Dünya Futbol Şampiyonası'na ev sahipliği yapacak Ortadoğu'da kadın futbolu ne durumda?

REKLAM

Dünya Futbol Şampiyonası'na ilk defa ev sahipliği yapacak Ortadoğu'da kadın futbolu muhafazakar bakış açısına rağmen ilerleme kaydediyor. 

"Kızların futbol oynaması doğru değil", "Spor yapmak için yaratılmadılar" ya da şort ve formaların fazla açık olduğu gibi sıkça duyulan söylemlere rağmen devlet desteğinin sağlandığı bazı Ortadoğu ülkelerinde ivme belirtileri görülüyor.

13 yaşındaki Ürdünlü futbol oyuncusu Sarah Asimrin tüm eleştirilere rağmen kulübünün futbol sahasında kız ve erkek çocuklarla antrenman yapıyor.

"Bu oyuna aşık oldum çünkü içinde aksiyon var. Diğer sporlardan çok daha fazla seviyorum" diyor Asimrin.

Ürdün bölgenin en başarılı kadın milli takımlarından birine sahip. Ülkede oluşturulan gençlik ve okul ligi ağı kız çocuklarının da sporda yükselmesine olanak sağlıyor. 

"Kadın takımları lüks olarak görülüyor"

Suudi Arabistan da kadınların futbol oynamasının önündeki engelleri hafifleten Ortadoğu ülkelerinden. 2017'de kadın taraftarların maçlara katılmasına izin verilen ülkede, geçen ay kadınlar futbol birinci liginin ilk maçları yapıldı. Ayrıca Suudi kadın milli takımı bu yıl ilk kez yabancı takımlara karşı oynadı.

Batı Asya futbol federasyonlarının her biri 2019 yılında ilk kadın kulüp şampiyonalarını düzenledi. Afrika federasyonu geçen yıl Kahire'de kadın kulüpler şampiyonasının açılışını yaptı ve bu yılki maçlar bu hafta Fas'ta başladı. Kazanan kadın futbol kulübüne 400 bin dolar ödül verileceği açıklandı. 

Amman'daki Ortodoks Kulübü'nün kadın takımında oynayan 20 yaşındaki Masar Athamneh 12-13 yaşından beri futbol oynadığını söylüyor. Mahallesinde erkek kardeşi ile birlikte top koşturduğunu söyleyen genç kız, televizyonda da Avrupa liglerini kaçırmadığını sözlerine ekliyor. Bir gün Ürdün milli takımında forma giymeyi ve uluslararası karşılaşmalarda ülkesini temsil etmeyi umuyor. 

Spor analisti Owni Fraij, Ürdün Futbol Federasyonu'nun kulüplere kadın takımları kurmaları için mali destek sağladığını, bunun da bazı muhafazakar kulüpleri bile harekete geçirdiğine dikkati çekiyor.

"Yine de para en büyük sorun" diyen Fraij, kulüplerin gelir getirmeyen kadın takımlarını "lüks" olarak gördüklerini söylüyor. 

Mısır'da kadın futbolu "can çekişiyor"

Ülkede erkek futbolunun turnuvalardaki parlak başarılarına rağmen kadın futbolu konusunda keskin bir tezatlık yaşanıyor. Kadın futbolunun geliştirilmesi için yapılan tüm girişimler ve mali desteklere rağmen sadece Wadi Degla takımı başarılı oluyor. 

Hatta Mısırlı kadın futbolcuların seyrek başarıları da kamuoyunda olumlu şekilde karşılanmıyor. Örneğin 2020'de 20 yaş altı kadın milli takımının Lübnan karşısında aldığı galibiyet, sosyal medyada cinsel taciz, müstehcen yorumlar ve kızların futbol oynamaması gerektiğine dair alaycı ifadelerle karşılandı.

Bu rahatsız edici durum futbol federasyonunda da gözlemleniyor. Lübnan galibiyetinin ardından takımın maçları askıya alınırken antrenör kadrosunun görevine son verildi. Oyuncuların televizyon programlarına çıkıp sosyal medyada konuşmaları sayesinde takım hayatta kaldı.

Filistin ve Afganistan'da kadın futbolu neredeyse hiç yok

Filistin'de siyaset ve güçlü bir toplumsal muhalefet kız futbolunun önündeki en büyük engel. 

Örneğin Gazze'nin 2,3 milyonluk nüfusu genellikle muhafazakar yapısı ile ön plana çıkıyor. Hamas'ın kadın özgürlüklerini kısıtlamış durumda olmasının yanında 15 yıldır süren İsrail-Mısır ablukası da ekonomiyi felç etmiş durumda. Bu da kadın sporlarına hiç ya da çok az ödenek ayrılması anlamına geliyor. 

Gazze'deki az sayıdaki kadın spor takımından biri olan Beit Hanoun Al-Ahli Gençlik Kulübü'nde 20 kız futbol ve basketbol oynuyor. Şort yerine pantolon ve uzun kollu tişört giyiyorlar. 17 yaşına geldiklerinde genellikle evlenmek için oynamayı bıraktıklarını söyleyen takım yöneticisi Maha Shabat, "Gazze Şeridi'nde kadın sporlarına destek yok. Dünyanın diğer bölgelerindeki kızlar gibi olmak için destek yok" diyor.

Kadın futbolundaki en trajik gerileme ise Taliban'ın kontrolü ele geçirdiği Afganistan'da yaşandı. 

Amerika Birleşik Devletleri'nin ülkeden çekilmesinin ardından yüzlerce kadın sporcu ülkeden kaçmak zorunda kaldı. Afgan Kadın Milliler Avustralya'ya tahliye olurken, Portekiz genç kız takımını kabul etti. 

REKLAM

Geride kalanlar ise kadın sporlarına ve genç kızların okula gitmesine getirilen yasaklar ve kısıtlamalar nedeniyle adeta "cehennem" hayatı yaşadıklarını söylüyor. Okuduğu lisenin kız futbol takımında orta saha oyuncusu olarak oynayan Sabera Akberzada, şu anda ne futbol oynayabiliyor ne de okuyabiliyor. "Hayat bizim için cehenneme döndü" diyen Akberzada, "Bir gün Afganistan'ın milli takımına girmeyi umuyordum. Ne yazık ki bir hayal olarak kaldı" diyor.