Çok dilli toplumlarda dil, kültürel kimlikte anahtar rol oynarken aynı zamanda toplumsal entegrasyon ve eğitimdeki başarının önünde bir engel de olabilir. Learning World’de Güney Afrika ve Eski Yugoslav Makendonya Cumhuriyeti’nden örneklerle bu konuyu masaya yatırıyoruz.
Güney Afrika’da iki dilli eğitim dönemi
Apartheid dönemi sonrası Güney Afrika’da bugün 11 resmi dil var, bunların arasında İngilizce eğitimde giderek yaygınlaşıyor. Bu durum evlerinde başka dili konuşan çocuklar için okulda problem olabiliyor.
Ancak ülkede çözüm pilot bir uygulama altında, okulların iki dille birden eğitim vermesiyle bulunmuş.
İngilizceyi çok iyi bilmeyen aileler de bu sistemle çocuklarının eğitimine dahil olup, derslerine yardımcı olabiliyorlar.
Makedonlar dil tabusunu anaokulunda kırmak istiyor
Eski Yugoslav Makendonya Cumhuriyeti’nde Arnavutça ve Makedonca konuşan toplumlar arasında tansiyon yüksek. Her iki etnik kökene özel ayrı okullar yapılıyor, çocuklar da birbirinden ayırılıyor. Uzmanlar, bu sistemin bugünkü problemleri yarına da taşıyacağını belirtiyor.
Ancak ülkede bu tabuları yıkan, “MOZAIK” sistemi gibi yeni eğitim sistemleri de var. Bu sistemi benimseyen Üsküp’teki Orce Nikolov Anaokulu, hem Makedonca ve hem de Arnavutça konuşan ailelerden gelen çocukları kabul ediyor ve iki dilde de eğitim veriyor.
Fransa’da yabancı dillere karşı önyargılar yıkılabilir mi?
Paris’te 2008 yılında yapılan bir araştırmaya göre burada doğan çocukların yüzde 40’ından fazlasının anne veya babası ya da her ikisi de yabancı kökenli. Bugün Fransa’da anadili Fransızca olmayan 5 milyon kişi yaşıyor. Ancak çoğu çocuklarına toplumdaki kimi önyargılar nedeniyle kendi anadillerini öğretmeye çekiniyor. Fransızca ise ülkede kimi zaman ikinci bir dile izin vermeyecek kadar eğitimde baskın bir durumda.
Ancak çok dil konuşmayı bir fırsat olarak gören dilbilimci Barbara Abdelilah-Bauer, gelecekte çok dilliliğin yaygınlaşacağına, birbirini ötekileştirmenin de azalacağına inanıyor.