“Trump’ın ... temiz enerji sektörüne zarar verme girişimi, sektörün sahip olduğu doğal avantajları tek başına dengelemeye yetmiyor” diyor bir uzman.
Bu yıl ABD Başkanı Donald Trump, rüzgâr ve güneşi engellerken kirletici yakıtları teşvik etmek için çalıştı. Ancak düşüşlerin arasında, uzmanlara göre temiz enerji için bazı olumlu gelişmeler de yaşandı.
Associated Press haber ajansı, onlarca enerji geliştiricisi, uzman ve siyasetçiyle görüştü; birçoğu, projeler elektrik şebekesine bağlanırken ilerleme kaydedilmiş olsa da 2025’i temiz enerji açısından çalkantılı ve zorlu bir yıl olarak tanımladı.
Veri merkezlerini beslemek için hızla artan elektrik talebini karşılamak ve elektrik faturalarını düşürmek için temiz enerjinin büyümeyi sürdürmesi gerektiğini söylüyorlar.
Güneş enerjisi kurucu ve işletmecisi Jorge Vargas, Trump’ın sık sık manşetlere çıkıp yenilenebilir enerjiyi eleştirmesi ve Cumhuriyetçilerin Temmuz ayında Kongre’den temiz enerji için vergi indirimlerini dramatik biçimde geri alan vergi ve harcama kesintisi tasarısını zorla geçirmesi nedeniyle, temiz enerji için 'çok zor bir yıl' olduğunu söyledi.
'Bu yıl bir soğuma etkisi vardı,' dedi Aspen Power’ın kurucu ortağı ve CEO’su Vargas. 'Bununla birlikte dayanıklı bir sektörüz.'
Plug Power başkanı Jose Luis Crespo, hem politikalardaki yeniden ayarlamanın hem de teknolojik ilerlemenin temiz enerjinin seyrini yıllarca belirleyeceğini söyledi.
ABD 2025’te enerji politikasında büyük bir savrulma yaşadı
Temiz enerjinin 2025’teki kaderinin önemli kısmı, destekçisi Joe Biden’ın Beyaz Saray’dan ayrılmasıyla belirlendi.
Yıl, temiz enerji teknolojileri için bol federal sübvansiyonlarla, projelere parça ve malzeme üreten ABD merkezli şirketlerin sayısının artmasıyla ve eyaletler ile şirketlerden gelen güçlü taleple başladı, dedi küresel danışmanlık şirketi Baringa’dan ortak Tom Harper.
Harper’a göre yıl, sübvansiyonların budanması, tedarik zincirinin zayıflaması, tarifelerden kaynaklanan daha yüksek maliyetler ve bazı müşterilerin temiz enerjiye bağlılıklarını sorgulamasıyla sona eriyor. Yılı 'paradigma değiştirici' olarak nitelendirdi.
Trump, rüzgâr ve güneş enerjisini 'yüzyılın dolandırıcılığı' olarak nitelendirdi ve yeni projeleri onaylamayacağına söz verdi. Federal hükümet yüzlerce projeye sağlanan hibeleri iptal etti.
Cumhuriyetçilerin vergi tasarısı, Demokratların 2022’de çıkardığı amiral gemisi iklim ve sağlık yasasıyla kurulan temiz enerji programlarını tersine çevirdi veya ciddi biçimde kıstı. Pacific Research Institute düşünce kuruluşundan Wayne Winegarden, alternatif enerjinin sübvansiyonsuz da uygulanabilirliğini kanıtlama zamanının geldiğini söyledi. (Fosil yakıtlar da sübvansiyon alıyor.)
Birçok enerji yöneticisi bunun en sonuç doğuran politika değişimi olduğunu söyledi. TWAICE’in Amerika kıtasındaki büyümesini yöneten, batarya enerji depolama sistemleri için analiz yazılımı sağlayan Lennart Hinrichs, tasarının temiz enerji projelerinin ekonomisini yeniden şekillendirdiğini, teşvikler sona ermeden inşaata başlama yarışı doğurduğunu ve geliştiricileri parça ve malzeme tedarik stratejilerini yeniden değerlendirmeye zorladığını söyledi.
American Clean Power Association’ın CEO’su Jason Grumet, bu kadar büyük politika belirsizliği varken şirketlerin milyar dolarlık yatırımlar yapamayacağını söyledi.
Sonuç olarak, Duke Üniversitesi’ndeki Nicholas Institute for Energy, Environment and Sustainability’nin direktörü Brian Murray’ye göre, ABD’de sera gazı emisyonları daha önce öngörülenden çok daha düşük bir hızla azalacak.
Buna rağmen güneş ve batarya depolama hızla büyüyor
Wood Mackenzie’nin araştırmasına göre Trump yönetiminin ilk dokuz ayında şebekeye eklenen yeni kapasitenin yüzde 85’i güneş ve depolamadan geldi.
Bunun nedeni, ekonomik dinamiklerin güçlü kalması, talebin yüksekliği ve teknolojilerin hızla devreye alınabilmesi, dedi Anza Renewables’ın CEO’su Mike Hall.
Güneş enerjisi şirketi Sol Systems, en büyük şebeke ölçekli projesini devreye alıp işini büyüttüğü için rekor bir yıl geçirdiğini açıkladı. Enerji depolama sistemleri şirketi CMBlu Energy ise depolamanın bu yıl da açıkça kazanan olarak öne çıktığını, tercihten zorunluluğa dönüştüğünü söyledi.
