Lego fabrikasının 12.400 güneş paneli ve enerji depolama sisteminin Vietnam'da daha sürdürülebilir üretim için bir emsal teşkil etmesi umuluyor.
Lego, Çarşamba günü Vietnam’da tamamen temiz enerjiyle çalışacak şekilde tasarlanan ve üretim sırasında atmosfere sera gazı salmadan faaliyet gösterecek 1 milyar dolarlık (906 milyon Euro) yeni fabrikasının açılışını yaptı.
Ho Chi Minh City yakınlarındaki Binh Duong sanayi bölgesinde kurulan tesis, Vietnam’da tamamen yenilenebilir enerjiyle çalışmayı hedefleyen ilk fabrika olma özelliğini taşıyor. Şirket, bu hedefin 2026 yılı başına kadar hayata geçirileceğini açıkladı.
Bu yeni tesis, Danimarka merkezli şirketin dünya genelindeki altıncı, Asya’daki ise ikinci üretim merkezi. Fabrika, özellikle Güneydoğu Asya’nın büyüyen pazarı için yüksek teknolojili ekipmanlarla Lego'nun ikonik renkli tuğlalarını üretecek.
Lego CEO’su Niels Christiansen, Associated Press’e (AP) verdiği demeçte, “Biz sadece çocukların büyüdüklerinde miras alacakları bir gezegenin hâlâ var olmasını sağlamak istiyoruz. Bu bizim için işlevsel bir sorumluluk,” dedi.
Lego fabrikası tamamen temiz enerjiyle çalışacak
Yeni fabrika, Lego'nun 2050 yılına kadar sera gazı emisyonlarını sıfırlama hedefi doğrultusunda önemli bir adım olarak görülüyor. Şirketin daha yakın vadeli hedefi ise 2032 yılına kadar emisyonlarını yüzde 37 oranında azaltmak.
Özel bir şirket olan Lego Grubu, oyuncak tuğlalarını hâlâ petrol bazlı plastikten üretiyor. Ancak daha sürdürülebilir malzemelere geçiş için 1,2 milyar dolar (yaklaşık 1,09 milyar Euro) yatırım yaptığını belirtiyor. Yine de bu alandaki girişimler her zaman istenilen başarıyı sağlayamadı.
Hızla sanayileşen Vietnam da 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyor. Bu nedenle ülkede kurulan yeni fabrikaların temiz enerji kullanması büyük önem taşıyor. Yetkililer, fabrikanın bünyesindeki 12.400 güneş paneli ve enerji depolama sistemiyle daha sürdürülebilir üretim modellerine örnek teşkil edeceğini umuyor.
Yeni Lego fabrikasında üretim süreci, yüksek sıcaklıkta eritilen ve metal kalıplara dökülen farklı renklerdeki plastik taneciklerle başlıyor. Yüksek otomasyonla çalışan tesiste, robotlar tuğlaları saç telinin onda biri kalınlığında bir hassasiyetle şekillendirip paketliyor.
Yüksek otomasyonlu sistemlere rağmen, bu tesisteki üretim hatlarını çalıştırmak üzere çoğu vasıflı binlerce işçi istihdam edilecek. Bazı çalışanlar, işe başlamadan önce Lego’nun Çin’in doğusundaki fabrikasında özel eğitim programlarına katıldı ve eğitimlerini tamamlayarak görevlerine başladı.
Vietnam’da üretim sektörü, ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının beşte birini oluşturuyor ve toplam enerji tüketiminin yaklaşık yarısını kullanıyor. Ülke, bu yüksek enerji ihtiyacına rağmen 2040 yılına kadar kömür santrallerini aşamalı olarak devreden çıkarma hedefiyle ilerliyor.
