Sınır Tanımayan Doktorlar (Medicins Sans Frontieres - MSF), Suriye'nin kuzeydoğusunda Irak-Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) bağlı kadın ve çocukların tutulduğu El Hol toplama kampında şiddet olaylarının, istismarın ve kanunsuzluğun kontrolden çıktığı uyarısında bulundu
REKLAMSınır Tanımayan Doktorlar (Medicins Sans Frontieres - MSF), Suriye'nin kuzeydoğusunda Irak-Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) bağlı kadın ve çocukların tutulduğu El Hol toplama kampında şiddet olaylarının, istismarın ve kanunsuzluğun kontrolden çıktığı uyarısında bulundu.
Uluslararası tıbbi yardım veren sivil toplum kuruluşu MSF'nin yayımladığı son raporda kampta cinayetlerin yanı sıra, tekrar eden insan hakları ihlalleri ve şiddet davranışları gözlemlediklerini belirterek "şiddet, gündelik hayatın her yanını sarmış durumda ve kamptakileri temel insan haklarından mahrum bırakıyor" dedi.
MSF, Amerika Birleşik Devletleri'nin liderliğindeki koalisyon güçlerinin bölgedeki durumu yerel Suriyeli Kürtlerin eline bırakmasını eleştirerek Kürt yetkililer üzerinde "El-Hol'daki insanların iyiliğini, korumasını ve temel insan haklarını garanti altına alacak adımları atmaları için" baskı yapılması gerektiğinin altını çizdi.
"Kamp sakinleri kendilerini iki ateş arasında sıkışmış olarak tanımlıyor" diyen MSF, ailelerin kamp içindeki IŞİDçilerle kampın güvenliğinden sorumlu ABD destekli güçler arasındaki şiddet arasında kaldığını belirtti.
MSF'nin raporu ABD destekli Suriye'deki Kürt güçlerinin 17 Eylül'de El-Hol'de yürüttüğü 24 saatlik "temizlik gününün" yaklaşık iki ay sonrasında yayımlandı. Söz konusu "temizlik" kampta uyuyan IŞİD hücrelerinin işlediği suçları durdurmak amacıyla yapılmış, operasyon sırasında onlarca IŞİD milisi gözaltına alınmış ve silahlarına el konulmuştu.
"Ülkeler vatandaşlarını geri almıyor"
Haseke'deki El-Hol toplama kampında hem gezici, hem de kronik hastalar için olan kliniklerde sağlık hizmeti sunan MSF, terörizme karşı uygulanan politikaların binlerce sivili kampta tutukluluk, tehlike ve güvensizlik döngüsüne mahkum ettiğini söyledi. Sivil toplum kuruluşu, bu açıdan kampta kendi vatandaşlarına sahip çıkmayan ülkelerin sorumluluğu bulunduğuna da dikkat çekti.
MSF raporunda ABD'nin liderliğinde IŞİD'le savaşan koalisyon üyeleri ile birlikte, El-Hol ve diğer toplama kamplarında vatandaşları bulunan Batılı ve diğer ülkelerin "vatandaşlarını koruma ve onların süresi belirsiz tutukluluk haline uzun soluklu çözümler geliştirme konusunda sorumluluklarını yerine getirmediği" eleştirisinde bulundu.
MSF, bu ülkelerin çözüm bulmak yerine vatandaşlarının ülkelerine dönmesini ya geciktirdiği ya da reddettiğini belirterek, bazı durumlarda bu kişileri vatandaşlıktan çıkarak vatansız bıraktığını kaydetti.
Fransa İçişleri Bakanlığı'nın verilerine Fransız vatandaşı 15 kadın ve 40 çocuğu ülkeye geri kabul edildi. Kürt yetkililer de Almanya, Hollanda, Kanada ve Avustralya'dan etkililer ise bölgeye giderek vatandaşı olan onlarca kadın ve çocuğu ülkelerine götürdüğünü bildirdi. Geçen yıl onlarca Suriyeli ve Iraklı ailenin de geri gönderildiği belirtildi.
"Kamp saatli bomba"
AP haber ajansına konuşan Kürt yetkili Şehmuz Ahmed "Umarız daha fazla ülke benzer adımlara atar" diye konuştu.
Halit İbrahim isimli bir başka Kürt yetkili de Suriye'nin kuzeydoğusunda 2019'dan bu yana yaklaşık bin çocuk ve 500 kadının vatanlarına geri gönderildiği bilgisini verdi. Ancak El Hol'deki sayının hala çok yüksek olduğunu belirten İbrahim kamptaki durumu "saatli bomba" olarak tanımladı.
Kürt yetkililer Suriye'nin kuzeydoğusunda, yaklaşık 10 bin IŞİD milisin utulduğu yirmiden fazla toplama kampını işletiyor. Bu tutuklular arasında bulunan 2 bin yabancıdan 800'ü bir Avrupa ülkesi vatandaşı ve ülkeleri bu kişilerin geri almayı reddediyor.
Çadırla dolu ve dikenli tellerle çevrili El-Hol kampında ise 50 bin Suriyeli ve Iraklı bulunuyor. Bunların 22 bini çocuk, kalanların çoğu ise IŞİD milislerinin eşleri.
Kampın "ek" olarak ifade edilen sıkı güvenlikle korunan bir bölümünde ise "fanatik" IŞİD destekçisi 10 bin kişi daha bulunuyor. Bunların 2 bininin farklı ülke vatandaşı kadın, 8 bininin de çocuk olduğu bildiriliyor.
IŞİD'in 2014 yılındaki yükselişi ve sözde İslami halifelik ilan edişinin ardından bazı ülkeler Suriye ve Irak'a giderek gruba katılan vatandaşlarını vatandaşlıktan çıkarmıştı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ise (AİHM) Fransa'yı IŞİD'e katılan ve Suriye'deki kamplarda tutulan iki vatandaşının ülkelerine dönmesini reddetmesinden dolayı “insan hakları ihlalinde bulunduğuna” hükmetmişti.