Filistin lideri Mahmud Abbas, Tunus ziyareti sırasında euronews’in sorularını yanıtladı. Abbas uluslararası meşruiyete dayalı bir Filistin devleti kurmaya kararlı olduğunu söyledi.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
Amerikan yönetiminin, Filistin topraklarındaki yerleşim birimleri inşa politikasına son verme girişimi başarısız oldu. ABD, İsrail’in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından suçlu bulunmaması için veto hakkını kullandı. Barış süreci için ABD’ye hala güveniyor musunuz?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Veto hakkının kullanılması dışında, Amerika Birleşik Devletleri kaçamak davranışlar sergiliyor, özellikle de son vetonun kullanıldığı zaman. Amerika Birleşik Devletleri yerleşim birimleri inşaasının dondurulmasını istediklerini belirtti. Ancak dünyaya baktığımız zaman, Dörtlü’ye bağlı olduğumuzu görüyoruz. Rusya, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler’ine bağlıyız. Biz birlikte masaya oturmak istediğimiz ülkeleri veya kurumları seçemiyoruz zira uluslararası kararları onlar belirliyor. Hatırlıyorsanız, veto hakkının kullanılmasının hemen ardından güvenlik konseyi bir deklarasyon yayınlayarak İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya adına kararı desteklediklerini belirtmişti. Alınan karara A’dan Z’ye saygı duyuyoruz çünkü bu yerleşimlerin dondurulmasını da kapsıyor ve uluslararası temellere dayanıyor.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
Filistin’in Avrupa Birliği’nden beklentisi nedir?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Avrupa Birliği bize para yardımı yapıyor. Avrupa Birliği adına veya bizimle temasta olan ülkelerden yardım alıyoruz. Bize karşı cömert davranıyorlar ancak Avrupa Birliği’nden siyasi duruşunu belirlemesini bekliyoruz. Avrupa Birliği’nin sadece bize para aktarması yeterli değil. Onlardan gerçek bir siyasi duruş bekliyoruz. Bu duruşu son zamanlarda yazılı açıklamalarda yakalayabildik. Şimdi de Avrupa Birliği’nden duruşunu değiştirmemesini istiyoruz. Avrupa Birliği’nden Amerika Birleşik Devletleri’nin rolünü oynamasını beklemiyoruz. Bu durumda fazla ileri gitmiş oluruz. Avrupa Birliği’nden beklentimiz, barış sürecini desteklemesi ve sürecin ilerlemesi için Dörtlü’nin sarfettiği çabaları önemli ölçüde desteklemesi.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
İsrail, yahudi devletinin Filistinliler tarafından tanınmasını istiyor. Bu talep ne anlama geliyor, bunu neden kabul etmediniz?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Biz bunu tümüyle reddediyoruz. Ama İsrail devletini tanıyoruz. Akıllarına gelen her fikre onayımızı vermek zorunda değiliz. Bunu belki barış sürecini baltalamak için yapıyorlar. Bunu kabul etmeyeceğimizi onlara bildirdik.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
İsrail’in tehditlerine rağmen tek taraflı Filistin Devleti ilan etmeyi düşünüyor musunuz?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Öncelikle, tek taraflı bir devlet ilan etmeye niyetimiz yok. Biz sadece Birleşmiş Milletler’e başvuracağımızı belirtiyoruz. Son zamanlarda Birleşmiş Milletler’e niye mi başvurduk? Yerleşim yerleri konusundaydı çünkü tüm kapılar yüzümüze kapatılmıştı. Bu durumda kime başvurabilirdik? Ezilen ve baskı gören bir halk olarak taleplerimizi hangi uluslararası kurumuna bildirmeliyiz? Bu kurumun adı Birleşmiş Milletler değil mi? Yani Birleşmiş Milletler’e başvurmak tek taraflı karar almak anlamına gelmiyor. Birleşmiş Milletler’e gidiyorsam hak aramak için gidiyorum. İsrail hangi temeller üzerine kuruldu?
İsrail’in kuruluşu BM Genel Kurulu’nun 181 sayılı kararına dayanıyor. Bu kararın tek taraflı olduğu neden söylenmiyor? Tek taraflı prosedürler yerleşim ve yurtdaşlıktan çıkarma politikasına dayanıyor. İşte buna tek taraflı hareket etmek denir. Önümüzdeki Eylül ayında Birleşmiş Millerler’e gideceğiz. Net ve açık bir söz yok ortada ama Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama net ve açık konuştu “ önümüzdeki Eylül ayında bir devlet görmek istiyorum” dedi. Eylül ayı da yaklaştı. Bu arada, Dörtlü müzakerelerin Eylül ayında başlayıp Eylül ayında son bulacağını teyit etmişti. Biz de Eylül ayında Amerika Birleşik Devletleri’ne gittik ancak İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun yerleşim birimleri inşaasının dondurulmasına karşı çıkması üzerine müzakereler başlatılamadı. Eylülden Eylül’e yapılması gereken müzakeler kapsamında sınır, güvenlik, Kudüs, su sorunu, mülteciler gibi önemli konular hakkında herhangi bir ilerleme kaydedilmiş değil. Önümüzdeki Eylül ayına kadar müzakere masasına oturamazsak Birleşmiş Milletler’e başvuracağız. Konuyla ilgili fikirlerini soracağız? Neler yapmamız gerektiğini soracağız? Bu bir haktır tek taraflı bir karar değil.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
Müzakerelerin tekrar başlaması için Filistinlilerin talebi nedir?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
İki şey istiyoruz. Birincisi işgal edilen toprakların 1967 sınırları kapsamında olduğunu beyan eden uluslararası kararların tanınması. Bu yüzölçümü ve eşit değerde olan toprakların takas edilmesinin göz önünde bulundurulmasını kapsıyor. İkincisi de güvenlik konusunun ele alınması. Yeni kurulacak devletin İsrail’in varlığından arındırılması gerekir ancak uluslararası barış gücüne karşı çıkmayız. Yahudi yerleşim birimleri inşaasının ise kesinlikle durdurulması gerekir.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
Filistin’in içişleri konusuna gelince. Hamas ile uzlaşmanıza engel olan nedir?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Kimseyi suçlamak istemiyorum ama geçen ayın 16’sında onlara bir öneri sundum. Gazze’ye gidip teknokrat ve bağımsız kişilerden oluşan bir yönetim kurmaya hazır olduğumu söyledim. Bu yönetimin iki görevi olacak dedim. Biri Gazze’yi yeniden inşaa etmek, ikincisi de seçim tarihi belirlemek. Bu öneriyi herkes kabul etti ancak Hamas’tan şu ana kadar olumlu bir cevap alamadık. Olumsuz söylentiler var ancak bunları dikkate almıyoruz. Sorunları çözmek için Hamas’tan olumlu bir cevap bekliyoruz. Burada sorumluluk kabul etmeyen kim? Bu soruya belki siz cevap verebilirsiniz.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
Bu, komşu ülkelerin müdahalesinden dolayı olabilir mi?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Hangi sebepten olursa olsun, farketmez.
euronews muhabiri Mohamed Shaikiibrahim:
İran konusunda ne düşünüyorsunuz?
Filistin Lideri Mahmud Abbas:
Daha önce de söylediğim gibi bu tür konuşmaları tekrarlamak istemiyoruz. Hamas’la polemiğe girmeme sözü verdim. Basına konu olmamak için onlarla anlaşmamız var.