İspanya'da ekonomik büyüme yeniden canlandı ancak işsizlik oranı hala çok yüksek. Endülüs bölgesinde her üç kişiden biri işsiz. Reporter bu hafta bölgeye giderek halkın nabzını tuttu.
Miguel Angel spor yapıyor. Son bir kez daha barfiks çekiyor. 27 yaşındaki bu İspanyol girdiği depresyondan kurtulmaya çalışıyor. Şu anda Endülüs bölgesinin Jerez de la Frontera şehrindeyiz. Bu büyük bölgedeki işsizlik oranı yüzde 40 gibi korkunç bir rakama yükseldi. Bu istatistiklerin ardında Miguel Angel gibi gerçek kimlikler ve insanlar bulunuyor.
Miguel Angel Vaca Fernandez, ‘Jerezli iş arayanlar’ grubu kurucusu: ‘‘Üç buçuk yıldır işsizim. Durum gerçekten de çok vahim. Evet inanmak zor ama hayat böyle… Gittikçe daha da karamsar oluyorsunuz. Bazı günler yataktan çıkmak bile istemiyorsunuz. Bazen içinizde bir umut oluyor ama hepsi boşuna… İçler acısı bir durumdayız.’‘
Miguel Angel polislik sınavına hazırlanıyor. Ancak rekabet çok fazla. 1.300 kişilik sınava bu sene 58.000 kişi başvuru yaptı. 820 kişinin alınacağı Ulusal Muhafızlık sınavı için 32.000 aday bahçede sıra bekledi. Miguel Angel’e göre İspanya genel bir buhran içerisinde…
Miguel Angel Vaca Fernandez: ‘‘Bazen düşünüyorum. Annem ve babam benim şu anki yaşından çok daha gençken beni dünyaya getirdiler. Bu gerçeklik beni gerçekten de üzüyor. Benim de bir ailem olmalı. Ev sahibi olmalı ve karım ve çocuklarımla yaşamalıyım. Ancak düzgün bir işim olmadan bunu yapabilmem imkansız.’‘
Miguel’in kardeşi Maribel de işsiz. Jerez şehrinde 34.000 erkek ve kadın işi olmadığı için çalışmıyor. Endülüs Bölgesel Yönetimi 69 kişilik yeni bir kadro açtığı zaman 23.015 aday başvuru yapmış.
İspanya ekonomisi karmaşık bir yapıda. Büyüme devam ediyor ancak işsizlik oranı hala yüksek…
Bölgeler arasındaki fark hala çok fazla… İşsizlik oranı Extremadura Bölgesi’nde yüzde 29, Endülüs’te 32 ve Jerez’de daha önceden belirttiğimiz gibi yüzde 40 civarında…
Miguel’in kız kardeşi Maribel 30 yaşında… Turizm okumuş ve daha önceden hava alanında çalışmış. Eğitimli olmasına rağmen kendisi dört yıldır işsizmiş. Kendisi yerel halkla iletişime geçip iş bulmak için bir sosyal medya sitesinde ‘Jerezli iş arayanlar’ grubuna katılmış.
Maribel Vaca Fernandez, İşsiz bayan: ‘‘Genellikle ilk olarak internete girerek iş konusunda bana gelen mesajları kontrol ediyorum. Daha sonra iş bulmayla ilgili diğer internet sitelerine göz atıyorum. Elle tutulur bir şeyler bulursam bunu diğer arkadaşlarımla paylaşıyorum.’‘
Tasarımcı Jose Ramon sosyal medyadaki iş bulma hesabını üç sene önce açmış. Jerez’de daha çok kulaktan kulağa dolaşan haberlerle iş bulunduğunu görmüş. Ayrıca iş aramak için internet ortamı da çok kullanılıyormuş. ‘Jerezli iş arayanlar’ sosyal medya hesabı en başından beri ilgi görmüş. Şu anda yaklaşık dokuz bin üyesi bulunuyor. Jose bakın işsizlik oranını bizlere nasıl anlatıyor?
José Ramon Torrejoyanca, ‘Jerezli iş arayanlar’ grubu kurucusu: ‘‘Bu durum kültürle alakalı bir şey değil ancak biraz ilgisi var. Bu çok uzun zamandan beri uygulanıyor. Örneğin burada devlet yardımı almak çok yaygın. Balık vermek, balık tutmasını öğretmekten ya da kendi oltanı alıp balıkçı olmaktan çok daha kolay.’‘
İşsizlik oranının yüksek olmasının başka açıklamaları da var. Gazeteci Ana Huguet yönetimdeki eski diktatörü suçluyor. Franco’nun ülkenin kuzey bölgesinde sanayi yatırımı yaptığını ancak güney bölgesini ihmal ettiğini belirtiyor. Demokrasi geldikten sonra da yolsuzluk kapıları sonuna kadar açıldı ve ülke yönetimi suistimal edildi.
