Diyetisyenler ve gıda uzmanları, kışın beslenmenin oldukça önemli olduğuna dikkat çekerek sebzelerin masadan eksik edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa'da kış mevsimi yaklaşırken, yıl sonu kutlamaları ve taze sebze bolluğunun azalması, beslenme kurallarına uymayı daha zor hale getirebilir. Ancak diyetisyenler ve gıda uzmanları, kışın yiyeceklerinizi denemek, mevsim ürünlerini keşfetmek ve sevdikleriniz için sağlıklı yemekler hazırlamak için harika bir zaman olduğunu belirtiyor.
California Berkeley Üniversitesi'nde ders veren mutfak diyetisyeni ve şef Kristen Rasmussen, "Soğuğu kucaklayın, kışı kucaklayın ve cömertliğin kıymetini bilin," diyerek kışın keyfini çıkarma çağrısında bulunuyor.
İşte beslenme uzmanlarından, kış mevsiminde taze gıda tüketimi için bazı ipuçları:
Taze, dondurulmuş, konserve veya kurutulmuş ürünleri karıştırın
AB İstatistik Ofisi Eurostat’ın verilerine göre, her 10 Avrupalıdan yalnızca biri tavsiye edilen günlük beş porsiyon meyve ve sebze tüketiyor.
Meyve ve sebzeler genellikle yıl boyunca mevcut olsa da, bazı ürün türleri için kış ayları en yoğun mevsimdir. Limon, misket limonu, portakal ve diğer turunçgiller, kışın taze olan seçenekler arasında yer alır.
Kök sebzeler için de kış, harika bir dönemdir. Tatlı patatesleri ve balkabağını, tuzlu yemeklere ve atıştırmalıklara ekleyebilirsiniz. Ayrıca yaban havucu, pancar ve turpları da deneyebilirsiniz.
Kış yeşilliklerini unutmamak gerekir. Diyetisyen Kristen Rasmussen, hindiba ailesinin üyeleri olan radika ve hindiba gibi yeşilliklere daha fazla yer verilmesini öneriyor. Bunlar acı bir tat sunabilir, dolayısıyla alışmak zaman alabilir.
Farklı lahana türleri ve kök sebzelerin yapraklı kısımları, örneğin turp yeşillikleri, kışın yenebilecek diğer seçeneklerdir.
Taze seçenekler sınırlıysa, uzmanlar konserve ve dondurulmuş meyve ve sebzelerin besin değerini kaybetmediğini, ancak fazla pişirilmemesi gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, bu ürünlere fazla tuz veya yağ eklenmemelidir.
Kayısı, hurma ve kuru üzüm gibi kuru meyveler, salatalara, fırınlanmış yemeklere ve diğer yemeklere eklemek için harika seçeneklerdir.
Northwestern Üniversitesi’nde klinik beslenme epidemiyoloğu olan Linda Van Horn, "Şüphesiz, kurutulmuş meyvelerin bile birçok besinsel faydası vardır," diyerek kuru meyvelerin besin değerine dikkat çekiyor.
Güveç, çorba veya yulaf lapası ile çok yönlü bir öğün oluşturun
Çorbalar, güveçler ve lapalar, tarih boyunca pek çok kültürde yer bulmuş ve çok yönlü bir öğün oluşturmak için mükemmel bir seçenek olmuştur. Her damak tadına uyarlanabilir, yapımı kolaydır ve dondurulması oldukça pratik bir alternatiftir. Üstelik, neredeyse her türlü malzeme bu yemeklere dahil edilebilir.
Northwestern Üniversitesi’nden Linda Van Horn, "Bunun faydası, her şeyin içinde bulunabilmesidir," diyerek, pişirme sırasında malzemelerden sızan besinlerin et suyunda kaldığını vurguluyor.
Bu sıcacık yemekler, California Üniversitesi San Francisco Benioff Çocuk Hastanesi’nde pediatrik klinik diyetisyen olan Alicia Henson’a göre, aynı zamanda uygun fiyatlı, erişilebilir, mükemmel bir bitkisel protein ve lif kaynağıdır.
Rasmussen, bu yemekleri denemek için harika bir yolun farklı fasulye ve baklagilleri kullanmak olduğunu belirtiyor ve bunları "besleyici bir güç merkezi" olarak tanımlıyor.
Yulaf lapaları, farklı tahılları denemek için ideal bir seçenek ve pirinç lapası olan congee’den sıcak masa bazlı içecek olan atole’ye, gece yulaflarına kadar pek çok kültürel lezzetin temelini oluşturur.
Rasmussen, "Tuzlu ya da tatlı yapabilirsiniz, üzerine yemek artıkları, limon ya da salsa macha, biber yağı ya da yumurta koyabilirsiniz. Çok fazla çok yönlülük var," diyor.
Otlar ve baharatları kullanmak önemli
Baharatlar ve otlar, harika bir lezzet ve besin kaynağıdır. Örneğin, zerdeçalın antioksidan ve anti-inflamatuar faydaları olduğu bilinmekte.
Kristen Rasmussen, bazı baharatlar üzerinde daha fazla araştırma yapıldığını belirtiyor. Ancak uzmanlar, yine de bu baharatların yemeklerde denemeye değer olduğunu vurguluyor.
Dumanlı biberlerden karanfil, zencefil ve kimyon gibi "ısıtıcı" baharatlara kadar, atıştırmalıkları ve içecekleri baharatlarla canlandırabilirsiniz.
Michigan Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu Diyetetik Eğitim Direktörü Susan Aaronson, "İster fincana kendi zencefilinizi rendeleyin, ister bir poşet çay koyun, çaylara aromatik baharatlar eklemek kışın harika olabilir," diyor.
Baharatlar, ayrıca sade patlamış mısır ve diğer atıştırmalıklara eklemek için mükemmeldir ve genellikle hazır seçeneklerde bulunan ekstra tuz ve yağlardan kaçınmanın bir yoludur.
Kış mevsimi bazı insanlar için özellikle izole edici olabilir, bu nedenle tatillerin ötesinde arkadaşlarınızla ve ailenizle mevsiminde yemek yemek önemlidir.
Uzmanlar, mevsiminde yemek yemenin, insanların yiyeceklerinin kaynakları ve çevreyle bağlantı kurmalarına, diğer kültürler hakkında bilgi edinmelerine ve kendi kültürleriyle gurur duymalarına yardımcı olabileceğini belirtiyor.
Yaklaşık on yıldır, Aaronson ve bazı arkadaşları, sonbahar ve kış boyunca yaptıkları "deneysel" çorbaları paylaştıkları ve yedikleri bir "çorba grubu" için bir araya geliyorlar.
Aaronson, "Bu sadece sosyalleşmenin ve yeni şeyler denemenin eğlenceli bir yolu," diyor. Bu tür etkinlikler, kışın soğuk ve yalnızlık hissini hafifletmeye yardımcı olabilir ve insanları daha yakın hissettirebilir.