Yeni bir bütçe olmadan Fransa, 2025 yılında GSYH'nin yüzde 6,6'sına varan bir açıkla karşı karşıya kalacak. Bu oran Avrupa Birliği standartlarının iki katından fazla.
REKLAM
Fransız hükümeti ne kadar uyarmış olursa olsun, Başbakan Barnier'nin kabinesinin düşmesi ve istifasının ardından ne ülke içinde ne de uluslararası alanda çalkantılar yaşandı. Ancak geçerli bir bütçe olmadan Fransa'nın kamu açığı daha da artabilir ve belirsizlik, ülkenin zaten muazzam olan borçlarının yeniden finansman maliyetlerini arttırabilir.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un şimdi yeni bir hükümet kurmakla görevlendirilecek yeni bir başbakan ataması gerekecek. Ancak yıl sonundan önce yeni bir bütçenin kabul edilmesi ihtimali çok zayıf.
Eğer 20 Aralık'a kadar herhangi bir bütçe oylanmazsa, olasılıklardan biri 2024 bütçesinin 2025'e uzatılması.
Çok uluslu İngiliz Bankası Barclay's tarafından yapılan yeni bir analize göre, "2024 bütçesinin 2025 mali yılının tamamına yayılması, 2024'te GSYH'nin tahmini yüzde 6,1'inden, GSYH'nin yaklaşık yüzde 6,3-6,6'sı oranında bir bütçe açığına yol açacaktır."
AB'nin mali kuralları her bir Euro Bölgesi üye ülkesinin bütçe açığını GSYH'nin yüzde 3'ünün altında tutmasını gerektirdiğinden, Fransa zaten aşırı harcama yaptığı için önemli ölçüde baskı altında.
Barclay's analizinde, siyasi ortamın henüz tahminlerini değiştirmek için çok değişken olduğunu, yeni bir hükümet kurulana ve 2025'in ilk çeyreğine kadar "bir miktar mali ayarlama sağlayacak" 2025 bütçesinin hızlı bir şekilde onaylanmasına açık kapı bıraktığını ekledi.
"Bu durumda, Sayın Barnier'in bütçesinden daha gevşek bir mali duruş ve daha düşük nominal büyüme tahminleri içeren GSYH'nin yüzde 5,8'i oranındaki genel hükümet açığı tahminimizin hala büyük ölçüde ulaşılabilir olacağını düşünüyoruz," denildi.
Fransa'da ABD benzeri bir hükümet 'kapanması' olabilir mi?
Hayır, Fransa'da hükümetin kapanmasını engelleyen yasal bir çerçeve var.
Analizde, yeni yılda halihazırda onaylanmış taahhütler için gerekli fonları sağlamak üzere, yeni veya şu anda görevde olan herhangi bir hükümet için en olası senaryonun "mevcut vergilerin toplanmaya devam etmesini sağlamak için 19 Aralık'tan önce parlamentoya özel bir yasa sunmak" olduğu belirtiliyor.
Sosyal Güvenlik fonlarına gelince, Sosyal Güvenlik finansman tasarısının reddedilmesi halinde ne olacağı konusunda mevzuat net değil. (Sosyal güvenlik bütçesi, Anayasa'nın 49.3. Maddesi devreye sokularak Ulusal Meclis'ten oylama yapılmadan geçirilmiş ve böylece hükümete karşı güvensizlik oylamasını tetiklemiştir.)
Fransız sosyal yardımları kesilmeyecek ve primler sürekli olarak toplanacak. En acil sorun, genellikle onaylanmış bir tavana kadar mali piyasalarda fon toplayan sosyal güvenlik sisteminin arkasındaki operatöre yetki verilmemesi gibi görünüyor.
Analizde, "Fransız Senatosu'nun sosyal güvenlik finansmanı raportörü daha önce borçlanma tavanlarının geçici bir yasama aracına dahil edilebileceğini ve sosyal güvenlik fonlarının sosyal güvenlik kanununda belirlenen hükümler altında faaliyet göstermeye devam etmesine izin verilebileceğini önermişti" deniliyor.
Barclay's'in beklentilerine göre, anayasanın 72. maddesine göre yerel yönetimler "kendi kendini yönetme" hakkına sahip, dolayısıyla bütçesiz bir senaryoda harcamalarının miktarını ve dağılımını serbestçe belirleyebilirler.
Bankanın analizinde 2025 bütçesinin gelecek yılın ilk aylarında kabul edilme olasılığına yer bırakılıyor ve "bu durumda mali tahminlerimizin hala büyük ölçüde ulaşılabilir olacağını düşünüyoruz" deniliyor.
Barclays, mevcut bütçeyle bile 2025'te önemli bir açık azaltımı beklemiyor ve gelecek yıl hükümetin yüzde 5'lik hedefinin oldukça üzerinde, GSYH'nin yüzde 5,8'i oranında bir açık tahmin ediyor. Banka ekonomik büyümeyi yüzde 0,7 olarak hesaplarken, hükümet yüzde 1,1'e güveniyor.