ABD’li Demokrat Senatör Sheldon Whitehouse, 'Trump’ın temiz enerjiye zarar vermek için devlet düzenlemelerini manipüle etme çabası, temiz enerjinin doğal üstünlüklerini dengelemeye yetmiyor,' dedi. 'Yön hâlâ tümüyle doğru.'
Güneş Enerjisi Sektörleri Birliği, Washington’daki politikalar ne olursa olsun güneş ve depolamanın ülkenin enerji geleceğinin omurgası olarak büyümeye devam edeceğini söyledi.
Nükleer ve jeotermal de iyi bir yıl geçirdi
Demokratlar ve Cumhuriyetçiler, nükleer reaktörleri çalışır halde tutmak, daha önce kapatılan reaktörleri yeniden devreye almak ve yeni, ileri reaktör tasarımlarını kurmak için yatırımı destekledi. Nükleer enerji, diğer yenilenebilirler gibi genellikle yeşil enerji olarak etiketlenmese de karbonsuz bir elektrik kaynağıdır.
Baringa ortağı David Shepheard, '2025 Bingo kartında ‘Three Mile Island’ı yeniden başlat’ yazan var mıydı?' diye sordu. Pensilvanya’daki tesis, 1979’da ülkenin en kötü ticari nükleer enerji kazasının yaşandığı yerdi. Enerji Bakanlığı yeniden başlatmayı finanse etmeye yardımcı olmak için 1 milyar dolar kredi sağlıyor.
Edelman’da icra başkan yardımcısı Darrin Kayser, 'Herkes nükleeri seviyor,' dedi. Kayser, küçük modüler reaktörlere yönelik teknolojinin olgunlaşmaya başlamasının da buna yardımcı olduğunu ekledi.
Nuclear Energy Institute’ten kıdemli direktör Benton Arnett, temiz ve güvenilir güce duyulan ihtiyaç arttıkça 'bugün atılan adımlara temel atma olarak bakacağız' dedi.
Trump yönetimi jeotermal enerjiyi de destekliyor ve vergi tasarısı jeotermale yönelik vergi kredilerini büyük ölçüde korudu. Geothermal Rising derneği, teknolojilerin olgunlaşıp üretmeye devam ettiğini, bunun da 2025’i bir sıçrama yılı haline getirdiğini söyledi.
Açık deniz rüzgârı için berbat bir yıldı
Küresel sürdürülebilirlik ve enerji danışmanlığı şirketi Trio’da kıdemli yönetici direktör Joey Lange, açık deniz rüzgârı için ABD’deki ivmenin, sektör yeni yeni tutunmaya başlamışken aniden durduğunu söyledi.
Trump yönetimi büyük açık deniz rüzgâr çiftliklerindeki inşaatı durdurdu, rüzgâr enerjisi izinlerini iptal edip ruhsat süreçlerini askıya aldı, yeni açık deniz rüzgârı geliştirme için geniş federal deniz alanlarının kullanımına yönelik planları kaldırdı ve açık deniz rüzgâr projelerine federal finansmanı kesti.
Bu durum projeleri, geliştiricileri ve teknoloji yenilikçilerini adeta biçti; rüzgârda kimse sermaye toplamıyor ya da harcamıyor, dedi FischTank PR’ın kurucusu ve CEO’su Eric Fischgrund. Yine de Fischgrund, dünyanın daha temiz enerjiye geçiş halinde olması nedeniyle iyimserliğini koruduğunu söyledi.
2026’da daha fazla temiz enerjiye ihtiyaç var
Eski Demokrat Senatör Mary Landrieu, talebin veri merkezleri ve diğer kaynaklardan artması ve insanların uygun fiyatlı, güvenilir elektrik talep etmesiyle, çeşitli kaynaklardan oluşan bir enerji stratejisinin tek çıkar yol olduğunu söyledi. Şu anda Natural Allies for a Clean Energy Future’da görev yapan Landrieu, belirli enerji teknolojilerini ideolojik gerekçelerle teşvik etmenin ya da cezalandırmanın sürdürülebilir olmadığını belirtti.
Uzmanlar, güneş ve batarya depolamanın 2026’da da hızla ve ucuza şebekeye çok miktarda güç eklemek üzere büyümeyi sürdüreceğini öngörüyor. Natural Resources Defense Council’de politika analiz direktörü Amanda Levin, piyasanın yeni elektriğin çoğunun yenilenebilir olmasını sağlamaya devam edeceğini söyledi.
Turn Forward’ın icra direktörü Hillary Bright, açık deniz rüzgârının da önemli bir rol oynamaya devam edeceğini düşünüyor. Yeni yılda elektrik talebini karşılamaya yardımcı olmak için hem hazır hem de gerekli; bunun 'tüm kesimler' için giderek daha net hale geleceğini söyledi. Turn Forward açık deniz rüzgârını savunuyor.
Bu fırlayan talep, 'yönetimin yenilenebilirlerle ilgili erken politika kararlarını yönlendiren siyasi hesabı altüst ediyor,' dedi.
BlueWave CEO’su Sean Finnerty, uygun fiyatlı ve güvenilir elektrik sunma baskısını hisseden eyaletlerin, izinleri ve şebekeye bağlanma süreçlerini sadeleştirerek ve ruhsat, harç gibi kalemlerin maliyetlerini düşürerek uygun fiyatlı, güvenilir elektrik sağlama yönündeki temiz enerji ivmesini 2026’da giderek daha fazla artıracağını düşünüyor.
Lunar Energy’nin gelirden sorumlu başkan yardımcısı Ed Gunn, sektörün daha önce de zorlu yılları atlattığını söyledi.
'Temeller değişmedi,' diyen Gunn, 'temiz enerjide muazzam bir değer var.'