Çocuk Hakları Alt Komisyonu çalışmalarına başlıyor

Çocuk Hakları Alt Komisyonu çalışmalarına başlıyor
© Murat Sezer/ REUTERS
By Menekse Tokyay
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Hak savunucularının yıllardır talep ettiği, çocuk hakları konusunda ihtisaslaşmış bir alt-komisyon kısa süre önce üç partinin de oybirliğiyle kuruldu. Komisyon Salı günü çalışmaya başlıyor.

REKLAM

Yıllardır çocuk hakları savunucularının dillendirdiği talepler ışığında, TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu, geçtiğimiz hafta Çocuk Hakları Alt Komisyonu kurulmasına karar verdi.

AK Parti, CHP ve HDP’li vekillerinin katılımı ve oy birliğiyle alınan karar doğrultusunda kurulan Çocuk Hakları Alt Komisyonu ilk toplantısını bugün (9 Temmuz Salı) yapacak. Toplantıda ilk başkan ve komisyonun izleyeceği yol haritası belirlenecek.

İnsan Hakları İnceleme Komisyonu bünyesinde çalışacak olan alt-komisyonun, çocuk yaşta evlilikler, cinsel istismar ve cinsel şiddet başta olmak üzere çocukların temel hak ve özgürlüklerinin güvence altına alınmasına yönelik konuları partiler-üstü bir şekilde gündemine alması isteniyor.

Partiler-üstü bir adım

İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi dekanı Prof. Pınar Uyan Semerci, partiler-üstü böyle bir adımın atılmasını önemli buluyor.

“Ortak hareket etmek, çocuk hakları konusunda daha somut ve daha hızlı adım atmak için önemlidir, böylelikle daha etkin bir farkındalık yaratılır,” diyen Semerci, kurulmasına karar verilen yeni alt komisyonun varlığının, farklı toplumsal konulara dair var olan kutuplaşmış ortamı aşmada önemli bir araç olacağını söylüyor.

Uzmanlar, alt komisyonun öncelikli gündem maddeleri arasında çocuk işçiliği, ihmal ve istismar konularının ön planda tutulması gerektiğine işaret ediyorlar.

Nasıl kalıcı olur?

Öte yandan, komisyonun çalışmalarının kalıcı olması ve sürekli bir etki üretebilmesi için de gerek çalışmaların gerekse mevcut hak ihlallerinin takibinin şart olduğuna dikkat çekiliyor.

“Çocuk hakları konusunda bir sürü çalışma yapılıyor, ama sonrasında devamı gelmediği için kesintiye uğruyor. Yerelde, uygulamada sıkı bir denetim ve politikalarla desteklenmesi şart. Bundan sonra söz konusu komisyona toplumun her kesimi sahip çıkmalı ve bu konudaki farkındalık kamuoyunda canlı tutulmalı,” diyor Semerci.

Semerci’ye göre, Meclis düzeyinde böyle bir komisyonun varlığı, çocğun üstün yararının sağlanmasına yönelik olarak tüm mekanizmaların işletilmesinde öncü bir denetleme kuvveti olabilir.

Çocuk Odaklı Spor Hareketi Kurucusu olan ve söz konusu komisyonun kurulmasında aktif lobicilik yapmış olan Hasan Darama, “Çocuklarımızın, kendilerini daha güvende hissedecekleri alanlar oluşturulmasına katkı sunmalarını, kendilerine yönelik politika ve programların planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi sürecine dahil edilerek kendilerine imkan tanınması gerekiyor,” diyor.

Euronews Türkçe’ye konuşan Darama’ya göre, söz konusu alt-komisyonun kurulması oldukça önemli, zira Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin temelini oluşturan dört temel ilkenin -ayrım gözetmeme, çocuğun yaşama ve gelişme hakkı, çocuğun katılım hakkı ve çocuğun yüksek yararı- toplum tarafından da gözetilmesine yönelik duyarlılık oluşturmak ve farkındalık yaratmak gerekiyor.

“Çocukları kapsayıcı alanda çalışılan bütün örgüt ve organizasyonlarda, çocuğun fiziksel, sosyal, duygusal, kültürel, ekonomik ve etnik olmak üzere tüm yönlerden korunması, tüm unsurların eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi açısından da bu gelişmeyi önemli buluyorum,” diyor Darama.

