Rusya Devlet Başkanı Putin, Moskova'nın Ukrayna'daki topyekûn savaşı devam ederken, Çin ve Rusya'nın ortaklığını alkışladı ve iki ülkenin 'savaş kardeşliğini' stratejik işbirliğinin temel direği olarak nitelendirdi.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (Xi Jinping), Moskova'nın Ukrayna'da dördüncü yılına giren topyekûn savaşı devam ederken, dört günlük devlet ziyareti kapsamında Perşembe günü Kremlin'de Rus mevkidaşı Vladimir Putin tarafından karşılandı.
İki lider arasındaki görüşmede Putin, Moskova ve Pekin'in stratejik işbirliğini, iki ülkenin İkinci Dünya Savaşı sırasında inşa ettiği "savaş kardeşliğine" bağladı.
Putin, "İlişkilerimizi kimseye karşı değil, her iki ülke halklarının yararına geliştiriyoruz. İlişkilerimiz eşitliğe ve karşılıklı faydaya dayanıyor ve kısa vadeli kaygılarla hareket etmiyor," dedi.
Rus lider, "İyi komşuluk ilişkileri kurma, dostluğu güçlendirme ve iş birliğini genişletme niyeti, Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin stratejik etkileşime dayalı bir seçimidir" diye ekledi.
Sovyetler Birliği ve Çin ana müttefikler arasında yer alsa da, iki ülke İkinci Dünya Savaşı'nda yan yana önemli bir aksiyon almadı.
Şi Cinping, cuma günü yapılacak ve Putin'in Çin liderinin "baş konuk" olacağını belirttiği Zafer Günü geçit töreni için çarşamba günü Moskova'ya geldi.
Putin'in dış politika danışmanı Yuri Ushakov, iki liderin ticaret, Rusya'nın Çin'e petrol ve doğalgaz tedariki ve BRICS içindeki iş birliğini de ele almasının beklendiğini doğruladı.
Putin ve Şi, 40'tan fazla kez bir araya geldi ve Batı ile artan gerilimlerin ortasında bağlarını derinleştirdi.
Çin-Rusya ilişkileri
Çin, Rusya'nın 2022 başlarında Ukrayna'yı geniş çaplı işgalinden bu yana Moskova'ya sürekli diplomatik destek sunmuş ve Batı'nın yaptırımlarını kınamıştır.
Pekin ayrıca Batı'nın yaptırımlarının yüksek teknoloji tedarikini kısıtlamasının ardından başlıca makine ve elektronik kaynağı oldu ve Rus petrol ve gazı için en önemli pazarlardan biri.
Buna karşılık Moskova, Çin'in bağımsız bir ülke olarak tanımadığı Tayvan ile ilgili konularda Pekin'e sürekli destek verdi.
Buna ek olarak, Rus ordusunun bir parçası olarak savaşan iki Çin vatandaşının Nisan ayında Ukrayna'nın doğusunda yakalanması, Pekin'in Moskova'nın savaşına sahada botlarla dahil olabileceği korkusunu arttırdı.
İkili görüşme, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Avrupa Konseyi Başkanı António Costa'nın ikili ilişkilerin 50. yıldönümünü kutlamak üzere Şi ile mesajlaşmalarından kısa bir süre sonra gerçekleşti.
AB ve Çin tarafından yapılan her iki açıklamada da ilişkilerin derinleştirilmesi yönündeki isteklilik vurgulanmış ve küresel güçlüklerin birlikte üstesinden gelinmesine yönelik karşılıklı ilgi ifade edildi.
Rusya ve Çin arasındaki bu işbirlikçi duruş, von der Leyen'in "Çin'in daha saldırgan tutumunu ve haksız ekonomik rekabetini" eleştirdiği ve Pekin'i Moskova ile ilişkileri nedeniyle kınadığı 2023'teki daha karmaşık ilişkileriyle keskin bir tezat oluşturuyor.
Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın Beyaz Saray'a geri dönmesi ve küresel gümrük vergisi tarifelerini uygulamaya koyması AB'yi ilişkilerini yeniden gözden geçirmeye zorladı.