Araştırmacılar, iklim değişikliğiyle ilgili kullanılan mevcut dilin yanlış bilgilerin yayılmasını kolaylaştırabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Birleşmiş Milletler'in iklim değişikliği risklerine ilişkin kullandığı dil, kamuoyunu kafa karıştırabilir ve yanlış bilgiyi körükleyebilir.
Essex Üniversitesi'nin, Birleşik Krallık'ta 4.000'den fazla kişiyle yaptığı yeni bir çalışma, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından kullanılan bazı kelimelerin, kamuoyunun bilim insanlarının "bölünmüş" olduğunu ve tahminlerin "aşırı ya da akla yatkın olmadığını" düşündüğünü ortaya koydu.
Nature Climate Change'de yayımlanan araştırma, politika yapıcılara iklim değişikliği, etkileri ve olası gelecekteki riskler hakkında tarafsız, düzenli bilimsel değerlendirmeler sunmak üzere kurulan IPCC'nin, belirli ifadeler nedeniyle istemeden kamuoyunun bilime güvenini "aşındırıyor" olabileceğini savunuyor.
İklim dili kamuoyu algısını nasıl şekillendiriyor
IPCC, gerçekleşme olasılığı yüzde 33'ten düşük olan büyük ölçekli deniz seviyesi yükselmesi gibi olaylar için "olası değil" ya da "olasılık düşük" ifadelerini kullanıyor.
Psikoloji Bölümü'nden Profesör Marie Juanchich, bunun sonuçları olumsuz bir çerçeveye oturttuğunu ve insanların günlük konuşmada duyduklarına itiraz ederken ya da doğruluğundan şüphe ederken kullandıkları ifadelerle ilişkilendirildiğini tespit etti.
Sonuç olarak, "olası değil" ifadesini duymak, araştırmaya katılanların, aslında bir anlaşmazlık olmasa bile iklim bilimcilerin birbirleriyle uyuşmadığını düşünmesine yol açtı.
İklim değişikliğine ilişkin yanlış bilginin riski
Bu yanlış yorumlama, iklimle ilgili yanlış bilgi daha kolay yayılabilir; araştırma bunun siyasi yönelimlerden ve iklim değişikliğine ilişkin inançlardan bağımsız olduğunu gösteriyor.
Unutulmamalıdır ki yanlış bilgi, birinin olgu gibi sunduğu yanlış ya da bağlam dışı bilgidir. Bu, kasten yanlış olan ve izleyicisini aldatmayı amaçlayan dezenformasyon ile aynı şey değildir.
Küçük dil değişiklikleri kamuoyunun anlamasına yardımcı olabilir mi?
Sekiz deneyde Juanchich, "küçük bir olasılık var" gibi ufak ifade değişikliklerinin, bir şeyin neden gerçekleşebileceğine odaklanmayı sağladığını ve tahminlere duyulan güveni artırdığını buldu.
"Bu, basit bir ifade değişikliği olsa da, düşük olasılıklı birçok olayın yine de ağır etkiler yaratabilmesi nedeniyle büyük fark yaratabilir" diye ekliyor.
"Aşırı deniz seviyesi yükselmesi veya aşırı yağış olaylarıiçin yüzde 20'lik bir olasılık, toplulukların görmezden gelebileceği bir şey değildir. Yine de bu olayları 'olası değil' diye nitelendirmek, kamuoyunun riske dair farkındalığını azaltabilir ve iklim değişikliğinin tehdidini azaltan ya da buna hazırlık yapan eylemleri destekleme isteğini düşürebilir."
Daha net iletişim çağrısı
Juanchich, iklim değişikliği üzerine dünya çapındaki araştırmaları "iklim eylemini daha iyi bilgilendirmek" için sentezlediği için IPCC'yi övüyor.
Bununla birlikte çalışma, bu raporlarda ele alınan içgörülerin, "yüksek bilimsel standartları ve bu tahminlere ilişkin iklim bilimciler arasındaki mutabakatı" ileten bir biçimde sunulduğunu savunuyor.
"Şu anda CO2 azaltım çabalarını zayıflatan siyasi bölünmelere ve yükselen popülizme rağmen, iklim değişikliğini ele almak için bir araya gelmemiz gerekiyor" diye ekliyor Juanchich. "B gezegeni yok."