Avrupa 2030 yılına kadar 20 milyon ton yenilenebilir hidrojen ithal etmeyi ve üretmeyi hedefliyor.
İngiltere, mahalle ölçeğindeki ilk hidrojen evlerinin açılmasıyla temiz enerjiye geçişte bir dönüm noktasına ulaştı.
İskoçya'nın Fife bölgesinin doğusunda yer alan üç gösterici ev, Birinci Bakan John Swinney tarafından resmen açıldı.
Evler, hidrojenin hem ısınma hem de yemek pişirmek için nasıl kullanılabileceğini gözler önüne seriyor. H100 projesi olarak adlandırılan bu projenin önümüzdeki aylarda 300 eve kadar yaygınlaştırılması planlanıyor.
Hidrojen evi nedir ve nasıl çalışır?
Isıtma, İngiltere toplam emisyonlarının yüzde 22'sini oluşturan en büyük sera gazı emisyon kaynaklarından biridir. Hidrojen, bu sektörün karbondan arındırılması için kilit bir teknoloji olarak görülüyor.
Hidrojen kaynağına geçiş, ocaklar ve kazanlar da dahil olmak üzere yeni ev aletleri gerektiriyor. Bosch, H100 Fife projesindeki evlerde test edilecek olan 'görünmez alevleri' ile dikkat çeken ilk hidrojen pişirme ocağını tanıttı.
Ev sakinleri için hidrojenli bir evin normal bir evden çok az farkı var. Cihazlar aynı şekilde çalışıyor ve değişikliklerin büyük kısmı tedarikçi tarafında gerçekleşiyor. Bu nedenle, ev ısıtmasını karbondan arındırmanın en az invaziv yollarından biri olarak görülüyor.
Hidrojen dünya genelinde evlerde nasıl kullanılıyor?
AB'nin hidrojen stratejisi ve REPowerEU planı, bloğun hidrojen teknolojileri konusundaki tutumunu ortaya koyuyor. Özellikle, 2030 yılına kadar Avrupa'nın 10 milyon ton ithal etmek ve 10 milyon ton yenilenebilir hidrojen üretmek istediği belirtiliyor. Hidrojenin 2050 yılına kadar AB'nin enerji ihtiyacının yüzde 10'unu karşılaması hedefleniyor.
Bu hedefler doğrultusunda zaman ilerlemesine rağmen hidrojenin yerel düzeyde kullanımı düşük düzeyde kaldı ve sadece birkaç küçük ölçekli proje devam ediyor.
Avrupa'da hidrojenle çalışan ilk ev 2022 yılında Güney İtalya'da tamamlandı. Benevento'daki öğrenci binası hidrojeni sadece ısıtma için değil, aynı zamanda binanın ihtiyaç duyduğu elektriği üretmek için de kullanıyor.
Hollanda'da, 2022 yılında Lochem'de 12 evin ısıtma için hidrojene bağlanması da dahil olmak üzere çeşitli pilot projeler devam ediyor. 2023 yılında Wagenborgen'de 33 ev hidrojenle ısıtmaya geçti. Hollanda'nın kuzeyindeki Hoogeveen kentinde ise yeni inşa edilen 80 ila 100 ev hidrojen ağına bağlanacak.
Helsinki'de, yılda yaklaşık üç megawatt yeşil hidrojen üretecek olan 3H2 Helsinki Hidrojen Merkezi'nin inşaatı devam ediyor. Bu daha sonra kamyonlar için yakıt olarak, hidrojen üretiminden elde edilen fazla ısı ise yerel evleri ısıtmak için kullanılacak.
Her hidrojen iyi hidrojen değil
Kullanım noktasında hidrojen inanılmaz derecede temiz bir yakıt. Kömür ve gazın aksine, yandığında karbondioksit üretmez.
Ancak tüm hidrojen iyi hidrojen değil. Hidrojen üretiminde, sudaki hidrojeni oksijenden ayırmak için elektroliz kullanılıyor. Bu süreçte kullanılan elektrik yenilenebilir değilse, hidrojen yakıtının kullanımından elde edilen faydalar ortadan kalkıyor.
Şu anda hidrojen, AB'nin enerji karışımının yaklaşık yüzde ikisini temsil ediyor ve bunun neredeyse tamamı fosil yakıtlardan üretiliyor. Avrupa Parlamentosu, mevcut hidrojen kaynaklarının üretiminde yılda yaklaşık 70 ila 100 milyon ton CO2 üretildiğini tahmin ediyor.
Hidrojeni sürdürülebilir kılmak için elektroliz işleminin yenilenebilir enerji kullanılarak gerçekleştirilmesi gerekiyor. Yeşil hidrojen olarak bilinen bu yöntem, hidrojenin gerçekten sürdürülebilir tek şekli ancak günümüzde toplam hidrojen üretiminin yüzde birinden daha azını oluşturuyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, tüm hidrojeni yeşil hale getirmek için gereken yenilenebilir enerji miktarı yaklaşık 3.000 terawatt saat (TWh) olacak. Bu da kabaca tüm Avrupa'nın elektrik talebine eşit.
H100 Fife için hidrojen kaynağı, yerel bir açık deniz rüzgar sahasından elde edilen yenilenebilir elektrik kullanılarak üretiliyor.
Hidrojen ısınma faturalarını düşürür mü?
Hidrojen yeryüzünde en bol bulunan elementtir, ancak yönetilmesi zordur. Güvenli taşıma ve depolama, devasa altyapı geliştirme ve yakın izleme gerektiriyor.
2022 gibi erken bir tarihte, çalışmalar hidrojenin evsel ortamlardaki faydalarının abartılmasına karşı uyarıda bulunuyordu. Bir enerji düşünce kuruluşu olan Düzenleyici Yardım Projesi, hidrojenle ilgili 32 çalışmayı gözden geçirdi ve hidrojenin ev ısıtmasında önemli bir rol oynamasının olası olmadığı sonucuna vardı.
Çalışmanın yazarlarından Jan Rosenow, "Isıtma için hidrojen kullanmak ilk bakışta cazip gelebilir," diyor. "Ancak bu konuda yapılan tüm bağımsız araştırmalar aynı sonuca varıyor: hidrojenle ısıtma , ısı pompaları, bölgesel ısıtma ve güneş enerjisi gibi alternatiflere göre çok daha az verimli ve daha pahalı."
Yakın zamanda, Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) tarafından Ocak ayında yayınlanan bir rapor, hidrojen yakmanın konut sakinleri için sağlık ve güvenlik riskleri oluşturduğunu ve karbondioksit emisyonlarını azaltmanın verimsiz bir yolu olduğunu ortaya koydu.
IEEFA enerji politikası analisti ve raporun ortak yazarı Suzanne Mattei, "Evlerde hidrojen yakmak sadece sağlık ve güvenlik riski oluşturmakla kalmıyor, aynı zamanda elektrifikasyonu geciktirerek evlerde uzun süre gaz yanmasına neden olacak," dedi. "Konutlarda hidrojen kullanımına yönelik planlar, piyasa rekabeti ve altyapı zorlukları nedeniyle hidrojen kullanımının karşı karşıya olduğu zorlukları da göz ardı etmektedir."