ABD'de enflasyon yüzde 7 artışla son 39 yılın en yükseğine çıktı; faiz artışları olabilir

ABD'de yükselen enflasyon tüketicilerin alım gücünü olumsuz etkiliyor
ABD'de yükselen enflasyon tüketicilerin alım gücünü olumsuz etkiliyor © Nam Y. Huh/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved.
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Amerika Birleşik Devletleri Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanan Aralık 2021 dönemine ilişkin Tüketici Fiyatları Endeksi verilerine göre ülkede enflasyon son 39 yılın en yüksek artışla aralık ayında yıllık bazda yüzde 7'lik sıçrama gösterdi.

REKLAM

Amerika Birleşik Devletleri'nde enflasyon son 39 yılın en yüksek artışıyla aralık ayında yıllık bazda yüzde 7'lik sıçrama gösterdi. ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanan Aralık 2021 dönemine ilişkin Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) verisine göre Amerikalı tüketicilerin yaşam maliyeti, geçen yılın son ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 0,5 arttı.

Piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşen TÜFE verisinin, bu dönemde yüzde 0,4 artması öngörülüyordu. TÜFE, geçen yılın kasım ayında ise aylık bazda yüzde 0,8 artmıştı.

Ülkede TÜFE, geçen ay yıllık bazda ise yüzde 7 artarak piyasa beklentileriyle paralel bir seyir izledi. Haziran 1982'den bu yana kaydedilen en büyük yükselişi göstermeye devam eden yıllık enflasyon, geçen yıl kasımda yıllık bazda yüzde 6,8 artmıştı.

Söz konusu dönemde barınma ve ikinci el araç fiyatlarındaki artışlar tüketici fiyatlarındaki yükselişte etkili oldu. İkinci el araç fiyatları bu dönemde aylık yüzde 3,5 artarken, yıllık yüzde 37,3 yükseldi. Aynı dönemde barınma endeksi aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 4,1 arttı.

Gıda endeksindeki aylık artış yüzde 0,5 ve yıllık artış yüzde 6,3'ü bulurken, enerji endeksinde aylık yüzde 0,4'lük azalışa karşı yıllık yüzde 29,3'lük artış kaydedildi.

Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE ise geçen ay aylık yüzde 0,6 artarak beklentilerin üzerinde bir seyir izledi. Çekirdek enflasyon, yıllık bazda da yüzde 5,5 artarak beklentileri geride bıraktı. Çekirdek TÜFE geçen yılın kasım ayında aylık yüzde 0,5 ve yıllık yüzde 4,9 artmıştı.

Pandeminin ekonomiye yansımaları

Tüketici enflasyonundaki artışın önemli bir kısmı pandeminin etkisiyle oluşan talep ve arz dengesizliğinden kaynaklanıyor.

Pandemideki durgunluğun ardından yaşanan iyileşme sürecinde özellikle araba, mobilya ve beyaz eşyaya olan talebin artması fiyat artışını tetikledi. Artan talep liman ve depolarda tıkanmalara neden oldu, yarı iletkenler ve diğer parçalarda yaşanan arz sıkıntısını daha da ağırlaştırdı. Gaz fiyatları kasım ve aralık aylarında biraz düşse de, geçen yıl pandeminin ilk develerindeki durgunluğun ardından Amerikalıların işe gitmeye ve seyahat etmeye başlamasıyla artmıştı.

Gıda sektöründe yaşanan sıkıntılar ise özellikle son haftalarda yeni bir sorun olarak kendini göstermeye başladı. Omicron varyantı ve kötü hava koşulları pandeminin başından bu yana yaşanan arz zincirindeki sıkıntıları ve emek piyasasındaki eksiklikleri şiddetlendirdi.

Yükselen fiyatlar birçok Amerikalının aldığı sağlık ödemelerini ve maaş artışlarını sildi. Özellikle düşük gelirli ailelerin temel ihtiyaçlarını karşılaması zorlaştı. Bu durum kamuoyu yoklamalarına da yansımaya başladı. Son yapılan anketler enflasyon kaygılarının koronavirüsü geçtiğini ve bu durumun Başkan Joe Biden ve Kongre'deki Demokrat lara karşı siyasi bir tehdit haline dönüştüğünü gösteriyor.

Yükselen enflasyon sebebiyle halkta artan memmnuniyetsizliği göğüslemek durumundaki Biden yönetimi karayolları, köprüler, limanlar ve diğer altyapı projelerine yatırım yaparak bazı arz zincirlerindeki sıkışıklığı gevşetmeyi ve böylelikle enflasyonu dizginlemeyi hedefliyor.

Analistler: Fed faiz arttırımına gidebilir

Tüketici fiyatlarının neredeyse 40 yılın en yüksek artışını gösterdiğini belirten analistler, bu durumun ABD Merkez Bankasının (Fed) mart ayında faiz artırımına başlayacağı beklentilerini destekleyebileceği öngörüsünde bulunuyor. Birçok ekonomist Fed'in 2022'de dört kez faiz arttırımı yapabileceği tahminini yürütüyor.

FED'in enflasyonu durdurmak için faiz arttırımına gitmesi ev, araç, işyeri ve ihtiyaç kredisi alanlar için borcun yükselmesi anlamına gelecek. Faiz arttırımı ayrıca Fed'de keskin bir politika değişimine de işaret edecek. Fed uzun süredir politika faizini sabit tutuyor, ayrıca aylık bono alışlarıyla uzun dönemli faiz oranlarını düşürerek borçlanma ve harcamayı teşvik ediyordu.

Ek kaynaklar • AA, AP

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Morgan Stanley: Tarihteki en büyük parasal sıkılaşma geliyor

Covid-19, ABD tarihinin üçüncü en maliyetli felaketi oldu; sigorta şirketleri 44 milyar kaybetti

ABD'de robot teknolojisine yönelen şirketler, işçileri taklit edebilen makinelere yatırım yaptı