Dünyanın en kalabalık ülkesi Çin'in nüfusu, 1061 yılından bu yana ilk kez gerileyerek 1 milyar 411 milyon 800 bine düştü. Ancak BM'nin 2100 tahminlerine göre bu eğilim Çin'e mahsus değil, birçok Avrupa ve Asya ülkesinde nüfus kaybı yaşanacak.
REKLAMDünyanın en yüksek nüfusa sahip ülkesi Çin'in nüfusu dün açıklanan resmi verilere göre 1061 yılından bu yana ilk kez gerileyerek 1 milyar 411 milyon 800 bine düştü.
Ancak nüfusu azalan tek ülke Çin değil. Birleşmiş Milletler'in temmuz ayında yayınlanan 2100 yılı tahminlerine göre Avrupa'da ve Asya'da birçok ülkenin nüfusu önümüzdeki yıllarda azalma eğilimine girecek. Birçok ülkede nüfus azalmaya başladı bile.
Nüfusu azalan ülkeler hangileri?
Nüfusu 10 milyonun üzerindeki sekiz ülkenin popülasyonu son on yıldır azalıyor. Bu ülkeler İtalya, Portekiz, Polonya, Romanya, Yunanistan ve Ukrayna. Ukrayna'nın nüfusunda Rusya'nın 24 Şubat 2022'de başlattığı savaş sonrasında hızlı bir düşüş görüldü.
Bu ülkelerde yaşanan nüfus kaybının farklı sebepleri var. Ancak ortak nokta, düşük doğurganlık hızı; yani kadınların önceki ortalamadan daha az çocuk sahibi olması.
Toplam doğurganlık hızı, bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade ediyor. Dünya Bankası verilerine göre, Güney ve Doğu Avrupa ülkelerinde doğurganlık hızı kadın başına 1,2 ila 1,6 olarak kaydedildi. Oysa nüfusun sabit kalması için doğurganlık hızının kadın başına 2 çocuk olması gerekiyor.
Buna ek olarak, Polonya, Romanya ve Yunanistan'dan göç yaşanıyor, yani daha fazla kişi ülkeden ayrılarak yurt dışında yaşamaya gidiyor.
Avrupa dışına bakıldığında, Japonya da nüfusun azaldığı ülkelerden. Bu daha çok doğurganlık hızının kadın başına 1,3 olmasından ve düşük göçten kaynaklanıyor. Japonya'nın nüfusu 2011 ve 2021 yılları arasında 3 milyondan fazla azaldı.
Nüfustaki azalış Ortadoğu ülkesi Suriye için de geçerli. Suriye'de popülasyon on yılı aşkın süre devam eden iç savaştan etkilendi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre çatışmalarda 606 bin erkek, kadın ve çocuk yaşamını yitirdi. Yaşanan can kaybının yanı sıra milyonlarca kişi başka ülkelere mülteci olarak kaçtı.
"Çin'in nüfusu yarı yarıya gerileyecek"
Sekiz milyarlık dünya nüfusu içinde halen dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin, yaşlanan nüfusunun ekonomi ve toplum üzerindeki etkilerinden yıllardır kaygı duyuyordu. Buna rağmen önümüzdeki on yıldan önce ülkede nüfus kaybı yaşaması beklenmiyordu.
Çin'in nüfusunun yaklaşık 800 bin kişi azaldığını gösteren resmi verilerin ortaya koyduğu eğilimin önümüzdeki yıllarda nüfusu etkileyerek kalıcı hale gelmesi bekleniyor. BM Nüfus Fonu raporu Hindistan'ın bu yıl Çin'in en kalabalık ülke unvanını elinden alacağı tahmininde bulunuyor.
Çin'in nüfusunun 2100 yılında ise neredeyse yarı yarıya azalacağı öngörülüyor. Tahminlere göre bugün 1,4 milyar olan nüfusu 771 milyona gerileyecek.
Rusya, Almanya, Güney Kore ve İspanya'nın 2030 yılından itibaren nüfusu azalmaya başlayacak olan ülkelere katılması beleniyor. Avrupa'nın nüfusu bütün olarak bu on yıl içinde azalmaya başlayacak.
Türkiye'de doğurganlık oranı azalıyor
Türkiye İstatistik Kurumu'nun Mayıs 2022 verilerine göre 2021 yılında ülkedeki doğurganlık oranı 1,70 çocuk olarak kaydedildi ve bu durum doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldığını gösterdi. 2001 yılında 2,38 çocuk olan bu oranda görülen büyük düşüşün ülke nüfusunu eksi yönde etkilemesi bekleniyor.
Avrupa, Amerika ve Asya'da nüfusun 2100 yılına kadar azalması beklenirken, Afrika kıtasındaki popülasyon artmaya devam edecek. Bu öngörüye göre Afrika kıtasında yaşayan sayısı 1,4 milyardan 3,9 milyara yükselecek. Bugün dünya genelinin yüzde 18'ini oluşturan Afrika kıtasındaki nüfus, yüzde 38'lik bir paya sahip olacak.