AB'ye üye 18 ülke, sivil toplum kuruluşlarının eleştirilerine rağmen ormansızlaşmayla mücadele yasasının uygulanmasının ertelenmesi ve 'hafifletilmesi' çağrısında bulundu.
REKLAM
Euronews’ün pazartesi günü ulaştığı bir mektuba göre 18 AB ülkesi, Avrupa Komisyonu’ndan Ormansızlaşmayla Mücadele Yasası’nın (EUDR) basitleştirilmesini ve yürürlüğe giriş tarihinin ertelenmesini istedi.
Mektupta şu ifadeler yer aldı: "Avrupa Komisyonu’nu, AB genelinde EUDR’nin koordine ve etkili bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla Ormansızlaşmayla Mücadele Yasası metnini hızla kendi hafifletme planlarına dahil etmeye çağırıyoruz."
Mektup; Avusturya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Finlandiya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya ve İsveç’in tarım bakanları tarafından imzalandı.
Avrupa Komisyonu, Ursula von der Leyen’in 2019-2024 dönemindeki ilk Komisyonu tarafından kabul edilen bazı yasal düzenlemeleri değiştirmek üzere son haftalarda bir dizi “hafifletme paketi” sunmuştu.
Bu paketler; Kurumsal Sürdürülebilirlik Durum Tespiti Direktifi, Ortak Tarım Politikası ve savunma sektörü ile ilgili düzenlemeleri hedef alıyordu.
Mektupta ayrıca şu uyarı yer aldı: "Komisyon'un hafifletme önerileri beklenirken, tüzüğün uygulama tarihinin daha da ertelenmesi uygun olabilir."
Avrupa Komisyonu Sözcüsü, pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada mektubun henüz “elden geçmediğini” belirtti, ancak Komisyon'un yasanın hafifletilmesi için “zaten çok fazla çaba gösterdiğini ve bu sürecin halen devam ettiğini” söyledi.
Ormansızlaşmayla Mücadele Yasası nedir?
Ormansızlaşmayla Mücadele Yasası, AB'nin küresel ormansızlaşma üzerindeki etkisini azaltmayı amaçlayan bir yasa. Haziran 2023'te yürürlüğe girdi ve yedi emtiada (sığır eti, kakao, kahve, yağ palmiyesi, kauçuk, soya ve odun) ormansızlaşma riski taşıyan ülkeleri sınıflandırıyor.
Avrupa Komisyonu, üye ülkelerden gelen baskılar üzerine uygulamayı büyük ve orta ölçekli şirketler için 30 Aralık 2025'e, mikro ve küçük işletmeler için ise 30 Haziran 2026'ya ertelemişti.
Mektupta imzacı ülkeler, çiftçiler, orman sahipleri ve işletmecilere yüklenen yükümlülüklerin aşırı olduğunu ve özellikle ormansızlaşma riski taşımayan ülkeler açısından orantısız kaldığını savundu.
Bu yükümlülüklerin, düzenlemenin ormansızlaşmayı önleme hedefine kıyasla orantısız olduğunu ve hem işletmeler hem de hükümetler için maliyetleri artırdığını belirttiler.
Ayrıca bu kuralların, ham madde ve üretim maliyetlerini artırarak üreticilerin operasyonlarını AB dışına taşıma riskini artırabileceğini dile getirdiler.
Sivil toplum kuruluşlarından eleştiriler
Sivil toplum kuruluşları, bazı AB ülkeleri ve Avrupa Parlamentosu üyelerinin bu yasayı sürekli zayıflatmaya çalıştığını öne sürüyor.
Fern adlı çevre örgütünün kampanya koordinatörü Hannah Mowat, Euronews’e yaptığı açıklamada, siyasi ve teknik düzeyler arasında bir kopukluk olduğunu söyledi: "Bu mektubu imzalayan bazı ülkeler de dahil olmak üzere birçok AB ülkesinde yetkili makamlar bu yasayı uygulamaya hazır olduklarını söylüyorlar."
Mowat ayrıca, mektubu imzalayan ülkelerin Avrupa’daki ormanların giderek sağlığını yitirdiğini görmezden geldiğini söyledi: “Tarım bakanlarının mektubu, Avrupa’da ağaç örtüsünün arttığını savunuyor, ancak ormanların durumu kötüleşiyor. Ağaç çiftlikleri gerçek orman değildir ve Almanya, Avusturya gibi ülkelerde büyük, tek türden oluşan orman alanları hastalık, kuraklık ve aşırı kullanım nedeniyle çökmüş durumda.”
WWF Avrupa Ormanlar Yöneticisi Anke Schulmeister-Oldenhove ise şöyle konuştu: “Bu öneri bir kolaylık değil; tam tersine, uyum sürecini tamamlamış şirketler dahil herkes için daha fazla belirsizlik, gecikme ve ek yük getiriyor.”
"Tarım bakanları kağıt üstünde ormansızlaşmayı durdurmayı savunurken, gerçekte AB’nin en önemli çevre yasalarından birini baltalıyorlar ve dünya genelinde artan ormansızlaşma oranlarına ve AB’deki iklim değişikliği etkilerine gözlerini kapatıyorlar."