REKLAMİspanya Başbakanı Mariano Rajoy’un peşini Barcenas skandalı 6 aydır bırakmıyor. Geçtiğimiz şubat ayında El Pais gazetesi Halk Partisi’nin muhasebe hesaplarının fotokopilerini yayımlayarak başbakana yüksek meblağlarda ödeme yapıldığını ortaya çıkardı. Rajoy bu iddiaların “yanlış” olduğunu, partisinde ya da başka bir yerde asla kara para alıp dağıtmadığını” kesin bir dille belirtti.
Fakat bu açıklama İspanya’nın yatışmasına yetmedi. Skandala Halk Partisi’nin haznedarlığını yapmış Louis Barcenas’ın adı verildi. 1990’da bu göreve kendisini Rajoy getirmişti. Halk Partisi’nin hesapları 2009’a kadar Barcenas’tan soruldu. Haberin yayımlanmasından birkaç ay sonra Barcenas göz altına alındı.
Temmuzda ise Barcenas, El Mundo gazetesine başbakanın kendisini destekler yöndeki telefon mesajlarını ve Rajoy’un kara para aldığını gösteren muhasebe belgelerinin asıllarını verdi. Telefon mesajlarının skandalın patlak vermesinin ardından (6 Mart 2013) gönderilmiş olması dikkat çekici idi.
Başbakanın en güvendiği isimlerden olan eski haznedar, 1997’den 2008’e kadar her yıl Rajoy’a 25200 Euro ödemişti. Bu durumu başbakan şöyle açıklamakla yetindi:
“Dün yayınlanan mesajlar daha önceden söylenenlerin onaylandığını gösteriyor. Yani hukukun şantaja boyun eğmeyeceğini.”
Fakat kamuoyundaki kızgınlık giderek artıyordu.İspanyollar yolsuzluğu, işsizlikten sonra en büyük dert olarak seçti. Güçlü bir çoğunlukla iktidara gelen Halkçı Parti arkasındaki desteği hızla kaybetmeye başladı.
20 Kasım 2011’deki seçimlerden Halk Partisi büyük bir zaferle çıkmıştı. Meclisteki bu çoğunluk sayesinde başbakan muhalefetin tüm istifa çağrılarını duymazdan geldi. Geçtiğimiz perşembe ise sadece Barcenas’a güvenmekle hata yaptığını kabul etti. Bunun dışında da bir suçu bulunmadığını belirtti:
“Halk Partisi’nin iki muhasebe sistemi bulunmuyor ve bir suçu da saklamadı. Maaşlar ödendi mi? Evet. İşlevsel görevler için fazladan ödemeler yapıldı mı? Evet. Nedenleri belirtilen harcamaların avansları ödendi mi? Bu da yapıldı. Her yerde de bu yapılır, çünkü doğrusu budur.”
Mariano Rajoy’un parlamentodaki savunmasını daha detaylı ele almak için ‘Barcenas Dosyası’ kitabının yazarı Ernesto Ekaizer ile konuştuk. Ekaizer, El Pais gibi birçok İspanyol medya kurumunda da yazılarıyla yer alıyor.
euronews: “Sizce partiye kimi şirketlerden gelen gizli ödenekleri içeren bazı hesapların gizlendiğini inkar ederken, Rajoy’un eski mal işler sorumlusuna güvenmekte hata yaptığını açıklaması, itibar edilebilir bir açıklama mı?”
Ernesto Ekaizer: “Rajoy yaptığı hatanın ne olduğunu bize açıklamadı. Burada asıl önemli olan, Rojoy’un benim ‘Kral Formülü’ dediğim hareketi yapmış olması. Geçtiğimiz sene 18 Nisan’da Don Juan Carlos, şu çok tartışılan Afrika’daki fil avlama gezisi için özür diledi. O da bu formülü kullandı: ‘Özür dilerim, yanlış yaptım, bir daha olmayacak.’ Bence bu formül çok farklı bir şekilde Rajoy tarafından kullanıldı. Çünkü hepimiz biliyoruz kral bir hükümdardır ancak iktidar değildir. Bu çok önemli bir nokta. Rajoy bir kişiyi desteklediğini ancak hatalarını örtmediğini çünkü onun suçsuz olduğunu sandığını söyledi. İnglizler buna ‘örtbas etmek’ derler. İşte bu Nixon’u 1974’teki Watergate sırasında bitirmişti. Daha önceden de yazdığım gibi bu örtbas mart 2009’da Barcenas ceza aldıktan sonra başladı.
euronews: “Muhalefet Rajoy’un istifasını istedi çünkü onun ahlaki yetkinliğini kaybettiğini iddia etti. Sizce bunun olasılığı nedir? Rajoy çoktan istifa etmeyeceğini ve seçimlere gidilmeyeceğini söyledi.”
Ekaizer: “Rajoy erken seçimlere gitmeyecek ya da istifa etmeyecek. Benim görüşüme göre, buradaki tek çözüm Nixon davasındaki gibi yeni suçların ortaya çıkması. Nixon’da bu Beyaz Saray’dan istifası için yaptığı pazarlıkların ses kayıtlarının ortaya çıkmasıyla olmuştu. Partiye ve Rajoy’a olan güvenini sorgulamaya başladıktan sonra Barcenas’ın da birçok kayıt yapmış olması gerek. Elde ettiğim bilgilerden sonra inanıyorum ki, bu suç teşkil eden yeni kanıtlar Rajoy’un partideki en büyük düşmanı María Dolores de Cospedal ile yaptığı konuşmalar olacak. Ancak burada önemli olan, Barcenas’ın 109 sayfalık, parti içinde 1990’dan bu yana olan yasadışı ödenek sistemini açıkladığı itirafları. Tüm bunların ardından Rajoy hiçbir şey söylemedi.”
euronews: “Sizce Rajoy bugünkü savunmasıyla kamuoyunu inandırmayı başardı mı?”
Ekaizer: “Bence bunu kamuoyu yoklamalarında göreceğiz. Ancak burada asıl sormamız gereken soru, Rajoy ortaya güçlü argümanlar sundu mu yoksa asıl konudan kaçmaya mı çalıştı, ki ben son seçeneğe ihtimal veriyorum.”