AA

Komisyona yönelik eleştiriler

Ancak, çocuk hakları izleme uzmanı ve Londra merkezli düşünce kuruluşu CRIN (Çocuk Hakları Uluslararası Ağı) yönetim kurulu üyesi Adem Arkadaş-Thibert’e göre, bu haber umut verici olmakla beraber insan hakları inceleme komisyonu altında bir alt komisyon olması sadece ihlal olduğunda çalışacak bir yapı gibi duruyor.

“Oysa TBMM’de önleyici bir yapı olarak yasaların cocuk hakları etki analizini yapabilecek bir yapıya ihtiyaç var,” diyen Arkadaş-Thibert şu şekilde devam ediyor:

“Yasalar hazırlanırken yasaların çocuk haklarına ve çocuklara etkisini düşünüp, yasalardan kaynaklanabilecek olumsuzlukları, yaşanmadan önleme odaklı olması BM Çocuk Hakları Komitesi’nin Türkiye sonuç gözlemlerinde belirttiği iyileştirmeyi sağlayabilirdi.”

Arkadaş-Thibert, söz konusu gelişmenin zamanlamasına ilişkin olarak, Birleşmiş Milletler (BM) Evrensel Periyodik İnceleme ve BM Çocuk Hakları Komitesi görüşmeleri hemen öncesinde olduğunun da altını çiziyor.

Evrensel Periyodik İnceleme, Türkiye dahil BM üyesi tüm ülkelerin insan hakları durumunun, BM İnsan Hakları Konseyi bünyesindeki diğer devletler tarafından, sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla incelenmesini kapsıyor.

Türkiye’nin bu inceleme kapsamında hazırlaması beklenen ulusal raporunun yazım aşaması devam ediyor.

REKLAM

Türkiye’nin 1990 yılında imzaladığı ve 1995 yılında onayladığı BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre devlet çocuk haklarına saygı göstermekle ve çocukları üçüncü kişilerin hak ihlallerinden korumakla, çocukların hak ve özgürlüklerini sağlamaya dönük fırsatlar yaratmakla yükümlüdür.

Sistematik bir izleme mekanizması gerekiyor

Ülke nüfusunun üçte birini çocukların birer birey olmaktan kaynaklı haklarının hayata geçirilmesinde TBMM çatısı altında daimi bir komisyon yapılanmasına gidilmesi, uzun süredir beklenen bir adımdı; zira bu şekilde sistematik ve etkin bir izleme mekanizması oluşturulması hedefleniyor.

TBMM bünyesinde 2008 yılında çocuk haklarının korunması ve geliştirilmesi amacıyla Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu bünyesinde Çocuk Hakları İzleme Komitesi kurulmuş, ancak komitenin faaliyetlerinin devamlılık ve bağlayıcılık gösterememesinden dolayı somut bir etki üretememişti.

Ankara Barosu Çocuk Hakları Merkezi verilerine göre, 2018 yılında Türkiye'de 67 çocuk işçi iş kazasında ölürken, Türkiye’de çocuk işçi sayısının 2 milyonun üzerine çıktığı tahmin ediliyor.

Adalet Bakanlığı verilerine göre ise, 2018 yılında çocuk istismarı davalarındaki suç sayısı en üst seviyeye çıktı. Çocukların cinsel istismarına ilişkin açılan davalardaki mahkûmiyet kararları 2011 yılında 16 bin 828’den, 2018’de 18 bin 290’a yükseldi.

REKLAM

Bu gelişmeye ilişkin olarak, çocuk haklarından sorumlu Kamu Denetçisi Celile Özlem Tunçak'a yönelttiğimiz görüşme talebi yanıtsız bırakılmıştır.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Brezilya'da dev telekomünikasyon şirketine işçilere köle muamelesi yapmaktan ceza

Türkiye'de 0-2 yaş aralığındaki çocuklar kreşe niçin az gönderiliyor?

Nijerya'da haftalar önce kaçırılan 130'dan fazla öğrenci kurtarıldı