ABD ile Kanada gibi geleneksel müttefikler arasında savunma harcamaları, ticaret ve Trump’ın Gazze’deki ateşkes planı ile Ukrayna’daki savaşı sona erdirme çabalarına dair belirsizlik nedeniyle gerilim arttı.
Kanada, sanayileşmiş yedi demokrasi grubunun (G7) dışişleri bakanlarını savunma harcamaları, ticaret ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’deki ateşkes planına dair belirsizlik ile Rusya-Ukrayna savaşını bitirme çabalarını görüşmek üzere ülkenin güneyindeki Ontario eyaletinde ağırlıyor.
Kanada Dışişleri Bakanı Anita Anand, 2 günlük zirvede, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun yanı sıra İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya’dan mevkidaşlarını ağırlıyor.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ın yanı sıra Avustralya, Brezilya, Hindistan, Suudi Arabistan, Meksika, Güney Kore, Güney Afrika ve Ukrayna dışişleri bakanları da toplantıya katılıyor.
Rubio, sosyal medyada yaptığı paylaşımda, “Bir dizi kritik konuyu ele alıyoruz; ana odağımız ise Amerikalıların güvenliği ve emniyetini önceliğimiz haline getirmek,” dedi.
İlişkiler gümrük vergileri nedeniyle gerildi
Kanada’nın bu yılki G7 ev sahipliği, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada’dan yapılan ithalata gümrük vergisi getirmesi nedeniyle komşusuyla yaşadığı gerilimlerle gölgelendi.
Ancak yalnızca Kanada değil, tüm müttefik ülkeler, Trump’ın ticaret konusundaki talepleri ve küresel çatışmaları durdurmaya yönelik çeşitli önerileri nedeniyle zorlu bir süreçten geçiyor.
Trump, geçtiğimiz haftalarda, Ontario eyalet yönetiminin ABD’de yayınladığı gümrük karşıtı reklama kızarak Kanada ile ticaret görüşmelerini sonlandırdı.
Kanada Başbakanı Mark Carney, reklam için özür dileyerek, “Amerikalılar hazır olduğunda biz de ticaret görüşmelerini sürdürmeye hazırız,” dedi.
Kanada Dışişleri Bakanı Anita Anand, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile bir görüşme yapacağını ancak ticaret dosyasının farklı bir bakan tarafından yürütüldüğünü belirtti. Anand, Trump yönetiminin G7 müttefikleriyle iş birliğinden ziyade diğer ülkelerin ticaret politikalarına dair şikayetlerine odaklandığını söyledi.
“Her karmaşık ilişkinin birçok temas noktası vardır,” diyen Anand, “Ticaret konusunda yapılması gereken işler olduğu gibi, ticaret dışındaki konularda da çok sayıda mesele var. İşte Dışişleri Bakanı Rubio ve benim görevim, ilişkiyi bu farklı alanlarda sürdürmek,” ifadelerini kullandı.
Anand, geçen ay Washington’daki bir kahvaltı toplantısında Rubio’nun kendisinden, Trump’ın Gazze ateşkes planının kalıcılığını sağlamak için ülkeleri bir araya getirmede rol oynamasını istediğini, bunun olası bir Gazze yeniden inşa konferansını da kapsadığını söyledi.
Ukrayna ve Gazze öncelikli konular olmaya devam ediyor
Diplomatlar, Çarşamba sabahı Ukrayna Dışişleri Bakanı ile bir araya gelecek. İngiltere, kış yaklaşırken Rus saldırılarının arttığı Ukrayna’nın enerji altyapısının onarımı için 13 milyon sterlinlik yardım yapacağını açıkladı.
İngiltere Dışişleri Bakanı Yvette Cooper, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, “Vladimir Putin, kış yaklaşırken Ukrayna’yı karanlığa ve soğuğa gömmeye çalışıyor,” dedi ve bu desteğin, Ukraynalıların ışıklarının ve ısıtmasının açık kalmasına yardımcı olacağını söyledi.
Kanada da kısa bir süre önce benzer bir açıklama yapmıştı.
G7 içinde en büyük tartışma konularından biri ise savunma harcamaları. Japonya dışındaki tüm G7 ülkeleri NATO üyesi ve Trump, ittifak ülkelerinin gayrisafi yurt içi hasılalarının yüzde 5’ini savunmaya ayırmasını talep ediyor. Bazı ülkeler bu hedefi kabul ederken, diğerleri henüz buna yanaşmadı. G7’nin NATO üyeleri arasında bu hedefe en uzak ülkeler Kanada ve İtalya.
Anand, Kanada’nın 2035 yılına kadar bu hedefe ulaşacağını söyledi.
G7 ülkeleri arasında ayrıca İsrail-Hamas savaşı konusunda da görüş ayrılıkları bulunuyor. İngiltere, Kanada ve Fransa, çatışma çözülmeden bile Filistin devletini tanıyacaklarını açıklarken, Rusya-Ukrayna savaşı konusunda çoğu G7 ülkesi, Trump’tan daha sert bir tutum benimsiyor.