Günümüzde hayatımızın her köşesinde gizlice var olan mikroplastikler, sağlığımıza sessiz sessiz zarar veriyor. Ancak bu 5 öneri ile mikroplastiklerin negatif etkilerini azaltmak mümkün.
REKLAMMikroplastikler artık hayatımızın her alanında hatta evimizde bile karşımıza çıkıyor.
Bu küçük parçacıklar, daha büyük plastiklerin parçalanması ile ortaya çıkarak, kalp krizi, doğurganlık sorunları ve kanser gibi hastalıklara yol açabiliyor. Son araştırmalar ayrıca, sperm sayısını azaltabileceklerini de gösteriyor.
Kanada'da 2019 yılında yapılan bir araştırma, insanların yılda 52.000 mikroplastik parçacık tükettiğini ortaya koydu.
Mikroplastiklerin vücuda nasıl girdiği ve bunları azaltmanın ya da yok etmenin yolları hakkında bilgi edinmeye yönelik araştırmalar günümüzde hala devam ediyor.
Alman çevre örgütü CleanHub'a göre, özellikle geçtiğimiz ay mikroplastiklere olan ilgi arttı ve aramalar rekor düzeyde yüksek bir Google Trends puanı olan 100'e ulaştı.
Peki, günlük hayatın her alanına sızan ve sağlığı tehdit eden mikroplastiklerden nasıl kaçınacağız?
İşte mikroplastiklerden kaçınmak için 5 etkili uzman tavsiyesi:
5. Plastik doğrama tahtalarından kurtulun
Uzmanlar, işe mutfaktan başlanması gerektiğini söylüyor.
American Chemical Society (ACS) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, sadece doğrama tahtaları insanları her yıl 79,4 milyon polipropilen mikroplastiğe yani bir tür plastik polimere maruz bırakabilir.
Bu, plastik bir doğrama tahtası kullanmanın mikroplastiklerin gıdaya geçişini potansiyel olarak artırabileceği anlamına geliyor.
Temperli cam doğrama tahtaları, temizlenmesi kolay ve genellikle mikroplastik içermeyen uygun fiyatlı bir alternatif olabilir.
Bazı markalar, dayanıklı kağıt liflerinden yapılmış plastik içermeyen doğrama tahtaları da üretiyor.
4. Mikrodalgaya girebilen kaplardan kaçının
"Mikrodalgada kullanabilirsiniz" şeklinde etiketlenmiş plastik ürünler, ısıtıldıklarında gıdalara önemli miktarda mikroplastik aktarabilir.
Nebraska-Lincoln Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından 2023 yılında yapılan bir çalışmada, bazı "mikrodalgada güvenli" plastik ambalajlı bebek mamalarında santimetrekare başına 4 milyon mikroplastik bulundu.
Mikroskop altında, bu parçacıkların kültürlenmiş böbrek hücrelerinin yüzde 75'ine kadarını öldürdüğü tespit edildi.
Amerikan Pediatri Akademisi'nin bir makalesine göre, bir diğer iyi uygulama da "ftalat, stiren ve bisfenoller" gibi çeşitli plastiklerle ilişkili kimyasal türlerle paketlenmiş ürünlerden tamamiyle kaçınmak.
3. Buz kalıplarınızı gözden geçirin
Tıpkı şişelenmiş suda mikroplastiklerin bulunması gibi, plastik buz kalıpları da kirlenmeye neden olabilir.
Bu konuda daha az araştırma olmasına rağmen, HealthCentral'ın görüştüğü bir doçente göre, plastiğin dondurulması, ısıtılmış plastiklerde görülen sürece benzer şekilde mikroplastiklerin suya sızmasına neden olabilir.
REKLAMPaslanmaz çelik buz kalıpları son yıllarda daha sürdürülebilir bir seçenek haline geldi. Bunlar sadece içeceklerin estetiğini artırmakla kalmıyor, aynı zamanda daha hızlı donarak daha çabuk soğutma sağlıyor.
Benzer şekilde, silikon buz kalıpları da sürdürülebilir bir alternatif olarak göz önünde bulundurulabilir.
2. Kağıt bardakları kullanmaktan kaçının
Kağıt bardakların daha çevre dostu olması beklenirken, şaşırtıcı bir şekilde plastik kirliliğine katkıda bulunuyorlar.
Bu bardaklar, sıvı sızıntısını önlemek için genellikle yüzde 10'a kadar yüksek yoğunluklu polietilenden (HDPE) oluşan bir dolgu macunu tabakası içeriyor.
Kağıt bardakların geri dönüşümü, HDPE tabakasını kağıttan ayırma ihtiyacı nedeniyle karmaşık bir süreç olduğu gibi zordur da. Ancak hepsi bu kadar değil. Journal of Hazardous Materials'da yayınlanan 2021 tarihli bir çalışmaya göre, sıcak içecekler için kağıt bardak kullanmak, florür, klorür, sülfat ve nitrat gibi çeşitli kimyasalların salınmasına yol açabilir.
REKLAMYeniden kullanılabilir paslanmaz çelik bir matara seçmek, çevreye fayda sağlamakla kalmaz, aynı zamanda mikroplastiklere maruz kalmayı da azaltır.
1. Poşet çaylar sabah deminize mikroplastik katmasın
Şaşırtıcı bir şekilde, çok sayıda çay poşeti sürdürülebilir olmayan polipropilen plastikten yapılıyor ve kağıt çay poşetleri bile dolgu macununda plastik izleri içerebiliyor.
Bu da genellikle, biyolojik olarak parçalanamadıkları ve mikroplastik kirliliğine katkıda bulundukları anlamına geliyor.
2023 yılında Dow Sağlık Bilimleri Üniversitesi tarafından yayınlanan bir araştırma, çay demlemek için kullanılan sıcak suyun bu poşetlerden milyonlarca mikroplastiği serbest bırakabileceğine dair endişeleri dile getirmiş ve tek bir fincan çayın çay poşeti nedeniyle 3,1 milyara kadar nanoplastik içerebileceğini ortaya koyuyor.
Çay poşetleri ayrıca flor bileşikleri, arsenik, radyum tuzları, alüminyum, bakır, kurşun, cıva, kadmiyum, baryum ve nitratlar gibi başka zararlı maddeler de içerebilir.
REKLAMAncak çaylarda doğal yaprakların tercih edilmesi ve çay demlemek için dökme demir çaydanlık veya metal süzgeç kullanmak gibi birçok sürdürülebilir alternatif gittikçe popülerleşmekte.
Plastik Kirliliği Koalisyonu, pamuklu çay poşetlerinin kullanılmasını veya çayın organik ketenden süzülmesini bile öneriyor.