Bir analist, ABD'li tüketicilerin otomobilleri için daha fazla ödeme yapmak zorunda kalacağı uyarısında bulunurken, bu durumdan en çok etkilenenlerin Volkswagen, Stellantis, General Motors ve Ford olacağını belirtiyor.
REKLAM
Ekonomistler, seçilmiş Başkan Donald Trump'ın Meksika ve Kanada'dan ithal edilen her şeye yüzde 25 gümrük vergisi getirme tehdidini gerçekleştirmesi halinde, bunun ardından gelebilecek fiyat artışlarının, Trump'ın seçim kampanyasında Amerikalı aileleri enflasyondan kurtarma vaadiyle çelişeceği uyarısında bulunuyor.
Şirketlerin ek maliyetleri yansıtmaktan başka çaresi kalmayacağı, bunun da gıda, giyim, araba, alkol ve diğer malların fiyatlarını önemli ölçüde artıracağı belirtiliyor.
Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırmacı olan Mary Lovely, daha uzun vadede gümrük vergisi tehdidinin ABD'yi uluslararası ticarette "istikrarsız bir ortak" haline getirebileceğini söyledi. "Bu, tüm bu belirsizlikten kaçınmak için faaliyetlerin ABD dışına taşınması için bir teşviktir," dedi.
Tarifeler gıda fiyatlarını da vurabilir
Trump, Çin'den gelen mallara yüzde 10 ek vergi getirilmesini de içeren gümrük tarifesi fikrini, ülkeleri ABD'ye yasa dışı göçmen ve uyuşturucu akışını durdurmaya zorlamanın bir yolu olarak ortaya attı. Ancak Pazartesi günü Truth Social'da (Trump'a ait sosyal medya sitesi) yaptığı ve görevdeki ilk gününde gümrük vergisi tehdidinde bulunduğu paylaşımlar, ülkelerin davranışlarını değiştirmelerini sağlamak için bir pazarlık manevrası olabilir.
Yüksek gıda fiyatları seçmenlerin Trump'ı Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e tercih etmelerinde önemli bir rol oynamıştı, ancak gümrük vergilerinin bu maliyetleri daha da arttıracağı neredeyse kesin.
Washington'daki ticaret grubu Produce Distributors Association, gümrük vergilerinin taze meyve ve sebze fiyatlarını artıracağını ve diğer ülkeler misilleme yaptığında ABD'li çiftçilere zarar vereceğini belirtti.
Dernek başkanı Alan Siger, "Tarifeler piyasayı bozacak ve tedarik zinciri boyunca fiyatları yükseltecek. Bu da tüketicinin kasada daha fazla ödeme yapmasıyla sonuçlanacak," dedi.
Meksika ve Kanada, ABD'nin en büyük yaş meyve ve sebze ihracatçıları arasında yer alıyor.
Otomobil şirketlerinin hisseleri büyük darbe aldı
Son verilere göre ABD, Meksika, Çin ve Kanada'nın ilk üç tedarikçisi olduğu dünyanın en büyük mal ithalatçısı.
Yeni bir araç satın almak isteyenler, maliyetlerin çok yükseldiği ve pek çok kişinin araç almaya gücünün yetmediği bir dönemde, büyük fiyat artışları görecek gibi görünüyor. Yeni bir aracın ortalama fiyatı 48,000 dolar civarında.
Global Data'ya göre, geçen yıl ABD'de satılan 15,6 milyon yeni aracın yaklaşık yüzde 15'i Meksika, yüzde 8'i Kanada'dan geldi.
PwC'nin ABD otomotiv sektörü lideri CJ Finn, otomobil üreticilerinin bunları dengelemek için bir şekilde hızlı bir şekilde verimlilik iyileştirmeleri bulamadıkları takdirde, tarifelerin çoğunun tüketicilere yansıyacağını söyledi. Bu da daha fazla tüketicinin "potansiyel olarak fiyat dışı kalacağı" anlamına geliyor.
Üretimin de etkilenmesi muhtemel
Bernstein analisti Daniel Roeska salı günü yatırımcılara gönderdiği bir notta en çok Volkswagen, Stellantis, General Motors ve Ford'un etkileneceğini yazdı. Roeska, "Meksika ve Kanada'ya uygulanacak yüzde 25'lik bir gümrük vergisi ABD otomobil endüstrisini ciddi şekilde sekteye uğratacaktır," dedi.
Roeska, gümrük vergilerinin ABD sanayi üretimine o kadar zarar vereceğini söyledi ki, "Bunun pratikte gerçekleşme ihtimalinin düşük olduğunu düşünüyoruz," dedi.
Gümrük vergisi tehdidi salı günü otomobil hisselerini, özellikle de ABD'de sattığı araçların yaklaşık yüzde 30'unu Kanada ve Meksika'dan ithal eden GM ve bu iki ülkeden yaklaşık yüzde 40 ithalat yapan Stellantis hisselerini vurdu.
Her iki şirket için de kârlı kamyonetlerinin yaklaşık yüzde 55'i Meksika ve Kanada'dan geliyor. GM hisseleri değerinin neredeyse yüzde 9'unu kaybederken, Stellantis yaklaşık yüzde 6 değer kaybetti.
Tarifelerin uygulanması halinde ne kadar süreceği belli değil, ancak otomobil üreticilerini üretimi ABD'ye taşımaya zorlayabilir ve bu da uzun vadede daha fazla istihdam yaratabilir.
Ancak Morningstar analisti David Whiston, otomobil üreticilerinin muhtemelen hemen bir hamle yapmayacaklarını, çünkü araç ürettikleri yeri hızla değiştiremeyeceklerini vurguladı.
Ticaret anlaşması gözden geçirme tarihine doğru ilerliyor
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi kıdemli danışmanı ve Clinton yönetiminin eski bir ticaret yetkilisi olan William Reinsch, Trump'ın gümrük vergilerini uygulamak için yasal gerekçeleri olduğunu, ancak bu vergilerin büyük ölçüde Trump'ın Kanada ve Meksika ile yaptığı 2020 ticaret anlaşmasıyla çeliştiğini söyledi.
USMCA olarak bilinen anlaşma 2026 yılında gözden geçirilecek.
Reinsch, Çin'in durumunda Trump'ın Pekin'in ilk döneminde müzakere ettiği bir anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini ilan edebileceğini söyledi. Kanada ve Meksika için ise göçmen ve uyuşturucu akınının ulusal güvenlik tehdidi oluşturduğunu söyleyebilir ve ilk döneminde çelik ve alüminyuma gümrük vergisi koymak için kullandığı ticaret kanununun bir bölümüne başvurabilir.
Büyük olasılıkla Kanada ve Meksika için kullanacağı yasa, genellikle dokuz aya kadar süren bir yasal sürece sahip ve Trump'a bir anlaşma aramak için zaman tanıyor.
Trump'ın gümrük vergisi tehdidinin bir pazarlık taktiği olduğuna inanan Reinsch, görüşmelerin başarısız olması ve gümrük vergilerinin uygulanması halinde her üç ülkenin de ABD ihracatına gümrük vergileriyle misilleme yapabileceğini söyledi.
ABD şirketleri gümrük tarifelerine karşı yoğun bir lobi faaliyeti yürütecek ve ürünlerin muaf tutulmasını isteyeceklerdir. Reinsch, Meksika'dan en büyük ihracatçılardan bazılarının ülkede parça üreten ABD firmaları olduğunu söyledi.