Macaristan Başbakanı Orban'ın tartışmalı Moskova ve Pekin ziyaretlerinden dönmesinden bu yana Brüksel'de boykot spekülasyonları devam ediyor.
REKLAMAvrupa Komisyonu, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın geçtiğimiz hafta Moskova ve Pekin'e yaptığı ve bloğun siyasi birliğine yönelik bir "hakaret" olarak görülen tartışmalı gezilere tepki olarak Macaristan'ın altı aylık AB Konseyi başkanlığını boykot etme kararı aldı.
Yürütmenin baş sözcüsü Eric Mamer pazartesi akşamı yaptığı açıklamada, "Macaristan Dönem Başkanlığı'nın başlangıcına işaret eden son gelişmeler ışığında, Başkan (Ursula von der Leyen) Avrupa Komisyonu'nun sadece Konsey'in gayri resmi toplantılarında üst düzey memur düzeyinde temsil edilmesine karar verdi," ifadelerini kullandı.
Her dönem başkanlığının başlangıcına damgasını vuran bu önemli etkinliğin iptal edildiğini teyit eden Mamer, "Dönem Başkanlığına yapılacak ziyaret gerçekleşmeyecek," dedi.
Orban kısa bir süre önce Moskova'ya yaptığı ziyaret sırasında, Ukrayna'daki savaş suçlarından aranan Devlet Başkanı Vladimir Putin ile savaşı görüşmek ve başbakanın ifadesiyle "barışa giden en kısa yolda bir diyalog başlatmak" üzere bir araya geldi. Günler sonra Rus birlikleri, Kiev'de bir çocuk hastanesini bombaladı.
Orban Pekin'de, AB'nin uluslararası hukuku "seçici bir şekilde yorumladığı" ve "saldırgan ile saldırılan arasındaki çizgiyi bulanıklaştırdığı" için reddettiği Devlet Başkanı Xi Jinping'in "Çin barış planını" övdü. Pekin'in Rusya'nın savaş ekonomisini desteklediği yönündeki Batılı kaygılara meydan okuyarak, "Çin, başından beri barışa açıkça bağlı olan tek dünya gücüdür," dedi.
Budapeşte, Orban'ın sözde "barış misyonunun" bölümleri olarak nitelendirdiği her iki gezinin de kesinlikle ikili diplomasi kapsamında yapıldığında ısrar ediyor. Ancak uluslararası turun zamanlaması, ülkelerin seçimi ve Macaristan cumhurbaşkanlığının resmi logosunun kullanılması, yetkiyi kötüye kullanma ve sadakatsizlik suçlamalarını körükledi.
Orban ayrıca, sadece Türkiye'nin tanıdığı 'Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni de kapsayan Türk Devletleri Örgütü'nün (TDÖ) gayrı resmi zirvesine katılarak da AB'nin tepkilerine yol açtı.
O zamandan bu yana Brüksel'de koordineli bir boykot spekülasyonu yapılırken, bir diplomat Euronews'e planın "Orban'ı daha az görünür kılmak" olduğunu açıkladı.
Komisyon'un Başkan Ursula von der Leyen tarafından alınan kararı da bu söylentileri doğrular nitelikte: Brüksel, Budapeşte'nin yıl sonuna kadar ev sahipliği yapmayı planladığı birçok etkinliğe en üst düzeyde katılım göstermeyecek.
Brüksel ve Lüksemburg'da gerçekleştirilecek resmi bakan toplantıları, organizasyonları dönem başkanlığına bağlı olmadığı için boykottan etkilenmeyecek.
Yeni bir dönem başkanlığının başlangıcını kutlamak üzere düzenlenen geleneksel ziyaret ise bu dönem gerçekleştirilmeyecek. Ancak Von der Leyen'in kasım ayında Budapeşte'de yapılması planlanan gayrı resmi AB liderleri zirvesine katılabileceği düşünülüyor.
Habere tepki gösteren Macaristan'ın AB İşlerinden sorumlu Bakanı Janos Boka, dönem başkanlığının "ortak zorlukları" ele almak üzere "samimi işbirliğine bağlı" kaldığını söyledi.
Boka sosyal medyada yaptığı açıklamada, "AB, üye devletler tarafından oluşturulan uluslararası bir örgüt. Avrupa Komisyonu da AB'nin bir kurumu," dedi.
"Avrupa Komisyonu işbirliği yapmak istediği kurumları ve üye devletleri seçemez. Komisyon'un tüm kararları artık siyasi mülahazalara mı dayanıyor?"
Boykot, Estonyalı Riho Terras'ın başını çektiği 63 Avrupa Parlamentosu (AP) üyesinden oluşan bir grubun, Orban'ın "gücünü kötüye kullanmasına" misilleme olarak Macaristan'ın 7. Madde prosedürü kapsamında oy hakkının elinden alınmasını talep eden bir mektup göndermesi üzerine geldi.
REKLAMBaşkanlar Ursula von der Leyen, Charles Michel ve Roberta Metsola'ya hitaben yazılan mektupta milletvekilleri, "Bu tür davranışlar, AB üye devletlerinin dış politika alanındaki yetki ve ayrıcalıklarını gasp etmek anlamına gelmektedir," dedi.
"Sizi, sadece bir bütün olarak AB'nin güvenilirliğine değil, aynı zamanda mevcut jeopolitik duruma da daha fazla zarar gelmesini engellemek için mümkün olan en kısa sürede kararlı adımlar atmaya çağırıyoruz," denilen mektupta, "Uygulamalar göstermiştir ki, bu duruma ilişkin sadece sözlü kınamaların hiçbir etkisi yok," ifadeleri de yer aldı.
Macaristan'ın dönem başkanlığı 1 Temmuz'da başladı ve 31 Aralık'a kadar sürecek.