Daha gezegen dostu fabrikalar için bir 'plan'
Ho Chi Minh City'deki Raise Partners danışmanlık şirketinin kurucularından Mimi Vu, 62 futbol sahasına yayılan Lego fabrikasının, büyük, enerji tüketen fabrikaları kârlı kalırken sürdürülebilir hale getirmenin "planını" oluşturduğunu söyledi.
"Bazen bu riskleri almak için Lego gibi büyük bir şirket gerekir. Bunu yapabileceğimizi göstermek için... Ve karlı olabiliriz," dedi.
Fabrika, büyük yabancı şirketlerin temiz enerji gereksinimlerini karşılamak için doğrudan güneş ve rüzgar enerjisi üreticilerinden temiz enerji satın almalarına olanak tanıyan doğrudan enerji satın alma anlaşması veya DPPA olarak bilinen yeni bir 2024 kuralından yararlanacak.
Fabrika, elektriğin büyük bataryalarda depolanabileceği bitişik bir enerji merkezine bağlanacak.
Christiansen., "Böylece güneş sadece gün boyunca parlasa bile, enerjiyi depoluyoruz ve her zaman kullanabiliyoruz. Bu da fabrikanın tüketiminin büyük bir kısmını karşılayacak," diye ekliyor.
Fabrikanın enerji ihtiyacının geri kalan yüzde 10 ila 20'lik kısmı ise diğer temiz enerji üreticileriyle yapılacak anlaşmalarla karşılanacak.
LEGO Group Asya Operasyonları Kıdemli Başkan Yardımcısı Jesper Hassellund Mikkelsen AP'ye verdiği demeçte, "Güneş enerjisi, batarya ve DPPA ile bunun yapılabileceğini gösterdiğini düşünüyorum," dedi.
Ağaç dikmek ve gümrük vergilerinden kaçınmak
Şirket ayrıca Avustralya ve büyüme fırsatı gördüğü diğer Asya ülkelerindeki pazarlara hizmet vermek üzere Vietnam'ın güneyindeki Dong Nai eyaletinde bir dağıtım merkezi açacak.
Christiansen, Lego fabrikalarını tedarik ettikleri bölgelerde konumlandırmanın, onları ABD Başkanı Donald Trump'ın emrettiği gümrük vergilerinden izole etmeye yardımcı olduğunu söyledi.
"Şu anda muhtemelen daha çok bunun dünyadaki büyüme için ne anlama geldiğini gözlemliyorum. Dünyanın bazı bölgelerinde tüketici duyarlılığının değiştiğini görüyor muyuz, görmüyor muyuz ve bu potansiyel olarak ne anlama gelir?" dedi.
Fabrikadaki beş bina yüksek enerji verimliliği standartlarını karşılıyor. Lego ayrıca 50.000 ağaç dikti - fabrika için arazi açmak üzere kestiği ağaç sayısının iki katı. Bu fabrika aynı zamanda tek kullanımlık plastik poşetleri ambalaj için kağıt poşetlerle değiştiren ilk Lego fabrikası.
Lego'nun kurucusu Ole Kirk Kristiansen, 1958 yılında ikonik plastik tuğlaların patentini almadan önce şirketi ahşap oyuncak üreticisi olarak kurdu. Şirket halen plastik tuğlalarını daha çevre dostu hale getirmenin bir yolunu arıyor.
Christiansen, Lego tuğlalarının onlarca yıl dayandığını ve yeniden kullanılabildiğini, ancak nihai amacın onları daha yenilenebilir malzemelerden yapmak olduğunu söyledi.
Geçen yıl üretilen Lego tuğlalarında kullanılan malzemelerin üçte birinin yenilenebilir ve geri dönüştürülmüş kaynaklardan elde edildiğini söyledi. Ancak bu, fosil yakıtlardan elde edilen plastikten daha pahalı.
"Şu anda ucuz değil, ama biz inanıyoruz ki... bu konuya eğilirsek, fosil yakıta dayanmayan plastik malzemeler için bir tedarik zinciri oluşturmaya yardımcı oluruz," dedi.