Yeni araştırmalar, Atlantik deniz papağanı gibi deniz kuşlarının üç küp şekere yakın oranda plastik yutmasının ölümcül olabileceği uyarısını yapıyor.
Okyanusa karışan plastikler, deniz yaşamının çeşitliliği için “varoluşsal bir tehdit” oluşturuyor; küçük miktarlar bile ölümcül olabiliyor.
Ocean Conservancy uzmanlarının başını çektiği çarpıcı bir araştırma, kırmızı listede yer alan tehdit altındaki binlerce türün plastikleri tehlikeli düzeylerde tükettiği konusunda uyarıyor. Bu durum, sahilleri ve su yollarını çöpten arındırmaya yönelik küresel çabalara rağmen yaşanıyor.
Ulusal Bilimler Akademisi’nin Proceedings dergisinde yayımlanan çalışma, en büyük riski hangi plastik türlerinin oluşturduğunu net biçimde ortaya koymayı amaçlıyor. Buna, poşetler ve gıda ambalajları gibi yumuşak, esnek plastikler ile içecek şişeleri gibi bütün ürünlerden ve parçalardan kaynaklanan sert plastikler de dahil.
Araştırmacılar ayrıca ne kadar plastik miktarının “fazla” sayılması gerektiğini anlamaya çalışıyor ve deniz canlıları için ölümcül dozların çoğu kişinin düşündüğünden çok daha ciddi olduğunu savunuyor.
Denizlerdeki plastik hangi miktarda tehlikeli?
Ocean Conservancy bilim insanları, ölüm nedeni ve plastik yutma bilgisi bulunan, dünya genelinden 10 bin 412 hayvan otopsisini analiz etti.
Buna, 57 türden 1.537 deniz kuşu, yedi türden 1.306 deniz kaplumbağası ve 31 türden 7 bin 569 deniz memelisi dahildi.
Veri setindeki tüm deniz kaplumbağalarının neredeyse yarısının (yüzde 47), deniz kuşlarının üçte birinin ve deniz memelilerinin yüzde 12’sinin ölüm anında sindirim sistemlerinde plastik vardı. Kaydedilen hayvanların her beşinden biri plastik yutmuştu.
Araştırmacılar, kauçuk ve sert plastiklerin deniz kuşları için özellikle ölümcül olduğunu; deniz memelilerinin ise yumuşak plastikler ve balıkçılık ekipmanları nedeniyle daha fazla risk altında olduğunu belirledi. Kaplumbağalar hem yumuşak hem sert plastikler nedeniyle öldü.
Çalışmaya göre, Atlantik deniz papağanları gibi deniz kuşları için üç şeker küpünden az plastik ya da iri baş (loggerhead) deniz kaplumbağaları için iki beyzbol topundan biraz fazla plastik, ölüm olasılığını yüzde 90’a çıkarıyor.
Liman muturları gibi deniz memelileri için futbol topu büyüklüğünde plastik, ölüm olasılığını yüzde 90’a çıkarıyor.
Denizlerdeki plastikler ‘varoluşsal bir tehdit’
Ocean Conservancy’nin Okyanus Plastiklerini Sonlandırma programının başkan yardımcısı ve çalışmanın ortak yazarı Nicholas Mallos, “Bu araştırma, okyanuslardaki plastiğin gezegenimizdeki yaşamın çeşitliliği için nasıl varoluşsal bir tehdit olduğuna gerçekten dikkat çekiyor,” diyor.
“Plastiklerin yenmesi, deniz yaşamının plastik kirliliği krizi nedeniyle tehdit edilmesinin yalnızca bir yolu. Dolanmayı ve plastiklerden sızan zehirli kimyasalların sürekli var olan tehdidini de düşündüğünüzde tehlikenin boyutunu hayal edin.”
Okyanusta ne kadar plastik var?
Bilim insanları, her yıl okyanusa 11 milyon tondan fazla plastiğin karıştığını, bunların çoğunun tek kullanımlık ürünler olduğunu tahmin ediyor.
Bu, her dakika okyanusa bir çöp kamyonu dolusundan daha fazla plastik girdiği anlamına geliyor.
Bununla birlikte 1986’dan bu yana Ocean Conservancy’nin yıllık kıyı temizliği kapsamında 19 milyondan fazla gönüllü, sahiller ve su yollarından bir milyondan fazla kilogram çöpü uzaklaştırdı.
Çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Chelsea Rochman, “Dünya çapında hükümetler plastik kirliliğini nasıl ele alacaklarıyla boğuşuyor ve politika kararlarını bilgilendirmek için bilim temelli hedefler arıyor,” diyor.
“Bu araştırma, karar vericilerin riske ilişkin eşikleri anlayarak biyolojik çeşitliliği daha iyi koruması için önemli bir temel sunuyor.”