Rusya, Transdinyester bölgesine 'insani yardım' kapsamında gaz akışı sağlanacağını ancak Moldova'nın geri kalanının tedarikten mahrum kalacağını açıklamıştı.
REKLAM
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Transdinyester bölgesinin enerji ihtiyaçlarını görüşmek üzere Moldovalı mevkidaşı Maia Sandu ile Kiev'de bir araya geldi.
Ukrayna'nın Rusya ile gaz transit anlaşmasını yenilememe kararı nedeniyle Rusya'ya bağlı toprak şeridine doğal gaz sevkiyatı 1 Ocak'ta durmuştu.
Zelenskiy, Ukrayna'nın açığı kapatmak için Transdinyester yetkililerine kömür teklif edebileceğini belirtti: "Şimdi Rusya, Moldova'nın Transdinyester bölgesinin tamamını rehin tutuyor denebilir. Bu, Moldova'nın büyük bölümünde elektrik fiyatlarının artmasına neden oldu. Ve bunu hepimiz görüyoruz. Bu sadece mümkün değil ve çözülmesi gerekiyor, eğer Moskova Moldova'daki seçimleri etkilemek istemeseydi hiç olmazdı. Ukrayna, Moldova'ya bu durumu birlikte çözmeyi teklif ediyor."
Zelenskiy, Moldova'da kasım ayında gerçekleştirilen ve AB yanlısı Sandu'nun yurtdışındaki seçmenlerin neden olduğu son andaki oy artışıyla yeniden seçildiği cumhurbaşkanlığı seçimlerine atıfta bulundu.
Moldovalı yetkililer Moskova'yı, eski Sovyet devletini Rusya'nın yörüngesinde tutacak dost bir adayın seçilmesi için bir müdahale kampanyası yürütmekle suçladı.
"Bu hesaplanmış bir stratejidir. Rusya sosyal ve ekonomik kaos yaratmayı, Transdinyester'de gerilimi körüklemeyi ve Kişinev'de Kremlin yanlısı bir hükümet kurmayı hedefliyor. Transdinyester bölgesinde yasadışı olarak konuşlanmış olan askeri varlığını pekiştirmek ve Moldova'yı Ukrayna'ya karşı kullanmak nihai hedefidir," dedi.
Zelenskiy ayrıca, Ukrayna'nın Moldova Devlet Bölge Elektrik Santralinin bakımı için uzmanlar gönderebileceğini ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Azerbaycan gazını Avrupa'ya taşımak için Ukrayna altyapısını kullanma olasılığını görüştüğünü ifade etti.
Rusya'nın Ukrayna üzerinden Avrupa Birliği (AB) ülkelerine gaz sevkiyatı bu yılın ilk gününde sona erdi. 2019 yılında iki savaşan ülke arasında imzalanan beş yıllık anlaşma, Moskova'nın kıtaya ihraç ettiği sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) nihai varış noktasına yönlendirilmeden önce Ukrayna'dan transit geçmesine izin veriyordu.
Anlaşma son derece kazançlıydı ve Kremlin'e gelir, Kiev'e de transit geçiş ücreti olarak milyarlar kazandırıyordu.
Zelenskiy geçen yıl yaptığı açıklamada, bu anlaşmayı yenilemeye niyeti olmadığını belirterek Avrupa için Rusya'dan uzaklaşmanın ve Kremlin'in Ukrayna kanı üzerinden "ek milyarlar kazanmasına" izin vermemenin önemini vurguladı.
1992'deki kısa bir savaşın ardından tek taraflı ve uluslararası alanda tanınmasa da bağımsızlık ilan eden Rusya yanlısı ayrılıkçı Transdinyester bölgesi bu karardan özellikle etkilendi.
Moldova ve Transdinyester, Moldova hükümetinin şiddetle reddettiği 709 milyon dolarlık (688 milyon euro) geçmiş tedarik borcu iddiasını gerekçe göstererek, Rusya'nın 1 Ocak'ta gaz tedarikini kesmesinin ardından acil durum ilan etti.
Rusya'da devlete ait enerji devi Gazprom'un kararı, Ukrayna gaz transit anlaşmasının süresinin dolmasından bir gün sonra yürürlüğe girdi ve Moldova'nın önemli bir kısmına elektrik sağlayan Transdinyester'in gazla çalışan ve ülkenin en büyüğü olan Kuciurgan enerji santraline gaz akışını durdurdu.
Kesinti neredeyse tüm endüstriyel faaliyetlerin durmasına ve günde sekiz saate varan elektrik kesintilerine yol açtı.
Moskova, ocak ayı ortasında Transdinyester'in Rusya'dan "insani yardım" olarak gaz alacağını ancak Moldova'nın geri kalanının tedarikten mahrum kalacağını açıkladı.