Karbondioksit kirliliği rekor kırıyor; Yeryüzü hızla ısınıyor: Ülkeler çözümden çok uzakta
REKLAMİspanya'da başarısızlıkla sona eren 25. Birlemiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Taraflar Konferansı (COP25) çevre kirliliği konusunda alarm veren dünyanın 10 yıl daha kaybetmesine neden oldu. Sanayi devriminden beri 1 derece ısınan yeryüzü, 20 yıl içinde 1,5 derece daha ısınmayla karşı karşıya.
Amerika Birleşik Devletleri'nin terk ettiği Paris Anlaşması bu yüzyılda ısınmanın 2 dereceyi aşmamasını öngörüyordu. Oysa şu ana kadar 1,7 derece artışın yaşandığı yeryüzünün bu hedefe ulaşması şimdiden mümkün değil.
Bu ısınmanın neden olduğu iklim felaketleri ise Antarktika'da orman yangınları, buzulların hızla erimesi, Endonezya, Avustralya, Kaliforniya ve Brezilya gibi yerlerde yangınların ormanları kül etmesi ve kuraklık dalgaları ile kendisini göstermeye başladı.
Hesaplamalara göre 2020 sonunda küresel çapta karbon dioksit salımı 37 milyar tona ulaşacak. Bu miktar son üç yılda kırılan üçüncü rekor.
Bu yıl, güneş enerjisi ve çeşitli yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artması ise emisyon oranının artışını iki önceki yıla kıyasla yavaşlattı. Fakat iklim değişikliğinin neden olacağı felaketlerin önüne geçilebilmesi için yeryüzünün bir yavaşlamaya değil salım oranlarında gerilemeye ve bu yüzyılın sonunda varmadan miktarın sıfıra ulaşmasına ihtiyacı var. Bu aciliyetin nedeni ise 2010'dan beri tablonun daha da hızlı kötüleşmesi. Son yüzyılın en sıcak 7 yılı 2010'dan sonra yaşandı. Temmuz 2019 ise en sıcak ay olarak tarihe geçti.
Tüm dünyanın ortak sorununun başlıca sorumluluları ise sanayileşmiş devler.
Çin ve ABD karbondioksit emisyonunun en büyük sorumluları
Global Carbon Project'e göre karbondioksit salımı geçen sene Çin'de yüzde 28, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yüzde 15, Avrupa Birliği'nde (AB) yüzde 9, Hindistan'da yüzde 7 artış gösterdi.
Çin'de bu yıl oran yüzde 2,5 daha artacak. Çin'in fabrikalarına enerji sağlamak için doğal gaza yönelmesi ve otomobiller için petrole daha fazla yatırım yapması bu artışın başlıca nedenleri arasında.
ABD ise bu sene gaz salımı miktarını yüzde 1,7 düşürecek. Elektrik üretimi için kömüre olan yatırımın azalması bu düşüşün ilk nedeni. Bununla birlikte bu gerileme ülkenin 2018'de yaşadığı yüzde 2,8'lik artışı karşılamıyor.
Ayrıca Trump yönetimi metan ve karbon kirliliğine karşı Obama yönetiminde alınmış birçok kararı yürürlükten kaldırdı. Sera gazı emisyonunun zararlarının azaltılması için neredeyse 200 devletin imza koyduğu Paris Anlaşması'ndan da ABD çekildi. Bu durum emisyon oranlarındaki nisbi düşüşün sürekli olmayacağını işaret ediyor.
Dünya genelinde karbon emisyonu geriliyor
Bu sene ABD ve AB karbondioksit emisyonlarını düşürdü. Küresel anlamda ise 2019'da karbon emisyonu yüzde 0,9 daha düşük oldu. Bununla birlikte petrol ve doğal gaz kullanımı dünya genelinde artışını sürdürüyor. En fazla hava kirliliğine neden olan sektörlerde doğal gaz ve petrol kullanımı artıyor. Örneğin havacılık sektörünün de aralarında bulunduğu alanlar, 2017'den beri Amerikan ekonomisinde en fazla sera gazı salımına neden oluyor ve bu gidişata dur demek imkansız.
Elektrikli araç satımı hızla artsa da benzinli ve dizel araç satın alınmaya devam ediliyor. Hava ulaşımında ise elektrik gibi bir alternatif bulunmaması sektörün çevreye verdiği zararın artacağını gösteriyor.
Küresel anlamda kömür tüketiminden uzaklaşılması ise doğal gaz ve petrol kullanımına kayılmasının bir nedeni. Yani fakat enerji üretmek için kömür tüketilmeye devam ediliyor. Doğal gaz sadece fosil yakıtlara bir tamamlayıcı olarak görülüyor. Onların yerini almayan yenilenebilir enerjiye benzer şekilde insanlara yeni enerji seçenekleri sunuyor. Fosil yakıtın yerini başka çevreye zararsız bir kaynak almadığı sürece çevre kirliliğinin önüne geçilmesi de imkansızlaşıyor.