Ana Huguet, Gazeteci: ‘‘Belediye başkanı çok da önceliği olmayan bir projeye ülkenin parasını yatırdığı zaman, bu durum istihdam oranına ve sürdürülebilir kalkınmaya zarar verebiliyor. Bu iş için Jerez yerel yönetimine 1.4 milyar Euro yardım yapılacak. Yani şu anda bu konuyla ilgili yatırım yapılması imkansız.’‘
1980 yılında bölgede üretilen Sherry şarapları için 22.000 kişi çalışıyordu. Ancak satışların düşmesi, şirketin özelleştirilmesi gibi nedenlerden dolayı şu anda bu rakam binden daha az…
Maribel ve Jose Ramon, Manuel ile buluşuyor. Kendisi şu anda işsiz. O da sosyal medyadaki gruba üye… Herkes umudunu kaybetmiş. Çünkü eldeki iş imkanları sadece kısa zamanlı ve ücreti düşük.
Maribel Vaca Fernandez, İşsiz bayan: ‘‘Bazı insanlar benim sosyal medyadaki üyeliğimi unutuyor ve beni işveren zannederek bana CV’lerini yolluyorlar. Ben sadece bulduğum iş imkanlarını internette diğer insanlarla paylaşıyorum. Bazı CV’ler özenle hazırlanmamış, hatta bazıları nasıl CV yazacaklarını dahi bilmiyorlar. Çoğu zaman gönüllü olarak onlara yardım ediyor ve CV’lerini düzelterek kendilerine geri gönderiyorum.’‘
Manuel Pena Molina, İşsiz genç: ‘‘Geleceğimi düşüyorum ve tekrar eski halime dönmek ve yeniden bütün bir birey olmak istiyorum. Çalışmadığım zaman, beni dikkate almadıklarını hissediyorum. İşsizlik ne kadar uzun sürerse, o kadar kendimi kötü hissediyorum. Kendimi işe yaramaz biri gibi hissediyorum.’‘
Ticaret odası, bölgedeki ekonominin yüzde 30’unun kayıt dışı olduğunu tespit etmiş. Elde edilen vergiler çok düşük. Manuel Jerez’deki bu durumun büyük bir sorun olduğunda hem fikir…
Manuel Pena Molina, İşsiz genç: ‘‘Evet burada kayıt dışı çok fazla… Herkes de bunun farkında… Ayrıca Endülüs’te kaçak çalışmak çok yaygın. Bu durumu değiştirmek için uğraşıyoruz ama bir işe yaramıyor. Bazen işçilerin sigortaları yatırılıyor ama bazen de kaçak çalışıyorlar. Burada işler bu şekilde devam ediyor.’‘
İşsizlik aynı zamanda yoksulluğa sebep oluyor. Ancak Jerez’de halk arasındaki dayanışma çok iyi. Bölgedeki birçok kişi yerel derneklere üye. Miguel Angel de bunlardan biri… Paskalya bayramında dini yapıların etrafında yürüyüş düzenliyorlar. Bugün ihtiyacı olanlara yemek dağıtılıyor. Zengin ve fakir, çalışan ve işsiz insanlar bir arada…
Juan Carlos Ruiz Becerra, Yardım Derneği Başkanı: ‘‘Daha fazla gıda maddesi toplamalıyız. Bu çabamızı kimse görmüyor. Geçen cuma topladığımız 800 kilo ürünü bu cuma üç katına çıkarmalıyız. Ve bu cumartesi günü yardım amaçlı ‘Zambomba’ partisi düzenleyerek para toplayacağız. Bu parayı ve gıda maddelerini yardıma muhtaç sekiz aileye sene boyunca vereceğiz.’‘
Manuel Ferreira Cordero, Dernek üyesi işsiz genç: ‘‘Aslında gıda yardımı yapan bazı insanların kendisi de yardıma muhtaç durumda. Fakir insanlar da yardım ediyor. Bir kilo dahi olsa veriyorlar. Herkez yardım ediyor çünkü iyi bir şey yapıyoruz.’‘
Miguel Angel Vaca Fernandez, Dernek üyesi: ‘‘Bu dernekte vakit geçirmek kendi sorunlarımı unutturuyor. Hayatım ne olacak, iş bulabilecek miyim, iş olmadan yaşanılır mı gibi soruları artık kendime sormayı bırakıyorum. Bu arkadaş grubum bana güç veriyor. Şimdi yeni bir projeye başlayabiliriz.’‘
Dayanışma, Jerez’de anlamını buluyor. Avrupa Birliği Komisyonu 2020 yılına kadar Jerez’deki işsizliği azaltmak için bölgeye 1.4 milyar Euro yardımda bulunacak. Acaba bu para doğru yerlere gidecek mi? Acaba ekonomik büyüme için yeni strateji ne olacak? Buna İspanya karar verecek…
WEB BONUS 1 (İspanyolca)
Ana Huguet: “Ekonominin üçte biri kayıt dışı”
İspanya’nın Endülüs bölgesinde işsizlik oranı yüzde 32 civarında. Ayrıca jerez şehrinde bu oran yüzde 40’lara varıyor. Radyocu ve gazeteci Ana Huguet bölgedeki işsizlik oranı ve ekonomi,k durumla ilgili euronews’e özel bir röportaj verdi.
WEB BONUS 2 (İspanyolca)
Jose Ramon Torrejoyanca: “Kendini as ya da harakiri yap”
Sosyal medyada iyi işler yapan ve oldukça yüksek bir üye sayısına sahip ‘Jerez’de iş arayanlar’ grubunun kurucusu Jose Ramon, İspanya’nın güneyinde yer alan Endülüs bölgesi ve Jerez şehrindeki işsizliğin siyasilerin yanlış politikasından kaynaklandığını belirtiyor.
