Fransa'da akaryakıt fiyatlarına yüzde 1'den az zam gelmesine rağmen ülke büyük bir greve gidiyor. Ancak Avrupa'da alım gücüne göre en çok benzin alabilen ülkeler sıralamasında Türkiye son sıralarda yer alıyor.
REKLAMFransa'da akaryakıt fiyatlarının giderek zamlanması Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u zor duruma soktu. Sosyal medya üzerinden örgütlenen birçok sürücü 17 Kasım tarihinde ülke genelinde büyük bir protestoya hazırlanıyor. Artan fiyatlardan dert yanan sürücüler ülkedeki ana yolları ve otobanları kapatarak eylem yapacak.
Fransa'da yıl içinde mazotun litresine 0.076 Euro, benzinin litresine 0.038 Euro zam yapılmasıyla mazotun litre fiyatı 1.458 Euro'ya, kurşunsuz benzinin litresi 1.544 Euro'ya yükseldi.
Fransa'da durum böyleyken 'dünyanın alım gücüne göre en pahalı benzinini' kullanan Türkiye'deyse gelen son zamlarla birlikte benzinin litre fiyatı 6 TL'yi aşarak rekor kırdı. Dizel akaryakıta ise 10 kuruş zam geldi ve litre fiyatı 5.24 TL’ye yükseldi.
'Rafineri ve ikmal noktalarına uzaklığı' nedeniyle akaryakıt fiyatları Türkiye'nin farklı şehirlerinde değişkenlik gösterse de, yaklaşık 50-60 litre arası benzin alabilen ortalama bir aile otomobilinin deposu 330-350 TL'ye doluyor.
Avrupa'da 'alım gücüne göre en pahalı benzin' Türkiye, Bulgaristan ve Romanya'da
Kasım ayı Dolar kuru baz alındığında benzinin litre fiyatı İstanbul’da 1.50 seviyesinde. Dünyada benzinin en pahalı olduğu ülke, 2.07 Dolar ile Avrupa Birliği'nin ana kıtadan en uzak adası İzlanda'da satılıyor.
İzlanda’yı, Norveç, Monaco ve Hong Kong takip ediyor. Ancak bu ülkeler aynı zamanda dünyada kişi başına düşen milli gelirin en yüksek olduğu ülkelerden. Kişi başına milli gelir İzlanda’da 60 bin, Norveç’te 70 bin, Hong Kong’da ise 45 bin Dolar seviyelerinde. Türkiye’de ise bu rakam 10 bin Dolar civarında.
Bu nedenle, kişi başına düşen milli gelir göz önüne alındığında Avrupa'nın ve dünyanın en pahalı benzin fiyatlarından biri Türkiye'de görülüyor.
Avrupa'da asgari ücretle en az benzin alınan ülkeler Türkiye, Romanya ve Bulgaristan
Benzine yapılan zam ya da alınan vergi oranlarının yanı sıra, alım gücü de ön plana çıkan diğer unsur. Fransa'da benzin ve motorine 2018 yılında yüzde 1'den daha az oranda zam yapılmasına rağmen ülkede geniş çaplı bir eylem yapılacak. Ancak Türkiye alım gücü baz alındığında, Avrupa'da en az litre benzin alan 3 ülke arasında yer alıyor.
600 bin nüfuslu Kuzey Avrupa ülkesi Lüksemburg'da asgari ücret 1687 Euro ve bu parayla tam 1405 litre benzin alınabiliyor. Asgari ücretin 1509 Euro olduğu İrlanda'da ise bu parayla alınabilen benzin 1006 litre. Hollanda'da ise aylık asgari ücretle 893 litre benzin alınabiliyor.
Türkiye'de ise net asgari ücret 1603 Türk Lirası (TL). Benzinin ülkedeki ortalama fiyatıysa bazı şehirlerde 6 TL'yi geçse de 5,83 TL. Türkiye'de asgari ücretle alınabilen miktarı sadece 276 litre. Türkiye bu oranlamada sadece Romanya ve Bulgaristan'ı geçebiliyor. Romanya'da aylık asgari ücretle 212 litre benzin alınabilirken, Bulgaristan'da bu rakam 168. Nüfusu 82 milyonu geçen Almanya ile Türkiye'yi kıyaslarsak, Almanya'da asgari ücretle Türkiye'ye kıyasla yaklaşık 2,5 katı benzin alınabiliyor. Almanya'da asgari ücretle alınabilen benzin miktarı 710 litre.
Türkiye'deki benzinin yüzde 55'i vergi
Türkiye'de litresi 6 TL'ye dayanan benzinden alınan vergi oranı yaklaşık yüzde 57 civarında. Benzinden 0.89 TL Katma Değer Vergisi (KDV), ve 2.37 TL Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) alınıyor. Litresi ortalama 5.35 TL olan motorinden (dizel) alınan vergi oranıysa yaklaşık yüzde 49 civarında.