Yunanistan sil baştan değişiyor

Bu temizlikçi kadınlar bir seneyi aşkın bir süredir kemer sıkma politikası adaletsizliğinin sembolü oldu. Maliye Bakanlığı, Avrupa Birliği ve IMF ile yapılan kurtarma paketine uymak için bütçe kesintisi yapınca, işini kaybeden bu insanlar durumu protesto etmeye başladırlar. Bakanlığın önünde kamp kurarak işlerini geri istediler.

Kendilerini yeniden işe almaya söz veren Syriza Partisi’ne oy verdiler. Çipras ve Partisi, bu kadın ve birçok Yunanlı vatandaşa yapılan yanlışları düzeltmeye and içti.

Sophia Tsagaropoulou, Temizlikçi Kadın: ‘‘Krize sebebiyet vermeyen birçok insan tam beş senedir bedel ödüyor. Krizden önce çok para kazanan insanlar krizden sonra da para kazanmaya devam ettiler. Sadece alt ve orta kesim bu bedeli ödemek zorunda olmamalı. Cennet gibi bir ülkede yaşıyorken şimdi bunu cehenneme çevirdiler.’‘

Ancak kemer sıkma politikasının getirdiği bu zor günleri aşmak bu adam için çok da kolay olmasa gerek…

Radikal sol Syriza Partisi Başkanı Alexis Çipras Avrupa Birliği ve IMF’nin getirdiği kemer sıkma politikasının yaralarını sarmaya söz verdi.

Alexis Çipras, Syriza Partisi Başkanı: ‘‘Sizin, Yunan halkının verdiği oylar şüphesiz ki kemer sıkma politikalarına ve onun getirdiği ızdıraba son verecektir.

Geçen ayki seçim zaferinden beri Avrupa’nın politik ve ekonomik dünyasının gözleri Alexis Çipras ve partisinin üzerinde… Acaba bu sorunu nasıl çözecekler diye düşünüyorlar. Gayri safi milli hasılanın yüzde 176’sına eşit olan bu borç nasıl silinecek? Ya da her dört Yunanlı vatandaştan birinin işsiz olduğu bu durum nasıl değişecek?

Son beş sene içerisinde ekonominin yüzde 25 küçüldüğü Yunanistan 1930’daki o büyük krizden beri en kötü günlerini yaşıyor. Çipras bu adaletsizliği vergi kaçırma konusunda sıkı önlemler alarak çözeceğini söyledi ancak Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü bu uygulamanın Yunanistan’a yıllık 20 milyar Euro kaybettireceğini söylüyor.

Peki vergi kaçırmayı ‘ata sporu’ olarak niteleyen bir ülkede nasıl vergi toplayacaksınız?

Harry Theoharis önceleri Yunanistan’da bir vergi dairesinde çalışıyordu. Kendisi şimdi Potami Partisi’ne üye bir milletvekili.

Çağ dışı vergi kayıt sisteminin şimdi bilgisayarlarla donatılmasına rağmen geçtiğimiz Haziran bu görevinden istifa etmişti. Bunu aldığı ölüm tehditlerine bağlamıyor. Ona gör en büyük tehlike politika.

Harry Theoharis, Eski Vergi Dairesi Genel Müdürü, Yunanistan: ‘‘İstifa ettim çünkü hükümetin politikaları çok popülistti ve artık işimi yapmakta zorlanıyordum. Örnek verecek olursam eski hükümet seçimlerden önce vergi borçları konusunda daha ılımlı olmamızı istedi. Sosyal önlemler almak haciz işlemleri ile vergi toplamaktan daha zor. Bu konuda hep ılımlı olmamızı istediler.’‘

Theoharis Çipras’ın dürüst ve kararlı biri olduğuna inanıyor ancak vergi konusunun karmaşık yapısını da hafife aldığını düşünüyor.

Yunanistan’ın gemicilik sektörü ülkenin ekonomik hayat damarlarından birini oluşturuyor. Ülkenin milli gelirinin yüzde sekizini ve yarım milyon iş imkanını bu endüstri oluşturuyor. Ayrıca kriz dönemi bu sektörde maaşlarda kesinti olmamış. Fakat gemicilik sektörünün oligarşik yapısı bu kazanımları Yunanistan’ın dışına taşıyarak çok büyük vergi indirimlerinden yararlanmış.

Atina kıyılarında bir gemicilik şirketi işleten Michael Bodouroglou’ya göre hükümetin vergi toplamak için gemicilik sektörünün değil halkın kapısını çalması gerekiyor.

