Kuzey Makedonya'nın AB'ye üyelik müzakerelerini engelleyen Bulgaristan vetosunu kaldırdı. Kararda Rusya'nın Ukrayna'yı işgali nedeni ile değişen dengelerin baş rol oynadığı düşünülüyor
REKLAMBulgaristan, Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik müzakerelerini engelleyen vetosunu kaldırdı.
Bulgaristan Parlamentosunda yapılan oylamada 37'ye karşı 170 oyla vetonun kaldırılması kabul edildi.
Kuzey Makedonya, AB üyesi olmak için Mart 2004’te başvuru yapmış, Komisyon'un Kasım 2005’te olumlu görüş vermesi üzerine Konsey, Aralık 2005’te ülkeye "aday statüsü" verme kararı almıştı.
Fakat katılım müzakereleri önce Yunanistan'ın 2018'e kadar süren vetosu yüzünden başlayamamış ardından 2020'de de Sofya'nın vetosu başlamıştı. Bulgaristan vetoya sebep olarak "uzun süreli tarihi ve kültürel anlaşmazlıkları" sebep göstermişti.
Bulgaristan, Kuzey Makedonya'nın yanında Arnavutluk'un da katılım müzakerelerine başlamasını veto ediyor.
Kuzey Makedonya'da anayasa değişikliği şartı
Fransa'nın AB dönem başkanlığı sırasında yaptığı arabuluculuk çalışması sonrası varıldığı belirtilen iki ülke arasındaki anlaşmaya göre Üsküp yönetimi Anayasa değişikliğine giderek ülkedeki Bulgarları etnik bir azınlık olarak tanıyacak.
Buna ek olarak kinci söylemleri ortadan kaldırmayı amaçlayan 2017 tarihli dostluk paktı yürürlüğe girecek.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası süreç hızlandı
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali Avrupa Birliği'nin Balkanlar'a genişleme sürecini tekrar gündeme taşıdı. Bölgenin jeostratejik önemi nedeniyle birlik üyesi ülkeler Sofya üzerinde baskılarını artırdı.
Bulgar kamuoyundaki ve siyasi partilerdeki önemli ölçüdeki olumsuz havaya rağmen Başbakan Kiril Petkov Üsküp ile son aylarda bir yakınlaşma stratejisi uygulamaya başladı.
Fakat arada henüz çözülmemiş çok sayıda pürüz olmasından dolayı bu stratejide aksamaların yaşanması riski bulunuyor.
Örneğin parlamentoda kabul edilen metinde Kuzey Makedonya'nın AB'ye katılım müzakerelerinin başlamasının Sofya'nın Bulgarca'nın bir lehçesi olarak kabul ettiği Makedonca'yı Kuzey Makedonya'nın resmi dili olarak kabul ettiği anlamına gelmediği belirtiliyor.
Ayrıca Bulgaristan'dan gelen adıma soğuk yaklaşan Makedon Başbakan Dimitar Kovacevski de stratejiyi "kabul edilemez" bulduğunu açıklamıştı.
AB'ye aday ülke sayısı 7'ye çıktı
Dün AB Liderler Zirvesi'nin ilk gününde Ukrayna ve Moldova'nın da "aday ülke" statüsü almasıyla 27 üyeli Avrupa Birliği'ne katılmayı bekleyen ülkelerin sayısı 7'ye çıktı.
Balkanlar'daki 6 ülke, 2003’te Yunanistan'ın Selanik kentinde düzenlenen AB Liderler Zirvesi'nde "potansiyel aday" ülke olarak belirlenmişti. Bosna Hersek ve Kosova halen "potansiyel aday" ülkeler olarak sayılırken Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya yıllar içinde "aday ülke" statüsünü aldı.
Türkiye için ise tam üyelik müzakereleri 3 Ekim 2005'te başladı. Katılım sürecini tamamlamak için gerekli olan 35 Fasıldan 16'sı Mayıs 2016'ya kadar kapatıldı.
Fakat 2016'dan beri katılım müzakereleri durdu. AB, Türkiye'yi insan hakları ihlalleri ve hukukun üstünlüğü konusundaki eksikliklerle suçladı ve eleştirdi. 2017'de AB yetkilileri, planlanan Türk politikalarının AB üyeliği için Kopenhag kriterlerini ihlal ettiğini ifade etti.
"Adaylık statüsü", bir ülkenin uzun yıllar sürecek AB'ye katılım sürecindeki ilk adımı oluşturuyor.
Bir ülkeye "aday statüsü" verilmesinden sonra koşulların yerine getirilmesi şartıyla ilerleyen aşamalarda katılım müzakereleri başlıyor. Katılım müzakerelerinin başlaması yıllar alabiliyor.