Dünya kamuoyu uzun süredir İran ile büyük devletler arasında yapılan nükleer anlaşmayı tartışıyor. Sonunda anlaşmaya varıldı. Peki uzun süredir
REKLAMDünya kamuoyu uzun süredir İran ile büyük devletler arasında yapılan nükleer anlaşmayı tartışıyor. Sonunda anlaşmaya varıldı. Peki uzun süredir konuştuğumuz nükleer silahlar hakkında ne biliyoruz? Bu makalede sizinle beraber dünya tarihinin en yok edici savaş aletine bir göz atalım.
Bugün 16 Temmuz… Gezegenimiz Dünya’nın atom bombası ile tanıştığı günün yıl dönümü. Bundan tam 70 yıl önce, 16 Temmuz 1945’te Amerika Birleşik Devletleri ilk atom bombasını denerken tüm dünyayı içine alan nükleer silah tartışmaları da başlamış oldu.
Manhattan Projesi
Hikayenin başı biraz daha eskiye, 2 Ağustos 1939 tarihine dayanıyor. Ünlü fizikçi Albert Einstein, Macar meslektaşı Léo Szilard aracılığıyla Amerikan Başkanı Roosevelt’e bir mektup gönderir. Mektupta Einstein, Almanya’nın nükleer programı kapsamında bir atom bombası geliştirmiş olabileceğinden bahseder ve Amerika Birleşik Devletleri’nin de benzer bir program için geç kalmaması gerektiği uyarısında bulunur. Bu uyarı Beyaz Saray tarafından dikkate alınır ve Manhattan projesi, Amerika’nın yeni nükleer silah programı olarak başlatılır. Yaklaşık 100 bin kişilik bir ekibin yer aldığı projede kimse tam amacın ne olduğundan habersizdir.
Araştırmacıların çalışması 16 Temmuz 1945’te bir deneye konu olur. II. Dünya Savaşı’nda Japon direnişine karşı ilerleyemeyen Amerika artık ‘süper güçlü silahını’ denemek ister. New Mexico’da Alamogordo Askeri Havaalanı bölgesinde ilk atom bombası deneyi yapılır. Adına Trinity denilen deney sonucu bugüne kadar eşine görülmemiş bir patlama şiddetine ve yüksek yok edici güce sahip bir silah elde edilir.
Trinity’nin üzerinden bir ay dahi geçmeden ABD yeni silahını sahada deneme kararı alır. Başkan Truman Japon direnişini aşamayınca süper güçlü silahını güneş ülkesine yönlendirme yönünde direktif verir. Önce 6 Ağustos’ta Hiroşima, sonra üç gün sonra Nagasaki… Yaklaşık 250 binden fazla ölü… Japonya’nın gardı kırılır. Direniş sona erer. Atom bombası Amerika’ya bir ‘zafer’ kazandırmıştır ama Dünya için kıyamet çağının habercisi gibidir.
Atom bombası denemeleri toplamda 2 bini geçiyor
Gücün çekiciliği ülkelerin sırasıyla bir dizi deneme yaparak nükleer silaha sahip olmalarını yanında getirir. Amerika Birleşik Devletleri’nin açtığı yoldan sırasıyla Sovyetler Birliği, İngiltere, Fransa ve Çin geçer.
Nükleer silaha sahip olan ülkeler kadar atom bombası sayısı da artınca bu konu dünya için bir endişe kaynağına dönüşür. Olası bir nükleer savaş dünyanın sonunu getirecek düzeydedir.
Silahların yayılmasını önlemek için 1968 yılında bir anlaşma imzalanır. Artık farklı bir ülke nükleer silah programı geliştiremeyecektir.
Buna rağmen anlaşmayı imzalamayan Hindistan, Pakistan ve İsrail kendi programları ile nükleer silaha sahip olurlar. Kuzey Kore ise 1968 anlaşmasından kendi isteğiyle çekilerek nükleer silaha sahip olduğunu deklare eder.
Bugün toplamda 9 ayrı ülkede nükleer silah bulunuyor. Ülkelerin yaptığı deneylerin toplam sayısı ise iki bini geçiyor.