Avrupa Birliği’nin (AB), un kurdu ve çekirgenin ardından cırcır böceğinin de gıdalarda belirli oranlarda kullanılmasına yeşil ışık yakması, böceklerin gelecekte “daha sürdürülebilir ve düşük maliyetli olup olmayacağı?” sorusunu da beraberinde getiriyor
REKLAMAvrupa Birliği’nin (AB), un kurdu ve çekirgenin ardından cırcır böceğinin de gıdalarda belirli oranlarda kullanılmasına yeşil ışık yakması, böceklerin gelecekte “daha sürdürülebilir ve düşük maliyetli olup olmayacağı?” sorusunu da beraberinde getiriyor.
Protein oranının yüksekliği nedeniyle gelecekte et veya balık gibi ürünlere alternatif olabileceği belirtilen böceklerin ayrıca magnezyum ve fosfor açısından da zengin olduğu bilim insanlarını tespit ettiği bir gerçek.
Protein değeri açısından kimi kuru yemiş, tahıl ve hububat ürününden daha değerli olduğu tahmin edilen böceklerin AB ülkeleri içinde tüketimi diğer Asya ülkelerine oranla oldukça düşük.
Çevre koruması için ne tür yararları var?
Üretim açısından iklimle daha dost olması ve çevre için getireceği olumlu katkılar ise ileride böceklerin klasik proteinlerin yerini alma şansını artıran unsurlar arasında gösteriliyor.
Gıda tüketimi için böcek yetiştirmenin çevresel bir çok faydası bulunuyor. Böceklerin yüksek yem dönüştürme verimliliği, daha az sera gazı emisyonuna, daha az su ve ekilebilir arazi kullanımı gerekliliği avantaj içeren unsurların başında geliyor.
ABD’nin ardından AB içinde gıda israfını azaltmak için pazarlanabilir bir çözüm olarak böcek bazlı “biyo dönüşümün” kullanılmasını isteyenler ise her geçen gün artıyor.
Dünyada 2 milyar kişi böcek yiyor
Dünyada böcek yeme uygulaması binlerce yıldır sürüyor. Dünyada böcek tüketen insanların sayısının iki milyar civarında olduğu tahmin ediliyor.
Böcek yeme kültürü Batı kültürlerinde yaygın olarak benimsenmiş olmasa da ABD'de bu eğilimin her geçen gün artması sonucu yeni protein kaynağı olarak böcek tüketimi için sanayi üretiminin hızlanması ve potansiyel bir pazar oluşumu için yatırım yapanların sayısı da çoğalıyor.
Çekirge unu kullanarak yüksek proteinli cipsler üreten “Chirp Chips” şirketini kurucuları, 2017 yılında Dallaslı milyarder Mavericks'in sahibi Mark Cuban'dan 100 bin dolarlık bir yatırım için maddi destek alarak bu konuda öncülük yapanlar arasına girdi.
Chirp Chips web sitesinde böceklerinin son derece besleyici olduğuna dair bilgilere yer verirken, böceklerin, sürdürülebilir protein, prebiyotikler, B12, demir, kalsiyum, lif ve amino asitlerle dolu eksiksiz ve mükemmel bir protein içerdiği görüşü dile getirildi.
Böceklerle yemek yapan aşçı sayısı artıyor
Dünya genelinde aşçıların da böceklerden pişirdikleri yemekleri daha fazla menülerine koydukları görülüyor.
ABD’de sadece Kaliforniya'da, menülerinde böcekler bulunan 30'dan fazla restoran bulunduğu biliniyor.
Proteinler giderek daha pahalı hale geliyor
Avrupa Birliği’nin (AB) un kurdu ve çekirgenin ardından cırcır böceğinin de gıdalarda belirli oranlarda kullanılmasını onaylaması gıda fiyatlarında yüksek artışların yaşandığı döneme denk geldi.
BM’nin Dünya Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) fiyat endeksine göre, 1990 yılından bu yana genelde gıda fiyatları 2022’de 2021’e oranla ortalama yüzde 19 artışla rekor kırdı.
FAO’nun diğer bir endeksi ise et fiyatlarını ise aynı dönem içinde ortalama yüzde 10’dan fazla artış gösterdiğini ortaya koydu.
Son olarak ABD’de yumurta fiyatlarındaki rekor artış ise gazeteler manşetten okuyucularına duyurdu.
Bu gelişmeler insanoğlunun protein ihtiyacını karşılamak için böceklere yönelik ilgisinin de gelecekte artacağı savını güçlendiriyor.
Böcekler alternatif protein kaynağı olur mu?
Bununla birlikte daha pahalıya mal olacağı gerekçesiyle böceklerin diğer gıdaların yerine tutması şimdilik mümkün gözükmüyor.
REKLAMMevcut böcek çiftçiliklerinin çoğunlukla küçük ölçekli olduğunu ve esas olarak niş pazarlara hitap ettiğine dikkat çekilen FAO raporunda, böcek yetiştirmek teknik olarak mümkün olsa da, üretimin geleneksel gıda ve yem kaynaklarının üretiminden daha pahalı olabileceği öngörüsünde bulunuyor.
FAO, bununla birlikte böceklerin potansiyel gıda pazarında gelecekte daha fazla bir rol oynayacağı görüşünde.
Gelecekte daha sürdürülebilir ve daha ucuz bir alternatif olacak
Yine mevcut araştırmalar, gelecekte sera gazı emisyonları ve fosil yakıt tüketiminin getirdiği zararların faturası da özellikle eklendiğinde, su, enerji, hasat, üretim ve nakliyeden kaynaklanan dış maliyetlerle birlikte geleneksel olarak üretilen gıdaların toplam maliyetiyle kıyaslandığında böceklerin genellikle daha sürdürülebilir ve daha ucuz bir alternatif olabileceğini gösteriyor.