Çin'den Türkiye'nin Doğu Türkistan açıklamasına tepki: Umarız yanlış ile doğruyu ayırabilirler

Çin Dışişleri Bakanlığı Uygur Türkiye
Çin Dışişleri Bakanlığı Uygur Türkiye © Reuters CRI
© Reuters CRI
By Mustafa Bag
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Çin hükümeti, Uygur Türklerinin tutulduğu toplama kamplarının kapatılması çağrısında bulunan Ankara'ya tepki gösterdi

REKLAM

Çin hükümeti, milyonlarca Uygur Türkü'nün tutulduğu toplama kamplarının kapatılması çağrısında bulunan Ankara'ya tepki gösterdi.

Ayrıca Pekin, Uygur halk ozanı Abdurrehim Heyit'in tutulduğu cezaevinde öldüğü yönündeki iddiaları yalanladı.

Pekin'de günlük basın toplantısında konuşan Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying, ozan Heyit ile ilgili bir video yayımlandığını ve görüntülerde Heyit'in hayatta olmasının yanı sıra 'hayli sağlıklı' göründüğünü de iddia etti.

Abdurrehim Heyit'in "ulusal güvenliği tehlikeye atmak" suçundan soruşturmaya tabi tutulduğunu söyleyen Çinli sözcü, Türkiye'nin açıklamalarının "son derece yanlış ve sorumsuz" olduğunu öne sürdü.

Hua Chunying, "Tepkimizi Türk makamlarına ilettik. Umarız Türkler yanlış ile doğruyu ayırabilirler." ifadelerini kullandı.

Abdurrehim Heyit'in tutulduğu bir cezaevinde işkence sonucu hayatını kaybettiği yönündeki haberlerin ardından Ankara'dan Çin'e insan hakları ihlalleriyle ilgili tepki gelmişti.

Çok sayıda entelektüel ve sanatçıdan haber alınamıyor

Doğu Türkistan'da akıbeti bilinmeyen çok sayıda aydın, entelektüel ve gazetecinin toplama kamplarında tutulduğu düşünülüyor.

Çin'in 2016'dan bu yana "terörle mücadele" savıyla toplama kamplarında veya keyfi tutuklamalar sonucu hapishanelerde alıkoyduğu Uygur Türklerinin sayısının bir milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor.

Avrupa Parlamentosu, Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) ve İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) verilerine göre, Çin yönetimi tarafından hapishane ya da toplama kamplarında tutulanlar arasında Uygur akademisyenlerden sanatçılara, profesyonel sporculardan bilim insanlarına kadar tanınmış pek çok isim bulunuyor.

Uygur toplumunun önde gelen kanaat önderlerinden Muhammad Salih Hajim ile akademisyenler Abdulnehed Mehsum ve Ayhan Memet kamplarda tutulduğu sırada hayatını kaybetmişti. Avrupa Parlamentosu'nun 4 Ekim 2018 tarihli kararında bu ölümlerden duyulan büyük rahatsızlık dile getirilmişti.

AP raporunda da isimleri geçen Eli Mamut, Hailaite Niyazi, Memetjan Abdulla, Abduhelil Zunun ve Abdulkerim Abduwel gibi akademisyenler uluslararası toplumun tüm çağrılarına rağmen Çin yönetimi tarafından keyfi suç isnatlarıyla alıkonulmaya devam ediyor.

Çin'e uluslararası alandan tepkiler

İnsan hakları alanında faaliyet gösteren uluslararası sivil toplum kuruluşları, Doğu Türkistan'da milyonlarca Uygur'un "yeniden eğitim" adı altında toplama kamplarında tutulduğunu uzun süredir dünya kamuoyu gündemine getiriyor.

BM Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi'nin Çin'de ayrımcılığa uğrayan topluluklarla ilgili Cenevre kentinde düzenlediği toplantıya katılan insan hakları kuruluşları, Doğu Türkistan'daki yerel yöneticilerin siyasi olarak sakıncalı tutumlar içinde olduğunu iddia ettiği bireyleri siyasi eğitim merkezlerinde alıkoyduğunu bildirmişti. Örgüt temsilcileri, herhangi bir yargı kararına dayanmadan hürriyetinden alıkonulan kişi sayısının milyonları bulduğunu vurgulamıştı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bir süre önce yayımladığı raporda, son iki yılda Doğu Türkistan'da çok sayıda kişinin "önleyici polisiye tedbiri" adı altında suçsuz yere alıkonulduğu ve siyasi açıdan tehlikeli olarak değerlendirilen bireylerin herhangi bir yargı kararı olmaksızın "siyasi eğitim merkezleri" denilen gözaltı merkezlerine gönderildiğini belirtmişti.

Türk Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, önceki gün yaptığı açıklamada, Çin makamlarının Uygur Türklerine yönelik sistematik asimilasyon politikasının insanlık adına büyük bir utanç kaynağı olduğunu belirtmişti. Çin makamlarını, Uygur Türklerinin temel insan haklarına saygı göstermeye ve toplama kamplarını kapatmaya davet eden Aksoy, "Türk kamuoyunun ağır insan hakları ihlalleri konusundaki tepkisinin Çin makamlarınca dikkate alınmasını bekliyoruz." ifadesini kullanmıştı.

ABD Kongresi’nde görüşülmeye devam eden bir yasa tasarısı da ABD'nin Çin'e Uygur Türklerine yönelik ağır insan hakları ihlalleri nedeniyle yaptırım uygulamasını talep ediyor.

WhatsApp'ta ücretsiz bültenimize abone olun, Türkiye ve dünya gündeminden seçtiğimiz haberler her gün telefonunuza gelsin! Abone olmak için tıklayın

Ek kaynaklar • Reuters AA

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Çin, Brüksel'de casusluk faaliyetlerinde bulunan 250 ajanı olduğu iddialarını reddetti

Öldü denilen Uygur halk ozanı Abdurrehim Heyit: Hayattayım ama yasaları ihlal etmekle suçlanıyorum