TikTok'taki bir sağlıklı yaşam trendi mümkün olduğunca çok lif tüketilmesini savunuyor. Beslenme uzmanları da bu trende destek veriyor.
REKLAM
McDonald’s migren menülerinden papaya ile parazit temizliğine kadar, neredeyse her hafta TikTok’ta yeni bir sağlık trendi ortaya çıkıyor. Ancak bu sonuncusu gerçekten mantıklı olabilir: “fibremaxxing” yani lif tüketimini en üst düzeye çıkarmak.
Hayatınızın belirli alanlarını iyileştirmek için aşırıya kaçmayı öneren bu akım, uyku-maxxing, lezzet-maxxing ve daha kötü görünüm-maxxing gibi diğer "maxxing" trendlerini takip ediyor.
Lifin sosyal medyadaki popülaritesinde olan artış, kısmen, yüksek lifli chia tohumlu puding videoları düzenli olarak viral olan 25 yaşındaki Tiktok yaratıcısı Pamela Corral'ın bir videosu tarafından tetiklendi.
Corral, New York Times'a verdiği bir röportajda, "Lif süper bir şey - bence daha fazla insan lif tüketmeli," dedi.
Bu pek çok beslenme uzmanının kulağına hoş geliyor, zira bu kez sağlık mesajlarıyla uyumlu bir sağlık trendi söz konusu: insanlar gerçekten de daha fazla lif tüketmeli.
Meyvelerde, sebzelerde ve tam tahıllı gıdalarda bulunan lif için önerilen günlük alım miktarı kadınlar için 25 gram, erkekler için 38 gram - ancak İngiltere Ulusal Sağlık Servisi'ne (National Health Services - NHS) göre çoğu yetişkin ortalama 20 gram alıyor.
Beslenme ve bağırsak mikrobiyomu arasındaki bağlantıyı inceleyen KU Leuven'de doktora sonrası araştırmacı olan Boushra Dalile, Euronews Health'e verdiği demeçte, "Çok fazla lif yemenin daha düşük kolesterol, daha düşük kan şekeri, daha düşük iltihaplanma ile ilişkili olduğu ve kolon kanserine karşı koruduğu belgelenmiştir," dedi.
"Ayrıca, kalp sağlığıyla ilgili olarak, kardiyovasküler hastalık riskinin azaltılmasına katkıda bulunuyor ve daha kısa sürede...beyin gelişimini ve davranışını destekliyor".
2019 yılında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ - WHO) tarafından yaptırılan önemli bir çalışma, lif miktarının günde 25 gramdan 29 grama çıkarılmasının genel ölüm ve kalp hastalığı ölümlerinde yüzde 15 ila yüzde 30 azalma ile ilişkili olduğunu ortaya koydu.
Dalile, "Çoğu insan asgari [lif] tavsiyelerine ulaşmakta zorlanıyor, bu nedenle insanların en azından bu miktara ulaşmasına ve hatta potansiyel olarak ötesine geçmesine yardımcı olabilecek bir şeyin trend olduğunu görmek gerçekten güzel," dedi.
Fibremaxxing güvenli mi?
Lif alımını artırmak çoğunlukla iyi bir şey olarak görülse de, internetteki her türlü "sağlıklı yaşam" tavsiyesi yine de ihtiyatla (kelimenin tam anlamıyla) ile alınmalı. Sosyal medya algoritmaları aşırı uçları destekleme eğiliminde, ancak her zaman olduğu gibi, bol miktarda sıvı alımıyla birlikte ölçülü olmak önemli.
"Gün boyunca yüksek lifli gıdalar tüketirken bol miktarda su içmek gerçekten çok önemli," diyen Dalile, bunun gaz ve şişkinliği önlemeye yardımcı olduğunu da sözlerine ekledi.
Genellikle çok fazla lifli gıda tüketmeyen kişiler de lifli gıdaları diyetlerine çok hızlı bir şekilde eklememeye dikkat etmeli.
"Birdenbire sisteminiz nasıl sindireceğini bilmediği bir sürü şeyle bombardımana tutulduğu için gerçekten ağrı hissedebilir ve kabız olabilirsiniz."
Fibremaxxing'in çekiciliğinin önemli bir unsuru, kilo kaybı için kolay bir çözüm olarak satılması oldu. Geçen yıl, bir TikTok kullanıcısı fibremaxxing başlığıyla bir smoothie tarifi paylaştı: "Lifin Ozempic'e benzer etkileri olabileceğini fark ettiğinizde bunu her gün içiyorsunuz ve iki haftada iki yılda elde ettiğinizden daha fazla sonuç görüyorsunuz."
Lif gerçekten de insanların daha uzun süre tok hissetmelerini sağlayarak kilo vermelerine yardımcı olabilirken, internetteki sağlık tavsiyelerinin çoğunun anekdot niteliğinde olduğunu ve tek başına alınmaması gerektiğini unutmamak önemli.
Dalile, "Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyen insanlar bunu genellikle tek bir katmana, yani diyete bağlı olarak yapmazlar, aynı zamanda uyku katmanına, egzersiz katmanına, daha sonra stres seviyelerini düşürmeye ya da mümkün olduğunca stres faktörlerinden kaçınmaya da bağlı olarak yaparlar," dedi.
Lif alımını nasıl artırabilirsiniz?
Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Sağlık Enstitüleri (National Institutes of Health - NIH) tarafından hazırlanan bir rapora göre, sadece yedi gram lif alımının kardiyovasküler hastalık riskini yüzde dokuz oranında azaltmaya yardımcı olduğu tespit edildi.
Yüksek lifli bir diyetin yavan olması gerekmez. Yulaf lapası, çilek, avokado, kepekli makarna ve kuru fasulye gibi gıdalar bu diyete uygundur.
Ancak yine de lif alımınızı artırmakta zorlanıyorsanız, Dalile günlerinize küçük bir lif öğesi eklemenizi ve daha sonra bunu artırmanızı öneriyor.
"Kolay olan bir şey, yemeklerde bol miktarda tohum kullanmaktır," dedi. "Salata yiyorsanız, üzerine biraz fındık ve tohum serpin; bu, fazladan pişirme gerektirmeyen çok kolay bir yoldur."
Diğer uygun seçenekler arasında beyaz pirinci kinoa veya kuskusla değiştirmek, çorbalara mercimek eklemek ve smoothie'lere meyve suları yerine bütün meyveleri karıştırmak yer alıyor.
Ancak Dalile, lif miktarının artırılmasına kademeli olarak ve çeşitliliğe odaklanarak yaklaşılması gerektiğini söyledi.
"Etkilerini en üst düzeye çıkarmak istiyorsanız tek bir lif türüne bağlı kalmayın, çünkü her meyve ve sebze vücut tarafından biraz farklı şekillerde alınan farklı lif türleri içerir."