İsrail-Lübnan arasında gerginlik: Deniz sınırı anlaşmazlığı hakkında neler biliniyor?

REKLAM

İsrail ile Lübnan, deniz sahası anlaşmazlığına diplomatik çözüm yolu arıyor. Beyrut, bir geminin tartışmalı 'Karish' sularına girmesiyle Tel Aviv'e uyarıda bulundu. 

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Birleşmiş Milletler'e yazdığı mektupta Karish ile ilgili kaygılarını iletti. 

Beyrut, krizin tırmanmasını önlemek ve İsrail ile deniz sınırı konusunda müzakerelere devam etmek için bir ABD'li arabulucuyu davet edeceğini duyurdu. 

Doğu Akdeniz'deki enerji güvenliğini de yakından ilgilendiren 'krizle' ilgili bilmemiz gerekenler neler? 

Anlaşmazlığın kaynağı ne?

Lübnan ve İsrail, münhasır ekonomik bölgelerini ayıran sınır konusunda anlaşmazlık yaşıyor.

İki ülkenin bulunduğu coğrafyada 2009'dan beri bir dizi büyük deniz altı gaz sahasının keşfedildi. İsrail halihazırda gaz üretiyor ve ihraç ediyor.

Ancak Lübnan'ın enerji üretme umutları ülkedeki siyasi kriz yüzünden sekteye uğruyor. Fransız Total'e göre, Lübnan'ın tek sondaj girişiminde 2020'de gaz izleri buldu, ancak rezervi yoktu.

Lübnan ile İsrail arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor. Lübnan müzakere heyeti ise tartışmalı bölgenin 2 bin 290 kilometre olduğunu söylüyor.

İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı beş bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını iddia ediyor. Tel Aviv, sınırın Lübnan'ın kabul ettiğinden daha kuzeyde olduğunu, Lübnan İsrail'in kabul ettiğinden daha güneyde olduğunu savunuyor.

İsrailli yetkililer daha önce müzakereler sonundaki bir anlaşmanın her iki ülkenin ekonomisini güçlendireceğini umduklarını duyurdu. 

Hizbullah ne düşünüyor?

Hizbullah, 1982'de İran Devrim Muhafızları tarafından kurulduğundan beri "İsrail'in yeminli düşmanı" olarak görülüyor. 

Tel Aviv ile görüşmelerin "barış yapma işareti olmadığını" belirten grup, "İsrail'in Lübnan'ın haklarını ihlal etmesi durumunda harekete geçme" tehdidinde bulundu. 

Lübnan'ın açık deniz enerji kaynaklarının gelişmesini isteyen Hizbullah, ABD'nin aracılık ettiği dolaylı görüşmeleri engellemedi ve hükümetin onayladığı her şeyi kabul edeceğini duyurdu. 

Çatışma riski var mı?

İsrail ile Hizbullah arasındaki son büyük savaş 2006'da yaşandı. Analistler, her iki tarafın da başka bir çatışmadan kaçınmak istediğini söylüyor. 

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Lübnan petrol ve gazının tehlikede olduğu durumda "buna göre hareket edeceği" uyarısında bulundu. 

İsrail Savunma Bakanı, konunun diplomatik olarak çözülmesi gereken sivil bir sorun olduğunu duyurdu.

Ekim 2020'de Lübnan ile İsrail arasında ABD arabuluculuğu ile Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde dolaylı müzakereler başlamış ve bunların sonuncusu Mayıs 2021'de düzenlenmişti. O tarihten bu yana yeni bir müzakere gerçekleşmedi.