düşünce ve fikir özgürlüğünü aktif olarak savunan birine verilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Vatanseverler grubu ayrıca Musk'ın "ifade özgürlüğü, şeffaflık ve sansüre karşı mücadele" konusundaki kararlılığının insan hakları ilkeleriyle örtüştüğünü de sözlerine ekledi.
Ancak finalistler belirlendikten sonra Mariani hayal kırıklığını ve hoşnutsuzluğunu dile getirerek oylama süreci, sonuçların belirsizliği ve bilgi eksikliği konusunda şüphelerini dile getirdi.
Sonucu "şaşırılacak, acı çekilecek ve sorgulanacak" bir şey olarak tanımladı.
Musk'ın AB ile sallantılı ilişkisi
Teknoloji milyarderi, özellikle sosyal medya platformu X'in yönetimiyle ilgili olarak Avrupa Komisyonu ile devam eden gerilimler de dahil olmak üzere, dünya çapında çeşitli yetkililer ve düzenleyicilerle defalarca çatıştı.
Buna AB'nin Dijital Hizmetler Yasası'na (DMA) uyulmamasına ilişkin soruşturmalar ve X'in AB içerik düzenlemelerine uymamasıyla ilgili sorunlar da dahil.
Örneğin, kâr amacı gütmeyen İngiliz Dijital Nefretle Mücadele Merkezi, ağustos ayında yayınladığı bir analizde, Elon Musk tarafından ABD seçimleri hakkında ortaya atılan yanlış veya yanıltıcı iddiaların X'te yaklaşık 1,2 milyar görüntülenme yarattığını bildirdi.
Platform ayrıca, dezenformasyonu kaldırmadaki başarısızlığı nedeniyle Brezilya Yüksek Mahkemesi ile de ihtilafa düşmüş, hatta X'in ülkede geçici olarak askıya alınmasına neden olmuştu.
Dün Dış İlişkiler ve Kalkınma Komiteleri tarafından yapılan oylamanın ardından Musk, Avrupa Parlamentosu'nun bu ödülü için nihai listeye giremedi. Bu, Musk'ın aday gösterildiği ancak finalist olarak seçilmediği üst üste ikinci yıl oldu.
Sakharov Ödülü'nün bu yılki finalistleri arasında Azerbaycan'dan yolsuzlukla mücadele aktivisti Gubad Ibadoghlu, Venezuela'nın demokratik hareketinin lideri María Corina Machado ve seçilmiş Devlet Başkanı Edmundo González Urrutia yer alıyor.
Finalistler arasında ayrıca Filistinli kadınlardan oluşan bağımsız bir dernek olan "Women of the Sun" ve şiddet döngüsünü sona erdirmek için çalışan bir Arap-Yahudi kuruluşu olan "Women Wage Peace"de bulunuyor.
2024'ün kazananına ilişkin nihai karar, 24 Ekim'de Avrupa Parlamentosu'nun en üst karar alma organı olan Başkanlar Konferansı tarafından verilecek.