Çağımızın en önemli klasik ses yarışması Operalia, büyük İspanyol tenor Placido Domingo tarafından kuruldu. O, bu yıl da yetenek fabrikasını Rusya’nın başkenti Moskova’ya getirdi. Kazananlar opera dünyasında kendi geleceğini tayin edecek. Dünya genelinde bin 5 yüz kişinin müracaat ettiği Operalia elemelerinde 40 kişi yarışmaya katılma hakkı elde etti. Onların da 13 tanesi performansını Moskova’da sergiledi.
Bu yıl üç ayrı dalda ödülü birden kazanan ve yarışmanın da birincisi seçilen Pretty Yende, heyecanını gizlemiyor:
“Bulutların üzerindeyim. Çünkü Operalia’yı kazanmak. Operalia çok büyük birşey.”
Çağımızın en önemli klasik şan yarışması, opera efsanesi Placido Domingo tarafından 1993’te kuruldu.
Büyük usta, şu anki hedefinin sadece Operalia olduğunu ifade ediyor:
‘‘Bu benim hayalim. Hala oynuyorum, şarkı söylüyorum, gösteri yapıyorum ve orkestra şefliği yapıyorum. Ama şu anda benim için en önemli şey Operalia.’‘
Yarışma her yıl bir kentte düzenleniyor. Bu yıl ilk defa olmak Moskova’da yapıldı. Sadece 13 genç yetenek Moksova’daki finale çıktı.
Hazırlıklar sırasında Plácido Domingo yarışmacıları destekliyor. Finalde ise orkestra şefi çubuğunu kendisi kaldırıyor.
Yarışmanın bayan kategorisindeki şampiyonu 26 yaşındaki Güney Afrikalı Pretty Yende, 10 yıl önce operayı keşfetme şansını yakalayarak hayatını sonsuza dek değiştirmiş. Ona göre 10 saniyelik bir zaman dilimi onu ayrı bir dünyaya taşıdı:
“Operayı ilk kez 2001’de duydum. Ailecek evde oturmuş televizyon izliyorduk. Televizyonda reklam vardı ve arka fonda da 10 saniye süren bir müzik vardı. O 10 saniye bana bu işi yapmam gerektiği hissini verdi. Ancak nasıl olacağını bilmiyordum. Bir gün sonra okulda öğretmenime Televizyonda duyduğum şeyin ne olduğunu sordum. O da bana bunun opera olduğunu söyledi. Sonra bu işi isteyen herkesin yapıp yapamayacağını sordum. Yani insani birşey mi yoksa olağanüstü birşey mi?’‘
Pretty Yende, vokal eğitimi alan diğer yarışmacı adaylar gibi uzun yıllar çalıştı. Tıpkı ünlü Rus opera şarkıcısı Galina Vishnevskaya gibi. Ancak jüri üyesi Vishnevskaya, iyi bir sesin herşeyi çözmediği görüşünde:
‘‘Şarkıcı eğer sesini kontrol etmiyorsa, eğer tekniği yoksa müzik anlamında ne kadar yetenkli olursa olsun. Tamamen çaresizdir. Hiçbir şey yapamaz. İstediğini ifade edemez. Bir sıfırdır.’‘
Tekniğin yanı sıra, başarıya giden yolun başka bir sırrı daha var: insanın kendine hakim olması. Büyük final öncesi bütün yarışmacılar büyük an için farklı farklı hazırlandı.
2011 Operalia erkekler birincisi olan René Barbera yıllardır yarışmaya katılmak istiyordu. Ancak 27 yaşındaki Amerikalı yetenek, cesaretini ancak bu yıl toplayabildi:
“İnanılacak gibi değil. Harika hissediyorum. Başlamakla kazandım. Sonra üç ödül aldım ve şimdi de en büyük ödülü aldım. Bu inanılacak gibi değil. Bu çok büyük bir baskı, orada başarılı birçok isim var. Ama düşünmemeye çalışıyorum.’‘
Elemeleri geçen 40 yarışmacıyı birden sahneye çıkaran Placido Domingo, genç yetenekleri sahnede görünce gurur duyduğunu söylüyor:
“Muhteşem sesleri görmek her zaman harikadır. Yeteneği gördüğüm zaman duygulanıyorum, çünkü ne kadar zor olduğunu biliyorum. Biz başka yerde, ayrı dünyada söylüyoruz. Çok zor bir kariyer. Bu harikulade yetenekleri burada gördüğüm zaman inanılmaz gururlanıyorum.’‘
Pretty Yende dünyanın en meşhur operası olan Milan’daki La Scala’da da şarkı söylüyor. Operalia’yı kazanması ise bir müzik yolculuğunda ona beklenmedik önemli bir kilometre taşı oldu..
Not: Musica’nın bu sayısında aşağıdaki alıntıları da dinleyebileceksiniz.
‘O mie fedeli… Ah, la pena in lor piombò’ from Beatrice di Tenda by Vincenzo Bellini,
‘Ah mes amis… Pour mon âme’ aria from La fille du régiment by Gaetano Donizetti.
‘La tempranica: Sierras de Granada’ by Gerónimo Giménez