Michael Bodouroglou, Paragon Gemicilik Ltd. Başkanı: ‘‘Gemi sahipleri için vergi indirimi yok. Dünyada bu işi yapan meslektaşlarımızla aynı oranlarda vergi ödüyoruz. Açık konuşmak gerekirse eğer vergi indirimi olsaydı Avrupa’daki diğer şirkerler de bu durumdan yararlanmak için Yunanistan’a gelirdi ancak böyle bir şeye henüz şahit olmadık. Bence ülkeyi büyük bir borç yükünün altına sokan o büyük problemin altında kamu sektörünün çok büyük maaşlar alması bulunuyor. Çok memur çalışıyor, maaşlar yüksek, verimsiz ve iş dünyasına düşmanca yaklaşılıyor. Vermeleri gerekli hizmeti bize sağlamıyorlar.’‘

Ancak geç bir hamle Yunanistan için bir lüks ve Avrupa Birliği için de artık karşılanamaz. Ekonomik kriz tüm Euro bölgesini vurunca Yunanistan için tek çare Avrupa Birliği ve IMF’nin kurtarma paketi reformlarına uymaktı. Reformlara çoğu Yunan vatandaş tepki gösterdi. Ücret ve emekli maaşlarında kesinti olduğu gibi bazı ek vergiler daha getirildi. Avrupa’da öfke vardı. Özellikle Troika koalisyonu ve Almanya Yunanistan’ı hiçbir zaman ödeyemeyeceği bir kurtarma paketinin altına itti.

Elena Panaritis ilk kurtarma paketini destekliyordu. Şimdi ise Syriza hükümetine bir tavsiyede bulunuyor. Ona göre Yunanistan’ın borcunu ödeyememesi ülkenin değil tüm Avrupa’nın durumunu yansıtıyor. Avrupa 2008’den bu yana yüzde sıfır oranında büyüme gösterdi.

Elena Panaritis, Ekonomist: ‘‘Ekonomi çökene kadar mükemmel bir tecrübe yaşadık. Euro mu yoksa Avrupa Birliği mi? İnekler dolgun ve süt verirken hepimiz mutluyduk. Ancak inekler zayıf düştü ve sütten kesildi. Hala bir duruşumuz yok. Şimdi o küçük kanarya Yunanistan ölmek üzere çünkü oksijen kalmadı. Herkes ‘sizi bu kömür madeninden dışarı çıkarıp nefes almanızı sağlayacağız. Şimdi musluğun suyunu kesiyoruz’ diyor.’‘

Ancak eski koalisyon hükümetine göre Yunanistan’a oksijen verildi. özellikle 2012 yılındaki ikinci kurtarma paketi ile verilen 240 milyar Euro kaynak Yunanistan’ın Euro bölgesinden çıkmasına engel oldu. Ancak Çipras Yunanistan’ın borcunun artık uzatılamayacağı görüşünde… Özetle Yunanistan’ın Euro bölgesinden çıkması tekrar gündeme geldi.

Jens Bastian, Eski AB İş Gücü Örgütü Üyesi: ‘‘Son birkaç haftadır Yunanistan’ın Euro bölgesinden çıkması ile ilgili senaryolar konuşuluyor. Bu tarz konuşmaktan kaçınıyorum ancak Euro bölgesi Yunanistan’ın çıkışına hazırlansa iyi olur gibi fikirleri çok doğru bulmuyorum. Bu durumdan şüpheliyim. Kurtarma politikası için bir plan yapılabilir ve şimdi yeni finans kaynakları da var. Ancak bu ülkede yaşayan bir toplumun ve demeokrasinin olduğu unutulmamalıdır.’‘

Dimitra Mandikou bu demokratik hareketin bir parçası.
Üç çocuk sahibi bu anne kriz ve kemer sıkma politikaları sonucu her şeyini kaybetmiş. İşini, sağlığını, evliliğini ve hatta yakında evini de… O bankaları, ve vatandaşlar yerine bankaları kurtarmaya çalışan hükümeti suçluyor. Şimdilik aylık 300 Euro ile geçinmeye çalışıyor.

O Syriza’ya oy verdi çünkü kaybedecek hiçbir şeyi yoktu.

Dimitra Mandikou, Yunanlı vatandaş: ‘‘Ben borç alıp vermeyen ve faturalarını ödemeyen birisi değildim. Sorumluluklarımdan kaçmıyorum ve bu sebeple de uyuyamıyorum. Doktorlar bana iki sene önce kanser teşhisi koydu ve bunun sebebinin tamamen psikolojik sorunlar ve stres olduğunu söyledi. Arkadaşlarım ve bütün herkes bana aynı şeyi tavsiye ediyor. Ben ödemelerimi durdurdum çünkü artık param yok. Bizi bu duruma düşürenler utansın. Hiçbir borcumu ödeyemiyorum. Ne yaparlarsa yapsınlar çünkü umrumda değil. İsterlese hapse atsınlar.’‘

‘Ne isterseniz yapın.’ Syriza’ya oy veren ve kemer sıkma politikasına karşı olanların sloganı bu: Kurtarma paketi planı başarısız oldu. Kimseyi suçlamayın ve sabırlı olun.

‘‘Adeta üzerimizde deney yaptılar. Ülke borçları için yapılan bu ameliyat başarısız oldu ve hasta öldü.’‘

Yunanistan hükümeti ve Avrupa, hastayı yeniden diriltmeye çalışırken bu kadınlar da birçok Yunanlı gibi bekliyor. Sadece iş bulmak için değil aynı zamanda saygınlıklarını da geri istiyorlar. Syriza işleri yoluna koyacağına söz verdi.