Ericsson Listesi: Telekom devinin IŞİD'a rüşvet verdiğini gösteren sızıntı belgeleri yayımlandı

REKLAM

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'na (ICIJ) İsveçli telekomünikasyon devi Ericsson'un Irak-Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) kontrolündeki kentlerde çalışmalarını sürdürebilmek amacıyla IŞİD'li militanlara rüşvet verdiği ortaya çıkaran belgeleri yayımladı.

ICIJ'ye sızan belgelerin bir çoğu, firma içi bir rüşvet ve yolsuzluk soruşturmasının raporundan oluşuyor. Toplam 79 sayfalık raporun 73'ünün gazetecilere sızdığı belirtiliyor. Sızan belgeler 28 şahitle mülakat ve 20 milyondan fazla elektronik posta yazışmasından oluşuyor.

Belgelerin sızmasıyla firmanın bölgede rüşvet fonunu finanse ettiği, savunma yetkililerini yurtdışı gezilerine gönderdiği ve taşeronlar aracılığıyla kurumsal yöneticiler ve muhtemel teröristlere rüşvet dağıttığı anlaşıldı. Firma bu işlemleri yürütürken taşeronlarını IŞİD militanları tarafından kaçırılma tehlikesine atmakla da suçlandı.

Ericsson Listesi adıyla kamuoyuyla paylaşılan belgelerle yıllar boyunca IŞİD'in Irak'ta kontrol altında tuttuğu bölgelerde hizmet verebilmek amacıyla milyonlarca dolarlık şüpheli ödeme yaptığı ve ayrıca "Speedway" adı verilen bir yolu kullanarak bölgeye gizlice ekipman gönderdiği açığa çıktı.

Rapora göre firma 2011-2018 yılları arasında Irak'a 1,9 milyar dolar değerinde ekipman sattı ve altyapısını Irak'a ulaştırmaya hazır firmalardan teklif aldı. 2014'te Musul'u almasının ardından IŞİD Irak'ın yüzde 40'ında kontrolü ele geçirdi ve vergi, petrol satışı ve yağmalama ile 2017'ye kadar bölgenin yönetimini finanse etmişti.

İç soruşturma raporunda ne deniyordu?

Daha önce İsveç medyasına sızan ve şimdi dünya genelindeki medya kuruluşlarıyla paylaşılan rapor 2011-2019 tarihlerini kapsıyor. Bugüne kadar kamuoyundan gizli tutulan raporda firma içinde rüşvet ve yolsuzluğun yaygın, denetimin zayıf olduğu belirtiliyor. Rapor ayrıca firmanın Irak'taki işlerini korur ve şebekesini genişletirken yapılan milyonlarca dolarlık ödemeninin açıklanamadığına dikkat çekiyor.

Rapor firmanın Irak'taki işlerinin siyasi bağlantılı iş bitiriciler ve denetlenmemiş taşeronlar aracılığıyla yürüttüğünü, hileli sözleşmeler, şişirilmiş faturalar, sahte mali kayıtlar ve taşeronlara belirsiz iş tanımlarıyla ödemeler yapıldığını gösteriyor. Ortaya çıkan örneklerden birinde Barzani ailesine mensup bir cep telefonu operatörünün "işleri kolaylaştırmak" için 1,2 milyon dolar topladığı öne sürülüyor.

Ericsson Listesi'nde Ericsson'un IŞİD'e yaptığı iddia edilen ödemelere ek olarak dört kıtadan 10 ayrı ülkede yolsuzluğa bulaştığı ileri sürülüyor. 100 bin çalışanı bulunan ve 180'den fazla ülkede hizmet veren Stockholm merkezli firma İngiltere ve birçok ülkede 5G teknolojinin geliştirilmesi konusunda Çinli Huawei firmasının en önemli Batılı rakibi olarak görülüyor.

Ericsson: Nihai alıcının kim olduğunu belirlemek zor

Firmanın bugüne kadar adının karıştığı en büyük yolsuzluk dosyası kapsamında Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı ile 1 milyar dolar karşılığı uzlaşarak mahkeme sürecinden kurtulmuştu. Bu uzlaşmada Irak'a atıf yapılmamıştı.

İç raporun iki hafta önce İsveç medyasına sızmasının ardından firmanın hisseleri yüzde 14 değer kaybına uğramıştı.

Ericsson Genel Müdürü Börje Ekholm, raporun sızmasının ardından bir İsveç gazetesine yaptığı açıklamada, 2018'e kadar uzanan olağandışı harcamaların tespit edildiğini belirtmiş ancak bu ödemelerin nihai alıcısının kim olduğunu belirlememiz şu an için kolay olmadığına vurgu yapmıştı. Firmadan yapılan açıklamada soruşturma sonucunda birkaç çalışanın şirketten çıkarıldığı, ek disiplin ve düzeltici önlemler alındığı kaydedilmişti.

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'na (ICIJ) geçtiğimiz aylarda birçok dünya lideri, siyasetçi ve ünlünün gizli finans bilgilerini Pandora Belgeleri adıyla kamuoyuyla paylaşmış, daha önce de gizli para işlerinin küresel siyasete ne kadar derin nüfuz ettiğini gün yüzüne çıkarmak amacıyla Panama ve Cennet Belgeleri'ni ifşa etmişti.