ABD’nin İran’daki nükleer tesisleri yok etmek için kullanabileceği silahlardan biri, yer altındaki hedeflere ulaşmak üzere tasarlanmış 30.000 librelik (13,6 ton) bir mühimmat.
REKLAM
ABD'nin güçlü bir 'sığınak bombası'nı İran’ın nükleer tesislerine karşı kullanma ihtimali gündemde.
CNN’e göre ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın nükleer tesislerini vurma fikrine sıcak bakıyor ve müzakereye yanaşmıyor.
ABD ordusunun elindeki potansiyel silahlardan biri olan GBU-57 A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP), İran'ın dağ altına gömülü önemli nükleer tesislerinden birine ulaşabilecek kapasitede.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi, perşembe günü devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, ABD’nin müdahale etmesi durumunda İran’ın “saldırganlara ders vermek ve ulusal güvenliğini ve çıkarlarını savunmak için elindeki araçları kullanmak zorunda kalacağını” söyledi.
Sığınak bombası
GBU-57 MOP, ABD Hava Kuvvetleri’nin 2024 tarihli raporuna göre “sığınaklar ve tüneller gibi sert ve derinlemesine gömülü hedefleri vurmak için” tasarlanmış bir silah sistemi.
ABD Savunma Tehdit Azaltma Ajansı’nın (DTRA) arşivlenmiş bilgi notuna göre, bu silah yaklaşık 30.000 libre (13,6 ton) ağırlığında, yaklaşık 6,2 metre uzunluğunda ve 80 cm çapında.
DTRA, bu silahın 5.300 libreden (2.400 kg) fazla patlayıcı taşıyabildiğini ve selefi BLU-109’dan 10 kat daha güçlü olduğunu bildirdi.
ABD Hava Kuvvetleri Araştırma Laboratuvarı (AFRL), 2004 yılında Boeing ile 30 milyon dolarlık ilk sözleşmeyi yaparak silahın geliştirilmesini başlattı. İşlemler üç aşamada tamamlandı.
Hava Kuvvetleri, ilk bombaları 2011 yılında test için aldı. Testler, ABD’nin New Mexico eyaletindeki White Sands Füze Test Sahası’nda yapıldı.
ABD bu bombaya neden başvurur?
Fordo Yakıt Zenginleştirme Tesisi (FFEP), İran’ın Kum kenti yakınlarında dağ altına inşa edilmiş durumda ve uzmanlara göre, Tahran'ın nükleer silah programı için en önemli uranyum zenginleştirme tesislerinden biri.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, 16 Haziran’da yaptığı açıklamada Fordo tesisinin şu ana kadar zarar görmediğini söyledi.
IAEA’nın son raporuna göre, İran’ın sahip olduğu 408,6 kilogramlık yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyumun 166,6 kilogramı Fordo tesisinde üretildi.
Nükleer silah yapmak için uranyumun yaklaşık yüzde 90 oranında zenginleştirilmesi gerekiyor, ancak uzmanlara göre yüzde 60 zenginleştirme seviyesine ulaşan İran bu haliyle de silah üretebilir.
İsrail’in Fordo tesisini tek başına yok edecek silahı yok, ancak ABD’nin GBU-57 bombalarını B-2 bombardıman uçaklarıyla birden fazla kez kullanması tesisi yok edebilir.
Trump’ın GBU-57’yi kullanma kararı, “İsrail’e doğrudan destek” anlamına gelebilir ve “ABD’yi bölgede yeni bir savaşa sürükleme potansiyeline sahip bir tırmanmaya yol açabilir,” diyor Williams.
Williams’a göre, İsrail’in Fordo’ya başka saldırı seçenekleri de var. GPU-28 veya BLU-109 gibi yer altını delen mühimmatlarla, tesisin yer üstündeki giriş ve çıkışları sürekli hedef alabilir.