İran'ın yıllar süren yaptırımların etkisinden kurtulması uzun zaman alacağa benziyor.
İran ile Batılı güçler arasında imzalanan nükleer anlaşmanın ardından Tahran’a uygulanan ekonomik yaptırımların neredeyse yüzde 90’ı kaldırıldı.
Ortaya çıkan sonuç ülkeye derin bir nefes aldırsa da ekonomik kalkınma için yeterli değil.
Otomobil sanayisi, ulaşım, havacılık, petrol ve gaz gibi sektörlerde anlaşmalar imzalandı. Fakat İran’ın yıllar süren yaptırımların etkisinden kurtulması uzun zaman alabilir. Benteler gibi Alman ve Fransız otomotiv devleri de İran’a dönerek ilk adımı atan şirketler arasında yer aldı:
Renault ve Peugeot markalarının ürünleri artık İran’da üretilip satılıyor. Ancak bu durum devletin de yüzde 20 seviyesinde hissedar olduğu ulusal otomobil şirketi Iran Khodro veya Saipa ve Karsan gibi firmaların gelişmesini engellemedi.
İran Khodro yöneticisi, yaptırımların kaldırılmasıyla artan büyüme oranının ve düşük enflasyonun ülkeye olumlu katkı sağladığını açıklıyor:
Ticari uçuş filosunu modernize etmeyi planlayan İran, ATR, Airbus ve Boeing gibi şirketlere dev siparişler verdi.
İlk dört ATR 72-600’ün teslimatı bu hafta (16 Mayıs) yapıldı. Tahran bu sayede hem yerel ekonomisini canlandırabilecek, hem de farklı bölgeler arasındaki ulaşımı kolaylaştıracak.
İtalyan firma ATR uçakları gelişmiş bir altyapıya sahip İran hava yollarının belkemiği olacak. Ülke, kısa pistler ve dağlık bölgeler için ideal olan ATR 72-600’lerden nisan ayında 20 adet sipariş verdi. Her bir aracın fiyatıysa 25 milyon Euro.
Hasan Ruhani bir yıldan bu yana enflasyon oranını düşürüp, ekonomik büyümenin ivme kazanmasını sağladı (+ 8 %), ancak istihdam konusundaki vaatlerini tutamadı.
Iran returned the economy to strong growth, but it is still grappling with high unemployment and weak banks.https://t.co/ZMMMJ68Yrapic.twitter.com/v6Wyg4YPNj
— FT Data (@ftdata) 18 mai 2017
29 İran bankası Batılı bankalarla anlaşmalar imzalasa da ABD’nin tek taraflı yaptırımları uluslararası bankaların İran’a dönmesini engelliyor. Bu durumsa ülkedeki yabancı yatırımcılar için büyük engel oluşturuyor.
Uluslararası petrol şirketlerinin İran’ın petrol ve doğal gaz yataklarına olan ilgisi ise artmaya devam ediyor. Bu şirketler petrole yapılan yatırımla gelecekte elde edecekleri değeri biliyorlar.
Bazı uzmanlar, İran’ın yabancı yatırım çekme konusunda şimdiye değin başarısız olduğunu düşünüyor. Ancak Uluslararası Para Fonu için hazırlanan raporda, Tahran yönetiminin çekeceği yabancı yatırımla petrol dışı sektörlerde hızlı bir büyüme ortaya koyacağı tahmininde bulunuldu.
Iran presidential candidates battle over economy in second TV debatehttps://t.co/Ra5ngT3mxSpic.twitter.com/4YjxHpV1uf
— TRT World (@trtworld) 5 mai 2017