İsviçre'nin orta kesimindeki Nidwalden kantonunda bir araya gelen onlarca dünya lideri, Ukrayna'da barışa doğru atılacak adımları ele alacak. Savaşın tarafı Rusya'nın zirveye davet edilmemesi ise eleştirilerin hedefinde.
REKLAMRusya-Ukrayna savaşını sona erdirmeye yönelik barış konferansı bugün İsviçre'de başlıyor.
Ekvador, Fildişi Sahili, Kenya ve Somali başkanları da dahil olmak üzere 50'den fazla devlet ve hükümet başkanının katılacağı bildirilen konferansa Rusya ve Çin katılmayacak.
Avrupa kurumları ve Birleşmiş Milletler (BM) dahil olmak üzere yaklaşık 100 heyet, Lucerne Gölü yakınlarındaki Bürgenstock tatil beldesinde hazır bulunacak.
Konferansa, Amerika Birleşik Devletleri'ni (AB) temsilen Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in katılması beklenirken, Türkiye ve Suudi Arabistan ise dışişleri bakanları ile katılacak. Brezilya gibi önemli gelişmekte olan ülkeler gözlemci olarak yer alırken, Hindistan ve Güney Afrika daha düşük seviyelerde temsil edilecek.
Rusya'nın savaşın tarafı olmasına rağmen Ukrayna hükümetinin isteğiyle konferansa davet edilmemesi ise eleştirileri beraberinde getirdi.
Bazı kesimler, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in hükümetinin varlığı olmadan toplantının yararsız olacağını düşünüyor. Rusya ile görüşmenin de bir noktada gerçekleşmesi gerektiğinde ısrar edenler, Moskova'nın bir gün sürece katılacağını umuyor. Ukraynalılar ise bu olasılığı değerlendiriyor.
Rusya'yı destekleyen Çin, barış sürecinin savaşın iki tarafı olarak Rusya ve Ukrayna'nın katılımını gerektirdiğini belirterek konferansa katılmayı reddeden çok sayıda ülkenin arasında yer alıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin 2022 sonunda sunduğu 10 maddelik barış formülünün unsurlarını temel alan konferansın önemli bir sonuç vermesi beklenmezken, Kiev'in uluslararası toplumu kazanması için büyük ölçüde sembolik bir çaba olarak görülüyor.
Gündem maddeleri
Ukrayna'da devam eden savaşın saha durumu ve diplomatik stratejiler karşısında, zirve organizatörleri üç gündem maddesi sundu: nükleer güvenlik, insani yardım ve savaş esirlerinin değişimi ve Karadeniz üzerinden yapılan sevkiyatların zaman zaman engellenmesi nedeniyle aksayan küresel gıda güvenliği.
En az tartışmalı meselelerden bazılarını kapsayan bu konu başlıkları, Zelenski'nin 2022 yılının sonlarında sunduğu 10 maddelik barış formülündeki öneri ve umutlardan oldukça uzak.
Putin'in hükümeti ise Ukrayna'nın tarafsız statüsü ve silahlı kuvvetlerine sınırlamalar getirilmesini içeren, savaşın erken aşamalarında müzakere edilen bir taslak anlaşma etrafında inşa edilmiş bir barış anlaşması istiyor.
Ukrayna'nın yıllardır devam eden NATO askeri ittifakına katılma çabaları da Moskova'yı rahatsız ediyor.
Bu hafta İtalya'nın başkenti Roma'da bir araya gelen G7 ülkeleri, dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna için kullanılmasını kabul etti.
Ancak zirveye damgasını vuran soru, iki ülkenin yüz binlerce insanın ölümüne ve yaralanmasına neden olan ve yüz milyarlarca euroya mal olan bir savaşın eşiğinden nasıl dönebilecekleri ve nihayet silahları nasıl susturabilecekleri oldu.
Zirve, Rus güçlerinin Ukrayna'nın doğu ve kuzeydoğusunda toprak kazanımları elde ederek ülkenin yaklaşık dörtte birinde sahip oldukları hakimiyeti genişlettiği bir dönemde gerçekleşiyor.
Geçtiğimiz yaz İsviçre'nin ev sahipliği yapacağı barış girişiminden söz edilmeye başlandığında, Ukrayna kuvvetleri özellikle güneydeki Kherson ve kuzeydeki Kharkiv şehirleri yakınlarında büyük toprakları geri kazanmıştı.
Dünyanın büyük bir kısmı son zamanlarda Gazze'de devam eden çatışmalara ve ulusal seçimlere odaklanırken, Ukrayna'nın destekçileri, dikkatlerin bir kez daha Rusya'nın uluslararası hukuku ihlaline ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün yeniden tesisine çevrilmesini istiyor.
Çatışmayı sona erdirmek için çalışan bir danışma grubu olan Uluslararası Kriz Grubu, bu hafta "Bürgenstock'ta büyük bir sürpriz olmazsa," etkinliğin "kayda değer bir sonuç getirmesinin olası olmadığını" belirtti.
REKLAM“Bununla birlikte, İsviçre zirvesi, Ukrayna ve müttefiklerinin, BM Genel Kurulu'nun 2022'de tanıdığı ve 2023 Şubat'ındaki Ukrayna'da adil barış konulu kararında yinelediği noktayı vurgulaması için bir fırsat: Rusya'nın tam ölçekli saldırganlığı, uluslararası hukukun açık bir ihlali,” denildi.
Öte yandan, İsviçreli yetkililer perşembe günü konferansın organizasyonu ile bağlantılı ilk siber saldırıları bildirdi.